Географиялық есептер шығару жолдары
Жер шары шеңберінің 10 доғасының қанша километр екенін анықтаңыз?
Жауабы: 40000 : 3600 = 111км.
Африканың батыс жағалауынан шығыс жағалауына дейінгі экватор бойынша градустық қашықтығы қанша?
Жауабы: 111км × 340 = 3774км.
700 батыс бойлық бойынша Оңтүстік Американың солтүстігінен оңтүстігіне дейінгі қашықтығы қанша?
Жауабы: 111км × 650 = 7215км.
Мысалы ,100 метрде 200 қадам болды делік. Демек әрбір қадамның ұзындығы қанша болғаны?
Жауабы: 100 м : 200 = 0,5 м.
Егер қашықтық 700метр болып, ал қағаздың көлемі бір ғана парақ болса, ол қашықтықты қағазға қалай түсіру керек?
Жауабы: мұндай жағдайда қашықтық кішерейтілген түрде бейнеленеді. Қағаздағы 1см 100 м орнына алынады. Бұл жағдайда сызбадағы қашықтық 7 см-ге тең болады.
Егер ұзындығы 9 метр , ені 6 метр, биіктігі 4 метр десек, сынып бөлмесіндегі ауаның салмағы қанша болатынын есептеп шығарыңыз?
Жауабы: 9 м ×6 м × 4 м =216 м3;
1 кг 300 г × 216 м3 = 280 кг 800 г.
(Бір куб сантиметр ауаның салмағы 1кг 300 г шамасы екені есептеліп шығарылған)
Бөлменің ұзындығы 7 метр, ені 5 метр, биіктігі 3,5 метр. Бөлменің көлемі мен ондағы ауаның салмағын есептеңіз?
Жауабы: 7 м ×5 м × 3,5 м =122,5 м3;
1 кг 300 г × 122,5 м3 = 159 кг 29 г.
Көлемі 200 куб метр сынып бөлмесінің ауасында +200 температура- да қанша литр су буы болады?
Жауабы: 200 м3 ×17 г =3400г= 3,4 л ;
Радио былай хабарлады: +100 температурада ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 50% . Мұндай 1м3 ауада неше грамм су болады? Оның қанығуы үшін қанша су керек?
Жауабы: t1 = +100 –да 9 г су буы — 100 % ;
t2 = +100 –да Х г су буы — 50 % ;
Х = = 4,5 г су буы.
+100 температурада ауаның қанығу үшін 4,5 г су буы қажет.
Бір тонна мұхит суынан қанша тұз алуға болады ?
Жауабы: 1 литр мұхит суындағы тұздылық 35‰;
1000 л × 35‰ = 35000г
Өзеннің 1тонна суы 1000 л × 0,2 ‰ = 200г.
Егер тұздылығы 18‰ болса, Қара теңіздің 1 тонна суынан әр түрлі заттардың неше грамын алуға болады?
Жауабы: 1 тонна 1000 л ;
1000 л × 18 ‰ = 18000 г
Бір тәулік ішінде ауа температурасы төмендегідей болып өзгерді: +40, -20,
+80,+60. Тәуліктің орташа температурасын тап ?
Жауабы: 40 +( -20) +80+60 =160;
16 : 4 = 40.
Таудың етегінде +200, ал шыңында -160 болса, таудың биіктігі қандай ?
Жауабы: + 200 -( -160) =360;
36 : 6 = 6 км.
Үш километр биіктікте термометр 00 –ты көрсетті. Осы кезде тау етегінде температура қандай болды?
Жауабы: 60×3 км = +180;
15.Ұшақ қанатында ауа температурасы -300 көрсетті. Осы кезде жер бетіндегі температура +240 болса , ұшақ қандай биіктікте көтерілген ?
Жауабы: ( -300) -24 =540;
540 : 60 = 9 км.
Барометр тау етегінде 740 мм , ал тау басында 440 мм көрсетсе, тау басының биіктігі қандай?
Жауабы: ( 740 мм- 440мм) × 10мм =3000 м;
(Әрбір 100 метр биіктеген сайын қысым шамамен 10 мм-ге кемиді. Ал 10метр биікте 1 мм-ге төмендейді.)
17.Ұшақ үш километр биіктікке көтерілді. Егер жер бетіндегі атмосфералық қысым 750мм болса, ұшақ көтерілген биіктікте атмосфералық қысым қандай ?
