Таза ағымдағы құн және табыстылықтың ішкі нормасы көрсеткіштерінің сипаттамасы
Инвестициялық жобаларды экономикалық бағалау болашақта жоспарланған ақшалай қаражаттардың түсуін салыстыруға негізделген.
Бұл үшін мыналар қажет:
бастапқы инвестициялардың көлемі мен болашақтағы ақшалай қаржаттардың түсімін бағалау;
инвестицияның тәуекел дәрежесін бағалау және осыны есепке ала отырыпкапитал құнын анықтау;
болашақта күтілетін ақшалай түсімдерді белгілі кезеңдегі ағымдағы құнға келтіру.
Инвестициялық жобаларды бағалау үшін мыналар пайдаланылады:
статистикалық көрсеткіштер (пайда және рентабельділік көрсеткіші);
динамикалық көрсеткіштер.
Инвестицияларды бағалау үшін пайдаланылатын көрсеткіштер: ақшалай қаражаттардың таза ағыны - NCF (Net Cash Flow) белгілі уақыт аралығында күтілетін түсімдер мен төлемдер арасындағы айырманы көрсетеді. NCF (Net Cash Flow) есептеу кезінде мыналарды ескеру қажет:
NCF (Net Cash Flow) салықтарды төлеуді есепке ала отырып анықталады;
Ақшалай қаражаттардың таза ағындары тек нақтылы инвестициялармен байланыстырылады;
NCF (Net Cash Flow) есептеуде инфляция деңгейін ескеру қажет;
Амортизациялық аударымдар шығында ретінде қарастырылмайды;
NCF (Net Cash Flow) белгілі кезеңдер бойынша есептеледі.
2. Ақталу мерзімі -PBP (Pay Back Period) – бастапқы инвестицияларды ақшалай қаражаттардың түсуімен жабу үшін қажетті уақыт кезеңі. Бұл көрсеткіш инвестициялық жобаларды алдын-ала ранжеттеу үшін пайдаланылады.
3. Таза ағымдағы құн - NPV (Net Present Value) NPV (Net Present Value) дисконтталған ақшалай тасқындардың сомасы мен бастапқы инвестициялар сомасы арасындағы айырманы сипаттайды. NPV (Net Present Value) инвестициялық жобалардың қаржылық дербестігінің абсолютті көрсеткішін көрсетеді. NPV (Net Present Value) шамасы таза ақшалай тасқындар шамасы мен капитал құны деңгейінен тәуелді.
Инвестициялық жобалар NPV ≥ 0 болғанда қабылданады. NPV деңгейі неғұрлым жоғары болса, инвестициялық жоба соғұрлым тартымды.
