Электромагнит көмегімен маятникті бекітіңіз. Бұл жағдайда жіп айтарлықтай шиырылып кетпеуі керек.
Маятникті қозғалыс бағытына қарай -қа бұрып, сонан кейін жіберіңіз.
Маятниктің түсу жолының өлшенген уақытын оқып, жазыңыз.
«Тастау» («Сброс») кнопкасын басыңыз.
«Жіберу» («Пуск») кнопкасын басыңыз.
3-6 реттерді қайталаңыз.
Тәжірибені 5-7 рет қайталаңыз.
Маятниктің орташа түсу уақытын анықтаңыз.
(4.10)
мұндағы: - өлшемдер саны, - -ші өлшемдегі алынған уақыты, - маятниктің орташа түсу уақыты.
12. (4.8) және (4.9) өрнекті пайдалана отырып, маятниктің инерция моментін есептеңіз.
13. Маятниктің инерция моментінің теориялық мәнін есептеңіз.
(4.11) мұндағы:
,
, ,
ал - маятник өсінің сыртқы диаметрі,
- дөңгелекшенің сыртқы диаметрі,
- сақинаның сыртқы диаметрі.
және мәндерін өлшеу үшін, дөңгелектен сақинаны алу қажет. Массалары берілген.
14. Теориялық түрде анықталған инерция моментінің экспериментальді түрде табылған мәнінен салыстырмалы ауытқуын есептеңіз:
мұндағы: - (4.8) және (4.9) өрнектердің көмегімен экспериментті түрде алынған инерция моменті, - (4.11) өрнегі бойынша есептелген инерция моменті.
15. (4.8) өрнегі бойынша өлшеудің салыстырмалы және абсолют қателігін анықтаңыз.
Маятникті соққыдан сақтаңыз. Барлық өлшеулерді өте ұқыптылықпен жүргізіңіз. Мәндерін мына кестеге толтырыңыз.