Жауабы: 3км = 3000м;
750 мм — ( 3000 м :10 мм) =450 мм ;
Мәскеу қаласының атмосфералық қысымы 748 мм болса, мұхит деңгейімен салыстырғанда оның биіктігі қандай ?
Жауабы: ( 760 мм – 748 мм) ×10мм =120 м ;
(Мұхит деңгейінде барометрдегі сынаптың биіктігі 00 –та 760 мм болады. Мұндай қысым қалыпты атмосфералық қысым болып табылады.)
Орташа айлық ауа температурасын есептеп шығарыңыз. Мысалы : желтоқсан айының орташа температурасы -80С; Тамыз айының орташа температурасы +240С. Аытқу температурасын табыңыз?
Жауабы: + 240 -( -80) =320 ауытқу амплитудасы;
240 — 80 = 160;
160 : 20 = 80 орташа температура;
Арал теңізінің ауданында жауын –шашынның мөлшері 150 мм шамасында, ал булану мөлшері 1000 мм. Ылғалдану коэффицентінті анықтаңыз?
Жауабы: К = ; К = = 0,15мм;
Астана қаласында жауын –шашынның жылдық мөлшері 300мм шамасында, ал булану мөлшері 600мм. Сонда ылғалдану коэффицентінті анықтаңыз?
Жауабы: К = = 0,5мм;
770 ш.б. Алматыда- сағат 1600, 730 б.б. Нью-Иоркте – сағат х00;
Жауабы: 3600 : 24 сағат = 150 1. 770+730 = 1500
10 – х минут, 2. 1500 ×4 мин = 600мин.
150 — 60 минут: 3. 600 :60 = 10 сағат,
= 4минут; 4. 1600 – 1000 = 600 таңғы .
Семейде – 790 ш.б.- 4 – ақпан, сағат 2200 ; Токиода 1390ш.б. –та қай күн, қай сағат?
Жауабы: 1. 1390 — 790 = 600;
600 ×4 мин = 240мин;
240мин :60 = 4 сағат,
2200 +400 = 200. ( 5-ақпан, түнгі сағат 200).
Аустарлия материгінің оңтүстік жарты шардағы үлесі % қанша?
Жауабы: Жердің жалпы көлемі- 510 млн. км2;
510 млн. км2 : 2 = 255 млн. км2;
Аустралияның көлемі –аралдары мен қоса есептегенде -9млн.км2
= 3,5% ;
Батыс Қазақстанның экономикалық ауданындағы 2179 мың адамның 71% экономикалық белсенді халық. Оның 52 % өндірістік емес салада жұмыс істейді.Өндірістік емес салада жұмыс істейтін адам санын тап ?
Жауабы: 1. = 1547,09 мың адам ;
= 804,4 мың адам ;
26. Африка материгінің дүние жүзлік құрлықтағы аудан үлесі – қанша ?
Жауабы: = 5,89 % ;
Оңтүстік жарты шардың ауданы 255 млн. км2; Оңтүстік жарты шардағы құрлық ауданы 49 млн. км2.Оңтүстік жарты шардағы мұхит үлесін тап ?
Жауабы: 1. 255млн км2— 49млн.км2 = 206 млн.км2;
= 81 % ;
Карта бетінде 2— нысан арасындағы қашықтық 13см. Жер бетіндегі қашықтық 455 км. Картаның масштабын анықтаыңыз?
Жауабы: 1. 1:45 500 000;
1см-де – 455км;
45 500 000 : 13 = 3500 000.
Өзеннен жолға дейінгі қашықтық 1 км, оның картадағы өлшемі 20 см; Масштабын анықта?
Жауабы: 1. 1:100 000;
1см-де – 1км;
100 000 : 20 = 5 000.
Солтүстік жарты шардағы құрлықтың үлесі 39% . Осы жарты шардағы мұхиттың ауданын анықтаңыз?
Жауабы: Жердің жалпы көлемі- 510 млн. км2;
510 млн. км2 : 2 = 255 млн. км2;
100% — 39% = 61%
= 155,55млн.км2 немесе 156 млн.км2.
31. Республиканың жер қоры -270 000 000 га; Оның ішінде шабындық пен жайылым 190 000 000 га алып жатыр. Шабындық пен жайылым үлесін тап ?
Жауабы: = 70,3%;
[bws_related_posts]
Достарыңызбен бөлісу: |