Мәселе. Динараның 150 сум ақшасы бар еді. Ол ақшасының 2бөлігіне
3
балмұздақ алып жеді. Балмұздақа қанша ақша жұмсаған?
Шешуі. 1) 2бөлшектің бөлімі 3 болғандықтан 150 сум 3-ке
3
бөлінеді.
150:3=50. Демек, 150 санының 1 бөлігі 50 сум
3
2) Бөлшектің алымы 2 болғандықтан 50 сумды 2-ге көбейтіледі. 50*2= 100. Демек балмұздақ үшін 100 сум ақша төленген.
Мысалды шешуде орындалған амалдарды мынадай етіп жазу мүмкін: 150:3*2=100 сум. 150-дең бөлігін табу үшін:
150-де бөлімен өрнектейтін бөлшектің аламын 3-ке бөлу;
100-дің ширегі нешеге тең? 100-дің 1 бөлігі нешеге тең?
10
Бөлшекке қарап санның өзін табу
Мәселе. Динара 360 сумға кітап сатып алды. Бұл ақша оның барлық ақшасының 3 бөлігіне тең болса, Динарада қанша ақша бар еді? 4
Шешуе. 1-сұрақ. Динарадағы ақша неше тең бөлікке бөлінді? Жауабы: Ақша төрт тең бөлікке бөлінген, өйткені 3 бөлшектің
4
бөлімі 4-ке тең келеді.
сұрақ. Кітаптың бағасы неше бөлікке сәйкес келеді? Жауабы: 3 бөлікке, өйткене 3бөлшектің алымы 3-ке тең.
4
сұрақ. Бір үлеске неше сум тура келеде? Жауабы: 360 сум : 3 = 120 сум.
сұрақ. Динарада қанша сум ақша бар еді? (4 үлеске неше сум туры келеді?) 120 сум*4 = 480 сум.
Мәселені шешуде орындалған амалдарды қысқаша мынадай етіп жазу мүмкін. 360 : 3*4= 480 (сум).
3 бөлігі 360 болған санды табу үшін:
4
360-тың бөлігін өрнектейтін бөлшектің алымы 3-ке бөлу;