А. Д. Нурахова, Л. Т. Ералиева клиникалық лабараториялық диагностика бойынша ұлттық Әдістеме
жүктеу/скачать 1,76 Mb.
|
КДЛ бойынша ұлттық әдістеме
| Сынамаларды Центрифугалау
Цетрифугалауға әртүрлі материал жатады, сондықтан бұл рәсім қатаң стандартталуы және центрифуганың типін, Центрифугалау температурасын, сынаманы бөлуге қажетті Центрифугалау күшінің шамасын, Центрифугалау ұзақтығын көрсететін Нұсқаулық түрінде баяндалуы тиіс. Сынамалардың барлық түрлері үшін жалпы ереже жеткізілген материалды тез Центрифугалау талабы болып табылады. Биохимиялық зерттеулер (Сарысу) үшін қан алу мен Центрифугалау арасындағы 2 сағат интервал іс жүзінде қолайлы болып табылады. Қан сарысуының формалық элементтерімен (қоюлығымен) неғұрлым ұзақ байланысы глюкоза, калий, фосфор, креатинин деңгейі, АСТ, АЛТ белсенділігі сияқты көрсеткіштердің айтарлықтай өзгеруіне әкеледі. Қан жабық моноветтерде болуы керек, яғни моноветттен жасалған қалпақтар Центрифугалау алдында алынбайды. Центрифугалау жүргізер алдында моноветталардың, пробиркалардың, оларға арналған стакандардың, салмалардың салмағы, пішіні және шамасы бойынша бірдей екенін тексереді. Бұл центрифуга роторының "иықтары" теңдестірілуі үшін жасалады. Егер моноветтердегі қанның (несептің немесе басқа материалдың) мөлшері әртүрлі болса, онда моноветттің (пробиркалардың) бірдей жұптарын іріктеп алады және олардың әрқайсысын центрифуганың роторының симметриялы қарама-қарсы ұяшықтарына орнатады. Симметрияны сақтау қажет болған жағдайда, қарама-қарсы ұяшықта қажетті су мөлшері бар пробирканы пайдалануға болады. Центрифугалауға болатын көлемдер центрифуганың моделіне және оның бастарының конструкциясына байланысты түрленеді. Центрифугалау алдында мынадай факторларды ескеру қажет: бір пробиркадағы сұйықтық көлемі, Центрифугаға бір мезгілде орналастырылған пробиркалардың саны, центрифуга бере алатын ең жоғары Центрифугаға тепкіш күш, қызмет ету мерзімінің ұзақтығы. Сарысуды биохимиялық, серологиялық, гормоналдық зерттеулерге алу үшін таңбаланған моноветталарды (құрамында гель бар қоңыр бастары бар) 1000g кезінде 20 минут бойы центрифугалайды. Мұндай моноветт үшін бұрыштық ротор жарамсыз. Плазманы гемостаз жүйесін зерттеуге алу үшін моноветталар (жасыл таңбаланған) 1000 g кезінде 10 мин бойы центрифугалайды. АКТГ, I, II ангиотензинді, мұзда жеткізілген ренинді зерттеуге плазма алу үшін 1600 g және 4 °С (Рефрижераторлық центрифуга) кезінде бірден центрифугалайды, содан кейін плазманы нысанды элементтерден бөліп, -70 °С кезінде сақтау үшін полипропиленді контейнерлерге ауыстырылады. Цетрифугалаудан кейін фельдшер-лаборант алынған Сарысудың және плазманың сапасын, автоанализаторға фибрин жіппен, хилезды және гел тәрізді консистенциясы бар сынамаларды орнатуды болдырмау үшін көзбен бағалайды. Мұндай қосымша бақылау автожанализатор сынама жинағышының бітелуін болдырмауға мүмкіндік береді. Несептің тұнбасын (экссудат, транссудат, синовиалды сұйықтық) алу үшін пробиркаларды микроскопиялық зерттеуге 800 g кезінде 10 мин бойы центрифугалайды. Центрифугалаудың оңтайлы шарттарын таңдау кезінде ротордың айналу жылдамдығына емес (минутына айналым) орталықтан тепкіш күшке (g) бағдарлануы қажет. Центрифуганың паспортына айналым саны мен центрден тепкіш күштің шамасы арасындағы байланысты көрсететін кесте қоса берілуі тиіс. Егер ол болмаса, келесі формуланы қолдануға болады g = 1,118 х 0,00001 г • п2 мұндағы г-центрифуганың радиусы (ротор осі мен центрифуганың ұяшығындағы пробирка орталығы арасындағы сантиметрдегі қашықтық); п-1 мин. айналымдар саны Центрифуганы калибрлеу зертханалық зерттеулердің сапасын жетілдірудің үздіксіз процесінің бір бөлігі болып табылады. Сондықтан жылына кемінде 1 рет центрифуганың айналу жылдамдығын тексеру қажет. Әдетте мұндай мақсаттар үшін инженер тахометр мен таймердің көмегімен центрифуга айналымдарының берілген санының және таймер уақытының нақты параметрлерге сәйкестігін тексереді. Центрифугалау сапасын бағалау критерийлері: - биоматериалдың осы түріне арналған нұсқаулықта баяндалған Центрифугалау уақыты мен шарттарының сәйкестігі; - қан фракцияларын немесе басқа материалды бөлу сапасы (алынған сарысулар, плазма, зәр тұнбасы және т. б.).); - берілген Центрифугалау параметрлерінің (Центрифугалау уақыты, үдеу күші) нақты параметрлерге сәйкестігі. жүктеу/скачать 1,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|