Есептеулер нәтижелері 2 кестеге енгізіледі

Есептеулер нәтижелері 2 кестеге енгізіледі.

2. Кесте – Қосалқы станцияның электрлік жүктемелерін есептеу

Кестенің қорытынды нәтижелерінен қосалқы станцияның есептік қуат коэффициенті cos _ркелесі формуламен анықталады

Q_р.комп = ΣР_р · (tg _р  tg _c),

Есептік қуат коэффициенті энергожүйе берілген шамасынан артық(0,95), сондықтан қосымша өтемдегіш құрылғылар қажет емес.

3. 
   тоқ түрі мен кернеу шамаларын таңдау
   

Үшфазалы айнымалы тоқ қабыладанады, себебі оның артықшылықтарына:

• 
  Үнемділік.
  
  • 
    Жеткілікті қашықтықтарға электрэнергияны тасымалдаудың үнемділігі.
    
  • 
    3-фазалы трансформаторларының материалды көлемі аз.
    
  • 
    Күштік кабельдердің материалды көлемі аз болуы, себебі бірдей тұтынылатын қуат кезінде фазаларда тоқтар кемиді ( бірфазалы тізбектермен салыстырғанда).
    
• 
  Жүйенің біркелкілігі. Бұл қасиет маңызды болып табылады, себебібіркелкі емес жүйеде электртуғызушы қондырғыға әсер ететін біркелкі емес механикалық жүктеме пайда болып, оның жұмыс істеу мерзімін азайтады.
  
• 
  Бір қондырғыдағы екі жұмыс кернеулерін алу мүмкіндігі — фазалық жәнесызықтық, сонымен қатар«үшбұрыш» немесе «жұлдызша» жалғанулары арқылы қуаттың екі деңгейін алу мүмкіндігі.
  

Р_р – есептікқуат, МВт.

Басты төмендеткіш қосалқы станцияның (БТҚС) трансформаторының төменгі жағындағы кернеуі берілген тапсырма бойынша деп қабылданады.Трансформаторлық қосалқы станция (ТҚС) мен өздік қажеттіліктерге арналған трансформаторларының (ӨҚТ) төменгі жағындағы кернеуі кеңінен таралған 1000 В дейінгі кернеуге тең деп алынады.

4. 
   БТҚС мен ӨҚТ трансформаторының саны мен қуатын анықтау
   

БТҚС трансформаторларының санын таңдау электр энергияны тұтынатын тұтынушылар категориясын есепке алумен есептік жүктеме бойынша орындалады. I және II категориялы тұтынушылар бар болса, онда БТҚС –ға резервті қоректендіру үшін екі күштік трансформатор орнатылады. БТҚС –ға негізінен кернеуді жүктеме астындағы реттеуге (ЖАР) болатын күштік трансформаторлар орнатылады.

Трансформаторлардың қуатын таңдау үшін орындалатын шарт: трансформатордың біреуі істен шықса, екінші трансформатор шекті жүктемесіне қарай I және II категориялы тұтынушыларды электрмен қоректендіретіндей болуы тиіс. БТҚС трансформаторларының есептік қуатын таңдау екі нұсқаның техникалық-экономикалық салыстырулар арқылы жүзеге асырылады.

БТҚС трансформаторларының есептік қуаты S_т.р, кВА, шекті жүктемені есепке алумен анықталады

4. 
   КестеБТҚС күштік трансформаторының техникалық мәліметтері
   

Таңдалған трансформаторлар қалыпты режимде К_з.н жүктелу бойынша тексеріледі

Капиталды шығындар К, теңге анықталады

Электр энергияның жылдық шығындар бағасы С_п, теңге анықталады

(4.5)
мұндаС_о –1 кВтсағ электрэнергия құны, теңге;

К_э – ҚС орналасу орнына сәйкес энергожүйе белгіленген реактивті қуаттың экономикалық эквиваленті, К_э = 0,020,12 кВт/квар;

Т –трансформатордың желіге қосылу уақыты, Т = 87208760 ч;Т = 8760сағ;

С_n2 = 17,52  (12+ 0,10,007510000) 8730+ 17,52  (0,37)²(81+ 0,1 ∙0,1410000)543,12=7539253,8 тенге

∆Р_сталь­ – трансформатор білігіндегі шығындар, кВт, ∆Р_сталь = Р_х.х.

∆Q_т = ∆Q_рс + ∆Q_ , (4.12)

∆Q_ – трансформатор білігін магниттендіруге кететін шығындар, квар,

.
БТҚС-дағы жоғарғы кернеуіндегі (ЖК) есептік қуаты, S_ВН, кВА

Q реактивті қуат шығыны, квар, Q = n  ∆Q_т.

