Жауап немесе қорғау стратегиялары

189 
11 ТАҚЫРЫП 
КӘСІПОРЫННЫҢ КОММЕРЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТІ 
11.1. Коммерциялық мәмілелер ұғымы және түрлері 
11.2. Мәміле жасау технологиясы 
11.3 Құқықтық қатынастар 
11.1. Коммерциялық мәмілелер ұғымы және түрлері 
 
Коммерциялық мәміле екі немесе бірнеше тараптар арасындағы 
келісім-шартта белгіленген шарттарға сәйкес тауарларды жеткізу, 
жұмыстарды өндіру немесе қызмет көрсету туралы келісім болып 
табылады. 
Егер 
келісімді 
әртүрлі 
елдердің 
өкілдері 
жасаса, 
яғни 
кәсіпорындардың бірі сатушы (сатып алушы) елінің аумағында 
тіркелмеген болса, халықаралық мәміле туралы айтады. Егер мәмілеге бір 
елдің өкілдері немесе сатушы (сатып алушы) елінде тіркелген шетелдік 
кәсіпорындар қатысса, ол ішкі болып есептеледі. 
Барлық коммерциялық мәмілелерді (операцияларды) тауарларды, 
ғылыми-техникалық ақпаратты (патенттер, лицензиялар, ноу-хау және т. 
б.) және техникалық қызметтерді (жаңа технологияларды енгізу, бірегей 
объектілерді салу кезінде жәрдемдесу және т. б.), өндірістік объектілерді, 
тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді жалға алумен және халықаралық 
туризмді ұйымдастырумен байланысты 
негізгі
мәмілелерге және 
тауарларды, жұмыстар мен қызметтерді сатушылардан сатып алушыға 
берумен, оның ішінде халықаралық тасымалдаумен, жүктерді сақтаумен, 
қоймалаумен, қайта өңдеумен және сақтаумен, сондай-ақ тараптар 
арасында (банк операцияларымен) есеп айырысуларды жүргізумен 
ұштасқан 
қосалқы
болып бөлінеді.
Қолма-қол немесе қолма-қол ақшасыз түрде, яғни тікелей тауар 
алмасу негізінде ақша қаражатын тартпай жүзеге асырылатын мәмілелер 
бартерлік 
(өтемдік) болып табылады. Айырбас мәмілелері жеткіліксіз 

190
дамыған нарыққа тән. Нарықтық экономикасы бар өнеркәсіптік дамыған 
елдерде олар қосалқы, қосалқы сипатта болады. 
Халықаралық тәжірибеде коммерциялық мәмілелер тікелей 
өндірушімен немесе делдал арқылы жасалады. 
Тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді тұтынушылар 
мен 
өндірушілер 
арасындағы 

жүктеу/скачать 2,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: