Эмоциялық, экспрессивтік тілдің барлық құрылымдық бөлшектерінде көрінеді
Үй баласы деп ем, ел баласы екенсің
жүктеу/скачать 268,5 Kb.
|
Эмоционалды-экспрессивті рмалас с йлемдер мазм НЫ
- Бұл бет үшін навигация:
- Мені сіз жақта демегенде, кім жақта дейді (С.Бақбергенов). Сәулеге кел демегенде, кет әрі деймін бе (Ғ. Мүсілімов). Демегенде
- Орта жолда көлікке мін демегенде, дәл уақытысында, айтқа жеріне жетуім екі талай еді (Ғ. Мүсілімов). Жалаң аяқ жүрме демгенде, мен тез жүріп ойлаған нысанама жетер едім
- (С.Бақбергенов).
- ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
| Үй баласы деп ем, ел баласы екенсің (А. Адамбаев). Әділеті бар тәуір чиновник деп, үміт ететін кісінің бірі ос еді (М.Әуезов).
Бағыныңқы компоненттің баяндауышы «етістік - демегенде» модельді конструкция құрап, сөйлеу тілімізде экспрессивтік мағыналарды ұйымдастыру үшін де жұмсалады. Мысалы: Мені сіз жақта демегенде, кім жақта дейді (С.Бақбергенов). Сәулеге кел демегенде, кет әрі деймін бе? (Ғ. Мүсілімов). Демегенде арқылы берілген экспрессивтік мағына компоненттер арасындағ іс-қимылдың қарсы қойыла айтылуы арқылы жетеді, болымсыздық мағына бірінші сөйлемде беріледі. Мысалы: Орта жолда көлікке мін демегенде, дәл уақытысында, айтқа жеріне жетуім екі талай еді (Ғ. Мүсілімов). Жалаң аяқ жүрме демгенде, мен тез жүріп ойлаған нысанама жетер едім (С.Бақбергенов). Де етістігі құрмалас сөйлемде күрделі ойды жеткізу үшін ғана емес, сонымен бірге басқа коммуникативтік мақсат үшін, яғни дәлірек айтсақ, сөйлемнің модальды-экспрессивтік мағынасын білдіру үшін қолданылу мүмкіндігі бар. ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 1. Виноградов В.В. Стилистика, теория поэтической речи, поэтика. М., 1963. –361 с. 2. Клаус Э. Сила слова. Перевод срусского языка. М., Прогресс. 1967. – 215 с. 3. Дарвин Ч. Выражение эмоции у человека и животных. 5-том. Изд. Вестника. 1912. – 184 с. 4. Темірбеков Т. Балаубаев С. Психология. – Алматы: Мектеп, 1966. – 231 б. 5. Галкина-Федорук. Е.М Об экспрессивностии эмоциональности в языке. /Сб. Стати по языкознанию. - М., 1958. – 343 б. 6. Кеңесбаев І. Фразеологияның экспрессивті-семантикалық функциялары жайында // Тезисы докладов конференции. 7. Балақаев М. Қазіргі қазақ грамматикасы. Синтаксис. – Алматы, 1949. – 122 б. 8. Оразов М. Қазақ тілі синтаксисі. – Алматы: Рауан, 1989. – 145 б. 9. Әміров Р., Әмірова Ж. Жай сөйлем синтаксисі: (Оқулық). – Алматы: санат, 1998. – 192. 10. Киприянов В.Ф. Нечленимые предложения в русском языке как особый структурный тип простого предложения // Русский язык в школе, 1966, - № 5.- С. 20-21. 11. Степанян И. Синтаксически нерасчлененные предложения, выражающие эмоции // Русский язык в школе, 1957, - № 4. - С. 11-13. 12. Галкина-Федорук. Е.М Об экспрессивностии эмоциональности в языке. /Сб. Стати по языкознанию. - М., 1958. – 343 б. 13. Балақаев М., Томанов М., Жанпейісов Е., Манасбаев Б. Қазақ тілінің стилистикасы. – Алматы, 1974. - 191. 14. Есенов Қ. Құрмалас сөйлем синтаксисі. – Алматы: Білім, 1995. 15. Белошапкова В.А. Сложное предложение в современном русском языке. – М.: Просвещение, 1967. – 160 с. 16. Убрятова Е.И. Исследование по синтаксису якутского языка. Ч. ІІ. Сложное предложение. – Новосибирск: Наука, 1976. – 160 с. 17. Сат Ш.Ч. Придаточные предикативные единицы в тувинском языке // Структурные и функциональные типы сложных предложений. – Новосибирск, 1982. – С. - 48-60. 18. Байтұрсынов А. Тіл тағылымы. Алматы: Ана тілі, 1992. – 446 б. 19. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – Алматы: Ғылым, 1966. – 362 б. 20. Аманжолов С. Қазақ тілі ғылыми синтаксисінің қысқа курсы. – Алматы: Ғылым,1966. – 362 б. 21. Балақаев М., Қордабаев Т. Қазіргі қазақ тілі. Синтаксис. – Алматы: Мектеп, 1971. - 337 б. 22. Есенов Қ. Құрмалас сөйлем синтаксисі. – Алматы: Білім, 1995. – 136 б. 23. Демесинова Н.К. Синтаксическая стилистика современного казахского языка (стилистическая дифференциация синтаксических конструкций). - Алма-Ата: Наука, 188. – 94 с. 24. Гаджиева Н.З. Синтаксис сложноподчиненного предложения в азербайджанском языке (в историческом освещении). – М.:Изд-во АН СССР,1963.–229 с. 25. Әмір Р. Іргелес салалас сөйлемдер // ҚазМУ хабаршысы. Филология сериясы. – 1999. - № 31. – 22-31 бб. 26. Амиров Р.С. Особенности синтаксиси казахской разговорной речи. – Алматы, 1972. – 180с. 27. Горбунов А.Н. О сущности экспрессии и формах ее реализации.// Вопросы стилистики. - М., 1966. 28. Панасюк А.Т. К вопросу об экспрессии как лингвистической категории.// Вестник МГУ, Филология, 1973, №6. 29. Сергалиев М.С., Нургожина Ш.И. Эмоционально-экспрессивная лексика казахского разговорного языка. – Алматы, 1995. – 131 с . 30. Розенталь Д.Э. Практическая стилистика русского языка. – М.: Высшая школа, 1987 – 399 с. 31. Голуб И.Б. Стилистика современного русского языка. – М.: Высшая школа, 1986 – 336 с. 32. Современный русский язык. Под ред. Д.Э. Розенталя. - М.: Высшая школа, 1984 – 735 с. 33. Звегинцев В.А. Экспрессивно-эмоциональные элементы и значение слова // Вестник МГУ, 1955, № 1. – С. 69-81. жүктеу/скачать 268,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|