ӨҚТ трансформаторының қуаты БТҚС күштік трансформаторының номиналды қуатынан 1% қабылдайды.

5 АУАЛЫ ЖЕЛІСІНІҢ ТҰТЫНУЫН ЕСЕПТЕУ
Жоспаланатын қосалқы станция I және II категориялы тұтынушыларды электр энергиясымен қамтамасыз еткендіктен, тұтынылатын ауалы желі (АЖ) екі біртізбекті желілерімен орындалады.

АЖ қимасы келесі шарттармен таңдалады және тексеріледі:

1. 
   тоқтың экономикалық тығыздығы бойынша:
   

s_нs_э = , (5.1)

I_ржелінің есептік тоғы, А, жоғарғы кернеуіндегіБТҚС есептік тоғының жартысына тең;

j_эктоқтың экономикалық тығыздығы, А/мм².
s_нs_э = .
Стандартты қима ең жақын үлкен немесе кіші мәнге дейін жуықталады

2) 35 кВ және одан жоғары кернеуі бар АЖкорондалуға келесі шарт бойынша тексеріледі

s_{мин. кор}корондалу шарты бойынша минималды шектелген қима, 35 кВ  35 мм², 110 кВ  70 мм², 220 кВ  240 мм²;

қалыпты режимде

апаттық режимде

265 2 · 70,3 = 140,6

U_ркернеудің есептік шығындары.

U_нжелінің номиналдыкернеуі, В;

r₀1 кмсымның активтікедергісі, Ом/км;

х₀1 кмсымныңиндуктивтікедергісі, АЖ үшін х₀ = 0,4 Ом/км.

5. 
   Кесте – АЖ сымының техникалықмәліметтері
   

1. 
   Сөндіргіштің бұзылуы электр жабдықтаудағы 1 және 2-ші категориялы тұтынушылардың тоқтауына әкеліп соқпауы керек;
   
2. 
   жеткілікті сенімді болуы;
   
3. 
   эксплуатация қолайлығы, сұлбаның қарапайымдылығы, электр қондырғыларының жөндеу үшін қолайлығы;
   
4. 
   қосалқы станцияда жұмыс істеу жағдайымен электрлік сұлбаның сәйкестігі;
   
5. 
   БТҚС -ның жоғарғы кернеуіндегі электрлік қосылу сұлбасы мына түрде қабылдаймыз: ажыратқыш-қысқа тұйықтау.Төменгі кернеуінде сөндіргіш КТҚ ұяшығы қабылданады.
   
6. 
   Сөндіргіштің бұзылуы электр жабдықтаудағы 1 және 2-ші категориялы тұтынушылардың тоқтауына әкеліп соқпауы керек.
   

6.1 Жалпы жағдай

Тоқтың қысқа тұйықтауын есептеу тұтынушылардың жұмыс жағдайы үшін анықталады, олар қауыпты жағдайда электрлік аппараттарды, изоляторларды, кабельдерді анықтау үшін.

Тоқтың қысқа тұйықтауын есептеу үшін келесі мәліметтер қажет: қоректену көзінің қуаты, қорек көзінің саны.

6.2 Тоқтың қысқа тұйықтауын есептеу тәртібі.

Есептік сұлбаның құрылуы 1 және 2-ші суреттерде көрсетілген.

1 – сурет. Есептік сұлба

а) жүйе үшін

кабельді желі үшін х₀ = 0,08.

S_дв – қозғалтқыштың номиналды қуаты, МВА.

I_б =

х_резҚТ тоғының нұктесіне дейінгі қосынды кедергісі, о.е.

х_{рез =} х_с + х_вл,

Үшфазалы ҚТ Ұрмалы тоғының лездік мәні i_у, кА, келесі формуламен анықталады

i_у =  k_у  I_, (6.7)
мұнда k_уұрмалы коэффициент, шексіз қуатты жүйе үшін k_у = 1,8.
i_у =  1,86,5=16,4
ҚТ қуаты S_0,2, МВА, келесі формуламен анықталады
S_0,2 =  U_б I_0,2, (6.8)
S_0,2 =  37 6,5=416,06

4) Қозғалтқыштарды есепке алмағандағы К₂ нүктессіне қатысты келтірілген орын басу сұлбасы 4 – суретте көрсетілген.

.

I_б2 = .

