Жеке микробиология

препараттарды қолданады. І-ретті препараттарға (ерте сатыда) парааминосалицил қышқыл 

туындыларын  (ПАСК),  гидразида  изоникотин  қышқылы  (ГИНК)  –  изотиазид  (тубазид), 

фтивазид және стрептомицин тобының препараттарын қолданады. ІІ-ретті препараттарға 

– циклосерин, канамицин, флоримицин, рифампицин және т.б.  

 Профилактика.  Кеңінен  әлеуметтік-түрмыстық  жағдайды  жақсарту  және 

туберкулезбен  ауырған  адамдарға  көмек  берумен  қатар  жалпы  халыққа  туберкулезге 

қарсы  вакцинация  салғанның  маңызы  зор.  Ол  вакцина  БЦЖ-мен  атқарылады.  Оны  А. 

Кальмет пен Ш. Герен ашқан. Оны бала дүниеге келгеннен кейін 5-7 күннен кейін салады. 

 Лепра  (гректен  lepra  –  алапес)  –  созылмалы  генерализденген  инфекциялық  ауру.  Ол 

спецификалық  түрде  теріні,  шырышты  қабаттарды,перифериялық  жүйкені  және  әртүрлі 

ішкі  мүшелерді  зақымдайды.  Қоздырушысы  –  Mycobacterium  lepraе  -1874  жылы 

А.Хансенмен  ашылған.  Содан  бері  әлі  ешкім  оның  жасанды  қоректік  ортадағы  жалпы 

пішінін  ала  алмаған.  Лепра  таяқшасы  қатаң  түрде  тіндік  макрофактардың, 

мононуклеарлық  фагоциттердің  және  басқа  да  жасушалардың  ішкі  паразиттері  болып 

табылады.  Оны  тек  тышқандар  мен  егеуқұйрықтардың  организміне  және  үлкен  дозада 

броненосецтерге 

(армадилл) 

өсіруге 

болады. 

ол 

генерализацияланған  процесс  тудырып,  көптеген  зақымдалған  тіндерді  жинайды 

(лимфалық түйіндер, бауыр, көкбауыр).  

 Mycobacterium lepraе – тік аздап иректелген таяқша аяққы бөлімдері дөңгелектелген, 

диаметрі  0,3-0,5мкм  және  ұзындығы  1,0-8,0мкм.  Спора,  капсула  түзбейді,  қылшықтары 

жоқ,  грам  оң.  Химиялық  құрамы  жағынан  Mycobacterium  tuberculosis-ке  ұқсас,  спиртке 

және қышқылға төзімді, сол себепті Циль – Нильсен әдісімен бояйды. Mycobacterium lepra 

тобындағы  бактериялар  полиморфты  келеді,  оларда  түйіршікті,  кокк,  жіп,  бұтақтанған 

түрлері кездеседі. Зақымданған жасушаларда олар шар тәрізді тығыз ұйынды құрап, бір-

біріне параллель орналасады, яғни темекі қорабы тәрізді.  

 Қоздырушының келесі қасиеттері оның тудырған ауруын ерекшелейді:  

1. 

ұзақ (орташа 3-7 жыл, кейде 15-20жыл)  

2. 

Mycobacterium  lepra  көп  жағдайда  орталық  жүйке  жүйесінің 

3. 

0

  С.  Адам  организмінің  температурасы 

4. 

иммуналогиялық толеранттылық туғызады. 

 Патогенді факторлары: M. lepraе экзотоксиндік қасиеттері анықталмаған.