Т. Н. Ер ме ко ва, Д. Ж. Рыс құл бек, Р. Н. Мұ на саева 10 ар ма н


Күнделікті баспасөз материалдарынан жаңа қолданыстағы сөз- дерді тауып, топтастырыңдар



Pdf көрінісі
бет132/219
Дата15.09.2022
өлшемі10,31 Mb.
#149589
түріОқулық
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   219
Байланысты:
810-001-001к-19 КазЯзык 10 каз УЧЕБНИК ОГН

5.
Күнделікті баспасөз материалдарынан жаңа қолданыстағы сөз-
дерді тауып, топтастырыңдар. 
 
6.
Қа зақ стан да ғы кө не ес ке рт кіш тер дің ті зі мін жа сап, хро но ло-
гия лық кес те құ рас ты рың дар. 
АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы


147
§5.
 
Қа зақ стан ның ХIV–XV ға сыр лар да ғы 
 
сәу лет өне рі
1.
Сұ рақ тар ға жау ап бе рің дер.
1. Қа зақ стан да сәу лет өне рі қай дәу ір лер де да мы ды деп ой -
лай сың дар?
2. Қа зақ же рін де гі әй гі лі сәу лет өне рі нің ту ын ды ла ры на 
қан дай ес ке рт кіш тер жа та ды?
3. Өз де рің бі ле тін та ри хи ғи ма рат тар ту ра лы қан дай аңыз-
дар ды бі ле сің дер?
2.
Мә тін ді оқып, сти лін анық таң дар. Мә тін нің та қы ры бын, мақ сат-
ты ауди то рия ға сәй кес қыз ме тін, құ ры лы мын, тіл дік ерек ше лі гін 
алдыңғы сабақтағы мәтінмен са лыс ты ра тал даң дар.
Қазақ жерінде сәу лет өне рі Х–ХІІ ға сыр лар да Қа ра хан 
мем ле ке ті нің ке зін де өр кен де ген. Дә лел – Та раз қа ла сы ның 
ма ңы нан XI–ХII ға сырлар да са лын ған Ай ша Би бі, Ба ба жы 
қа тын си яқ ты сәу лет өне рі нің та ма ша ту ын ды ла ры. Ал ірі 
ар хи тек ту ра лық құ ры лыс жүй еле рі XІV–XV ғасырларда 
са лы на бас та ған, мы са лы: Арыс тан баб, А.Ясауи, Көк ке се не, 
Ала ша хан және т.б. кесенелері. 
Арыс тан баб ке се не сі Оты рар дың ба тыс жа ғын да, Сыр да-
рия өзе ні не жа қын жер де ор на лас қан.
XIV–XV ға сыр лар ара лы ғын да Әмір Те мір дің бұй ры ғы -
мен са лын ған сәу лет өне рі – Қо жа Ах мет Ясауи дің ке шен ді 
ке се не сі. Қо жа Ах мет – мұ сыл ман дінінің көр нек ті өкі лі әрі 
уа ғыз дау шы сы, ғұлама ақын. Ке се не Түр кіс тан қа ла сы ның 
ор та лы ғын да ор на лас қан. Та ри хи де рек тер ге жү гін сек, кесе -
нені Әмір Те мір 1397 жы лы Қо жа Ах мет тің мұ сыл ман дар 
ара сын да ғы бе де лін кө те ру, пір тұ ту шы лар дың се ні мі не ие 
бо лу мақсатында сал дыр ған.
Ау ма ғы – 46,5х65,5м, би ік ті гі – 37,5 м, ал дың ғы бе ті 
шы ғыс қа қа ра ған, екі бе ті күм без ді 35 бөл ме ден тұ ра ды. Ең 
үл кен ор та лық бөл ме сі нің кө ле мі – 18,5х18,5 м, ор та сын да 
1399 жы лы жа са лын ған үл кен тай қа зан тұр. Ең не гіз гі бөл-
ме лер дің бі рі – кі тап ха на мен Оң түс тік Үл кен Ақ са рай, Кі ші 
Ақ са рай. Онда атақ ты адам дар жер лен ген. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   219




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет