Трансцендентальдық (лат.тілінде - аттап кетушілік, межеден асып кетушілік) Канттың тәжірибеден алынбаса да тәжірибеге ықпал жасайтын о баста есте бар нәрсені белгілейтін философиялық ұғым; трансцендентальдықтың түрлеріне кеңістік пен уақыт, себептілік, қажеттілік сияқты басқа да категориялар жатады.
Феномен (грек тілінде-келіп көрінетін, құбылыс). Философияда санада болатын субьективтік және сезім тәжірибелері арқылы ұғынуға болатын құбылыс. Сирек әдеттегіден тыс, төтенше құбылыс.
Императив (лат.тілінде - бұйрық , әмірші, жарлық). Кесімді императив - этикада. Кантта о баста ақылға берілген, мәңгілік өзгермейтін, өнегеліліктің негізін құрайтын сөзсіз болатын моральдық жарлық..
Иррационализм (лат. - ақылға қонымсыз санадан тыс) - табиғат, мәдениет құбылыстарын, адамгершілік бастауларын байқататын методологиялық принцип, әдістанушылық қағида.
Панлогизм «грек тілінде: пан - бәрі, барлық; логос - ақыл, ой, сөз). Философияда ақиқатты - идеяның логикалық айтылуы, спекулятивтік ұғымдардың өзін-өзі ашуы, өзін ойлайтын субстанция, «өзінен-өзін танитын ақыл», деп санайтын принцип. (Г.Гегель)
Достарыңызбен бөлісу: |
