«Физиканың таңдаулы тараулары» пәнінің оқу-әдістемелік кешені ПӘн глоссарийі физика



бет70/100
Дата08.02.2022
өлшемі2,75 Mb.
#120036
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   100
Байланысты:
Физика, таңдаулы тараулар. Лекция кешен

Ф ренель зоналары. Гюйгенс принципі түсіндіре алмайтын жарықтың түзу сызық бойымен таралу заңын Гюйгенс-Френель принципі бойынша түсіндіруге болады. S жарық көзінен жарық толқыны таралсын. Гюйгенс принципі бойынша жан-жаққа сфералық жарық таралады. Радиусы Р сфералық бет Φ жүргізейік. Енді M нүктесіндегі жарық толқынының әсерін анықтау үшін сол толқындық бетті дөңгелек зоналарға бөлеміз. Көршілес сфералар радиустарының бір-бірінен айырмасы λ/2 – тең болатындай етіп аламыз. Сонда 1-ші сфераның
радиусы b1=b0+λ/2, 2-кі b2=b1+λ/2, тағы сол
12.9-сурет. сияқты- bm=bm-1+λ/2. Осы сфералар Φ толқындық
бетті бірнеше зонаға бөледі. Оны Френель зоналары деп атайды (12.9-сурет)
М нүктесіне келген тербелістер амплитудасы кішірейе береді (A1>A2>A3>> Аm),. Мұндағы A1 –орталық зонадан, A2 A3, A4…-1,2, зоналардан келген толқындар қоздырған тербелістердің амплитудалары. М нүктесіне көршілес екі зонадан келетін тербелістердің фазалары қарама-қарсы болатындықтан, m зоналар әсерінен пайда болған қорытқы тербелістің А амплитудасы мынаған тең болады: А=А1234+…Аm. Егер m >> 1, A1 >>Am болған жағдайда :

Сөйтіп, өте көп зоналар немесе өте үлкен толқындық бет әсерінен пайда болған қорытқы тербелістің амплитудасы, орталық зонаның әсерінен пайда болған тербеліс амплитудасының жартысына тең. Барлық Френель зоналардың бетінің ауданы тең. Сыртқы Френель зонасының радиусы тең.
Сонымен, жарықтың бір текті ортада түзу сызықтың бойымен таралуы элементар толқындар интерференциясының нәтижесі болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   100




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет