Дістемелік кешені

жүктеу/скачать 1,19 Mb.

бет	17/58
Дата	05.02.2022
өлшемі	1,19 Mb.
	#14976

1 ... 13 14 15 16 17 18 19 20 ... 58

Мысалы: Тұрақты тіркес
Мақал мен Мәтел Мақал

БЕСІНШІ САБАҚ
Тұрақты тіркес. Мақал мен Мәтел

Тұрақты тіркес- сөздердің орны әбден қалыптасқан және құрамындағы сөздерден мүлдем басқа мағына беретін тіркес.
Тұрақты тіркестің құрамындағы сөздердің орнын өзгертүге,басқа сөзбен ауыстыруға келмейді.

Мысалы:

Тұрақты тіркес	Мағынасы
Ит өлген жер Тайға таңба басқандай тепсе темір үзеді өгіз аяң жел аяқ тілді үйіреді көз шырымын алу су татиды	Алыс Анық Мықты Жай басар Жүйірік Тәтті Ұйықтау Дәмсіз

Тұрақты тіркес сөйлемде бір сұраққа жауап беріп,бір сөйлем мүшесі болады.

Мақал мен Мәтел

Мақал- өмір құбылысын жинақтай отырып,түйінді пікір айтатын ықшам сөз өрнегі

Оның мәтелден ерекшелігі:
1.Құрылысы жағынан екі,үш бөлімді болады.
2Ой нақты айтылады.
3.Ақыл-кеңес, лгі-өнеге түрінде айтылады.

Жақсы бала ата-анасын төрге сүйрейді,жаман бала ата-анасын көрге сүйрейді
Жері байдың елі бай.
Ата-ананың қадірін балалы болғанда білерсің.
Өзге елде сұлтан болғанша,өз еліңде ұлтан болған артық.
Еменнің иілгені – сынғаны,ер жігіттіңекі сөйлегені - өлгені.

Мәтел – белгілі бір ойға, ұғымға ишара жасайтып, астарлап,жұмбақтап айту мен басымдау болатын халық мұғасы.

Оның мақалдан ерешелігі:
1. Көбіне бір бөлімді болады.
2. Ой ишара, тұстал түрінде айтылады.
3. Көбіне эмоциялық мағына басым болады.

Көппен көрген – ұл той.
Әлін білмеген әлек. Кемедегінің жаны бар.
Ел құлағы – елу.
Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарар.

жүктеу/скачать 1,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 13 14 15 16 17 18 19 20 ... 58