х_{рез 2 =} х_с + х_вл + х_т,

Үшфазалы ҚТ Ұрмалы тоғының лездік мәні i_у, кА,

Есептік кедергі келесі формуламен анықталады

Бірінші тізбектің аппараттары мен өткізгіштері келесі талаптарды қанағаттандыруы керек: қоршаған ортаның сәйкестігі мен орнатылуына, қысқа тұйықталу режиміндегі тұрақтылыққа, технико - экономикалық мақсатқа.

2. 
   АТҚ - Ашық Тарату Құрылғы аппараттарын таңдау
   

1. 
   Ажыратқышты таңдауОД-110/800Т1
   

7. 
   Кесте – 110кВ ажыратқышты тексеру және таңдау
   

КЗ-110Б-У1 қысқа тұйықталуын қабылданады

8. 
   Кесте –110 кВ қысқа тұйықталуды тексеру және таңдау
   

ОПН-35-УХЛ2. Шектелу кернеуін қабылдаймыз.

9. 
   Кесте – 110 кВ ОПН-ды анықтаймыз.
   

4. 
   ТВТ-110-I-300/5. Тоқ трансформаторын қабылдаймыз.
   

10. 
    Кесте – 110 кВ тоқ трансформаторын тексеру және таңдау
    

7.3 Тоқ трансформаторының есептік жүктемесін анықтау.

S_конт – шығын қуаты, ВА.

r_к = 0,1 Ом.

11. 
    Кесте – Өлшегiш аспаптарды және реленің техникалық мәлiметтері
    

S_н2 = I_н2 ∙ R_н2. (7.5)

s=1,5 мм². Жақын стандартты мән қабылдаймыз.

1. 
   Есептік тоқты анықтаймыз, I_р.НН, А,
   

КВ-1-10-20У3. КРУ ұяшығын қабылданады.

12. 
    Кесте – КРУ ұяшығын тексеру мен таңдау.
    

k₁=0,95_,k_2,k₃=1.

2. 
   Шинаны электр динамикалық тұрақтылыққа тексеру.
   

G_д³G_р, (7.10)

G_р – шинадағы есепті кернеу, Н/см²,

3. 
   И8-80-УХЛ3. Оқшаулағышты таңдау.
   

Кесте 12 – Оқшаулағышты тексеру мен таңдау.

F_доп = 0,6  F_разр (7.12)

4. 
   ИП-10/1000-750-УХЛ1. Өтімді оқшаулағышты таңдаймыз.
   

Кесте 13 – Өтімді оқшаулағышты тексеру мен таңдау.

5. 
   ПКТ102-10-31,5-31,5УЗ күшті сақтандырғышты таңдау.
   

Кесте 14 – Тексеру мен таңдау.

ПКТ102-10-31,5-31,5УЗ кВ. Кернеу трансформаторын қорғау үшін сақтандырғышты таңдаймыз.

6. 
   ТПЛК-10-УЗ. Тоқ трансформаторын таңтаймыз.
   

Кесте15 –35 кВ Тоқ трансформаторын тексеру мен таңдау.

7. 
   НТМИ–6–66У3. Тоқ трансформаторын қабылдаймыз.
   

Кесте16 –35 кВ Тоқ трансформаторын тексеру мен таңдау.

1. 
   Тоқтың экономикалық тығыздығы бойынша
   

- АҚs_э = .

Қозғалтқыштың есепті тоғы, I_р, А,
. (8.1)

- АҚ үшін

n_c – секцияның жұп саны.

2. 
   Кернеу бойынша анықтау
   

U_н U_уст. (8.3)

қалыпты жағдайда

қауіпті жағдайда

Мұндағы Lжелі ұзындығы, км, 50-300 м;

U_нжелінің номиналды кернеуі, В;

r₀1км өткізгіштің активті кедергісі, Ом/км,

I_ –К₂ нүктесіндегі тоқтың қысқа тұйықталуы, кА;

 коэффициент, мм²/(Ас^1/2),  = 11 алюминді желі үшін.
s_н s_ту = 11 ∙ 17,18∙ = 188,98
Қорытынды 18-кестеге түсірілген.

13. 
    Кесте – Кабель есебінің қорытындысы
    

1. Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау бойынша барлық жұмыстар қауіпті өндіріс факторларының жұмысшыларына әсер етудің алдын алуға арналған ұйымдастырушылық іс-шаралар мен техникалық құралдар жүйесін құруға бағытталады. Кәсіпорындарда еңбек қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулық әзірленеді және бекітіледі:

1) жұмысшылардың жекелеген санаттарына (электр дәнекерлеуші, станокта жұмыс істейтін жұмысшы, слесарьлер, электр-монтерлер, зертханашылар, тазалаушылар) байланысты;

2) жұмыстың жекелеген түріне байланысты (биіктікте орындалатын жұмыс, монтаждау, ретке келтіру, жөндеу, сынау).

