Физика пәнi бойынша Республикалық олимпиаданың 3-шi кезеңi 2020-2021 Қазақстан, 23

Физика
пәнi бойынша Республикалық олимпиаданың 3-шi кезеңi 2020-2021 
Қазақстан, 
23
ақпан 2021, Ұзақтығы: 
2
сағат 
11 сынып, теориялық сайыс (30 ұпай) 
Есеп 1 [6 ұпай]. 
Массасы 
болатын, тегіс горизонталь 
бет бойымен 
жылдамдықпен ілгерілемелі қозғалып 
келе жатқан шар, массасы 
тыныштықта тұрған басқа 
шармен соқтығысады. Дәл соқтығысар алдында 
шарлардың центрлерін қосатын сызық пен қозғалыстағы 
шардың бастапқы жылдамдығы арасындағы бұрыш 
болғаны белгілі. Егер үйкелісті толығымен 
ескермеуге болатын болса, абсолютті серпімді соққыдан 
кейінгі шарлардың 
және 
жылдамдықтарының модульдерін табыңыз. 
 
Есеп 2 [6 ұпай].
Уильям Томсонның еңбектерінің 
ішінде идеалды газға арналған pV диаграммасы бар 
қолжазба табылды. Диаграммада KML тікбұрышты 
үшбұрышы түрінде циклдік процесс берілген, 
мұндағы М бұрышы тік (90°). Суретте көрсетілген F 
нүктесі KL-дің ортасында орналасқан. Бұл нүктеде 
көпатомды газдың жылу сыйымдылығы нөлге тең 
болады. Тек M және F нүктелерін біле отырып, осы 
циклды қалпына келтіріңіз. K нүктесіндегі көлем L-ге 
қарағанда аз (тек циркуль және бөлік құны жоқ сызғышты қолдануға болады).
Есеп 3 [7 ұпай].
Сыйымдылықтары 
болатын үш бірдей конденсатор, кедергісі 
резистор және 
диод 3.1-суретте көрсетілген сұлбаға қосылған. Диодтың 
вольт-амперлік сипаттамасы 3.2-суретте көрсетілген. Бастапқыда сол жақтағы 
(суретте) конденсатор 
кернеуге дейін зарядталған, және де бұл кезде 
конденсатордың жоғарғы пластинасының заряды – оң. Қалған екі конденсатор 
зарядталмаған, кілт ажыратылған. Осыдан кейін кілтті тұйықтайды. 
Келесі шамаларды анықтаңыздар: 
a) кілт 
тұйықталғаннан кейін біршама уақыт өткеннен кейінгі 
конденсаторлардағы кернеулерді; 
b) осы уақыт мезетіне дейін ішінде сұлбада бөлінетін жылу мөлшерін; 
c) осы уақыт мезетіне дейін диодта бөлінетін жылу мөлшерін; 
d) осы уақыт мезетіне дейін резисторда бөлінетін жылу мөлшерін. 
3.1-сурет 
3.2-сурет