Дәріс ғылым және ғылыми зерттеу әдістері

1. 
   көп сатылы абстрагирлеу (мысалы, қалыңдықты абстрагирлеу «жазықтық» ұғымын білдіреді);
   
2. 
   қандай да бір қасиеттің ойша өзгеруі (мүлдем қатты дене);
   
3. 
   қарапайым абстрагирлеу (сұйықтықтың қысылмауы).
   

• 
  ол проблемаларды (мәселелерді) шешу тәсілінің жинақталуын қамтамасыз етеді;
  
• 
  символикалық мәндердің қысқалығы мен айқындығын береді;
  
• 
  символиканың бір мағыналы болуы;
  
• 
  объектілердің таңбалы моделін қалыптастыруға және осы объектілерді зерттеудің нақты заттары мен процестерін зерделеуді алмастыруға мүмкіндік береді.
  

1. 
   Нақты материалды жинақтау және оның негізінде болжамдар айту;
   
2. 
   Гипотезаны қалыптастыру, яғни жасалған болжамнан нәтижелерді шығару, оның негізінде болжамды теорияны өрістету;
   
3. 
   Алынған қорытындыларды практикада тексеру және осындай тексеру нәтижелері негізінде гипотезаны нақтылау. Егер тексеру салдары шындыққа сәйкес келсе, гипотеза ғылыми теорияға айналады.
   

• 
  ғылыми теория сипатталатын объектіге барабар болуы тиіс, бұл белгілі бір шектерде экспериментті зерттеулерді теориялық зерттеулерге алмастыруға әсер етеді;
  
• 
  теория шындықтың кейбір саласын толық сипаттаудағы талаптарын қанағаттандыруы тиіс;
  
• 
  теорияның өз шеңберіндегі әртүрлі компоненттер арасындағы өзара байланыс түсіндірілуі тиіс. Бір тұжырымдардан басқасына ауысуды қамтамасыз ететін теорияның әр түрлі ережелері арасында байланыс болуы тиіс;
  
• 
  теорияның ішкі қарама – қайшылық талаптары және оның тәжірибелік деректеріне сәйкестігі орындалуы тиіс;
  
• 
  теория эвристикалы, конструктивті және қарапайым болуы керек.
  

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Ғылыми зерттеу әдісі дегеніміз не?
   
2. 
   Таным деңгейіне байланысты әдістер қандай топтарға бөлінеді?
   
3. 
   «Абстрагирлеу, талдау, синтез» ұғымдарына түсінік беріңіз.
   
4. 
   «Индукция және дедукция, модельдеу» ұғымдарына түсінік беріңіз.
   
5. 
   Ғылыми индукция әдістерінің өзара әрекетінің себептерін анықтаудың неше әдістері бар?