Тізбектің бөлігі үшін Ом заңы. Өткізгіштің кедергісі. 1826 жылы неміс физигі Г.С.Ом тәжірибе жасай отырып, ток күшінің кернеуге тура, кедергіге кері пропорционал екенін анықтады.
(10.2)
(10.2) формула тізбектің бөлігіне арналған Ом заңы деп аталады. (10.2) формула бойынша кедергінің өлшем бірлігіне Ом алынады. .
1 А болғанда өткізгіштің көрсететін кедергісі 1 Ом болады.
Металда кедергінің пайда болуын бос электрондардың иондармен соқтығысуымен түсіндіруге болады. Тәжірибе көсеткендей өткізгіштің кедергі ұзындыққа тура пропорционал да, көлденең қиманың ауданына кері пропорционал , мұндағы - өткізгіш ұзындығы, - оның көлденең қимасының ауданы, - өткізгіштің меншікті кедергісі, өткізгіштің материалына байланысты. Меншікті кедергінің өлшем бірлігі - Ом·м. Токтың тығыздығы. Ом заңының дифференциалдық түрі.
(10.2)-формулаға кедергінің мәнін қойсақ:
(10.3).
Мұндағы -заттың меншікті электр өткізгіштігі деп аталады. -элеектр өрісінің кернеулігі, -ток тығыздығы. Осыларды еске алсақ, (10.3)-формула былайша жазылады:
(10.4)
(10.4)-формула Ом заңының дифференциалдық түрі. Токтың тығыздығы векторлық шама оның бағыты электр өрісінің кернеулігімен сәйкес келеді. Токтың тығыздығы мен қозғалыстағы бөлшек конценнтрациясы және жылдамдығы арасында мынадай байланыс бар:
(10.5)
Мұндағы -токты тасушы заряд, -бөлшектің концентарциясы, -қозғалыстағы бөлшектің жыдалмдығы. Ток тығыздығының өлшем бірлігіне алынады.