2. Әрбір жұмысшы жұмыс орындарындағы жұмысты ұйымдастыруға және жабдықтарға қызмет көрсетуге қатысты еңбек қауіпсіздігінің талаптарын білуі және қатаң түрде орындауы қажет.

3. Энергетикалық кәсіпорындардағы қауіпсіздік техникасы бойынша жұмыстарды ұйымдастыру еңбек қауіпсіздігін басқару жүйесі туралы салалық ережеге сәйкес болуы тиіс.

4. Қауіпсіздік техникасы бойынша жұмыстарды жалпы басқару энергетикалық объектінің бірінші басшысына (жұмыс берушіге) жүктеледі.

Энергетикалық объектілер мен ұйымдардың басшысы мен лауазымды тұлғалары:

1) жұмыс орындарында, өндіріс орындарында энергетикалық объектілер мен ұйымдардың аумағында еңбек қауіпсіздігін және салауатты шарттарын қамтамасыз ету;

2) ұйымдар мен энергообъектілердің аумағында және өндіріс үй-жайларындағы жұмыс орындарын қауіпсіз және салауатты еңбек шарттарымен қамтамасыз ету;

3) оқытуды, білімдерін тексеруді, персоналға нұсқау беруді, олардың қауіпсіздік техникасының талаптарын сақтауын бақылауды дер кезінде ұйымдастыру қажет.

5. Энергия объектілерінің, ұйымдардың барлық персоналдарын алғашқы медициналық және шұғыл реанимациялық көмек көрсетуге, сондай-ақ оқиға болған жерде зардап шеккендерге ТҚЕ-нің талаптарына сәйкес алғашқы көмек көрсету тәсілдеріне үйрету қажет.

6. Электр станцияларының әрбір цехтарында, кіші станцияларында, желі учаскелерінде, зертханаларында және басқа да объектілерде, сондай-ақ жылжымалы бригадалардың автомашиналарында дәрі-дәрмектер мен медициналық құралдардың үнемі толық қоры бар алғашқы медициналық көмек көрсетудің дәрі қобдишалары немесе сөмкелері болуы тиіс. Энергия объектілерін барлық персоналдары жақын жерде орналасқан дәрі қобдишасын білуі тиіс. Әрбір бөлімшеде оны күтіп ұстау үшін жауапты адам бұйрықпен тағайындалуы тиіс.

Персонал арнайы киімдермен, арнайы аяқ-киімдермен және орындалатын жұмыс сипатына және жұмыс барысында олардың үнемі пайдаланылуына байланысты жеке қорғаныштың басқа да құралдарымен қамтамасыз ету қажет.

1. 
   Правила устройства электроустановок. Минэнерго СССР - М.: Энергоатомиздат, 2004 - 648 с.
   
2. 
   В.М. Блок, Г.К. Обушев, Л.Б. Паперно и др. Пособие к курсовому и дипломному проектированию для энергетических специальностей вузов. - М.: Высшая школа, 2009 - 383 с.
   
3. 
   Справочник по проектированию электроснабжения. Под ред. Ю.Г. Барыбина и др. - М.: Энергоатомиздат, 2007 - 576 с.
   
4. 
   Электрическая часть станций и подстанций. Справочные материалы курсового и дипломного проектирования. Под ред. Б.Н. Неклепаева - М.: Энергия, 1978 - 456 с.
   
5. 
   Справочник по проектированию подстанций 35500 кВ. Под ред. С.С. Рокотяна и Я.С. Самойлова. - М.: Энергоиздат, 1982 - 352 с.
   
6. 
   Проектирование электрической части станций и подстанций. Под ред. Гук Ю.Б. и др. - Л.: Энергоатомиздат, 1985 - 312 с.
   
7. 
   Рябцев Ю.И., Тирановский Г.Г. Справочник по монтажу распределительных устройств выше 1000 Вна электростанциях и подстанциях. - М.: Энергия, 1979 - 344 с.
   
8. 
   Васильев А.А., Крючков И.П. и др. Электрическая часть станций и подстанций. - М.: Энергоатомиздат, 1990 - 576 с.
   
9. 
   Липкин Б.Ю. Электроснабжение промышленных предприятий и установок. – М.: Высшая школа, 2006. – 366 с.