«Геология» пәнінен оқу-әдістемелік кешені жоғары оқу орындарының 5В011600 «География» мамандығы бойынша оқитын студенттер, сонымен қатар магистранттарға және оқытушыларға ұсынылады

Кен байлықтар. Палеогенде өте ірі латеритті және латеритті-шөгінді боксит (Австралияда, Африкада, Латын Америкасында, Жерорта т-ндегі бірқатар аудандарда, Оңтүстік Орал, Солтүстік Қазақстан платформаларында, Төм. Ангар мен Батыс Байкал), ең ірі марганец (Никополь, Чиатура, Батыс Африка), бірқатар оолитті темір (Солтүстік Америка, Батыс Сібірдің Оңтүстік мен Солтүстік Қазақстанда), ең ірі мұнай (Иран, Ирак, Орталық Азия, Венесуэла) кен орындары кендері түзілген. Кайнозой эрасының түзілімдерінде барлық көмір қорының 15%-і шоғырланған. Оның ішінде таскөмір қабаттары Сахалинде, Жапонияда, Қытайдың шығысында; қоңыр көмір кен орындары – Германияда (Рейн алабы), АҚШ-та (Солтүстік Дакота) және Украинада; сынап кен орындары Испанияда, Италияда, Югославияда және Ресейде; мыс және молибден кен орындары АҚШ, Чили, Боливия мен Перуде шоғырланған. Неоген түзілімдерінде мұнай мен газдың есептелген қорларының үштен бірі шоғырланған. Алып мұнай-газ кен орындары Иран – Месопотамия мен Кордильер – Анд аймағында: Иран, Ирак, Сауд Арабиясы, Кувейт, Катар, Венесуэла, Мексика шығанағында орналасқан. Ал Еуразияда мұнай мен газ кен орындары Кавказда, Каспий ойпатында, Батыс Түрікменстанда, Карпатта және Сахалинде орналасқан. Неоген магматизмімен ірі қалайы (Анд), алтын, күміс, мыс кен орындары байланысты. Неоген кезеңінде калий және ас тұзы, фосфорит, трепел, құрылыстық таужыныстары түзілген. Төрттік түзілімдермен әр түрлі кенқайраңдар, шөгінді кендер, бейметалл кен байлықтары, жер асты сулары мен мұздықтар байланысты. Дүниежүз. мұхиттың терең сулы алқаптарында темір-марганецті және мыс-ванадийлі тасберіштер (конкреция) шоғырланған.

Н.4.07-04

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті

«5В011600 - География» мамандығының студенттері үшін

 

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАРЫ

Көкшетау, 2013ж.

Пән бағдарламасын құрастырған география және экология кафедрасының аға оқытушысы, экология магистрі Есенжолов Б.Х.

География және экология кафедрасының отырысында қарастырылған

« 20 » 06 2012 ж. хаттама № 10
Кафедра меңгерушісі _ Заңдыбай А.
Жаратылыстану-педагогикалық факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясымен мақұлданған

« 23 » 06 2012 ж. хаттама № 10

Геологиянан практикалық сабақтарының жоспары

1. 
   Жер туралы ғылымдар цикліне қандай ғылымдар кіреді?
   
2. 
   Жердің қазіргі құрылысы жөніндегі көзқарастарды түсіндіріңіз.
   
3. 
   Жер туралы ғылымдар қазіргі экономикада қандай орын алады?
   
4. 
   Жердің ішкі құрылысы қандай?
   

1. Дүние жүзінің кескін картасына Жердің негізгі платформалары, қалқандары мен қатпарлықтарын түсіру.

2. Дәптерге жер қыртысының негізгі түрлерінің құрылысын салу.
Негізгі әдебиет - 1, 2, 3, 4.

Қосымша әдебиет - 5, 6, 9, 11, 15, 20, 43, 44, 45.

Дүние жүзінің атлас картасын пайдалана отырып, негізгі қозғалмайтын және қозғалмалы бөліктерді кескін картаға шартты белгілер арқылы түсіру. Негізгі және қосымша әдебиеттерді пайдалана отырып, бақылау сұрақтарына жауап бару. Негізгі әдебиеттерді қолдану арқылы, жер қыртысының континенттік, мұхиттық және аралас түрлерін шартты белгілері бойынша дәптерге салу және оларды талдау, салыстыру. Соңынан ерекшеліктерін анықтау.

1. 
   Тау жыныстары дегеніміз не?
   

1. 
   2.Текстура мен құрылымды қалай ажыратады?
   
2. 
   Тау жыныстары қалай жіктеледі?
   
3. 
   Шөгінді тау жыныстарының қандай түрлерін білесің?
   
4. 
   Магмалық тау жыныстары қалай түзіледі?
   
5. 
   Метаморфтық тау жыныстарына қандай факторлар әсер етеді?
   

1. 
   Шөгінді тау жыныстарын анықтау.
   
2. 
   Магмалық тау жыныстарын анықтау.
   
3. 
   Метаморфтық тау жыныстарын анықтау.
   

Негізгі әдебиет – 1.

Қосымша әдебиет - 1, 2, 3, 4, 43.
Әдістемелік нұсқаулар:

Тау жыныстарының текстурасын және құрылымын анықтайды. Ол үшін кез-келген үлгінің біріншіден қай тау жынысына жататыны анықталады, содан кейін ішкі және сыртқы құрылымындағы түйіршіктердің саны мен мөлшері анықталады. Жұмысты орындау үшін лупа-ұлғайтқыш және анықтағыш қажет. Тау жыныстары туралы деректерді осы тақырып бойынша дәріс тезистерінен оқуға болады.

1. 
   Геохронология дегеніміз не?
   
2. 
   Стратиграфия дегеніміз не?
   
3. 
   Олардың қандай айырмашылықтары бар?
   

Қосымша әдебиет - 5, 6, 8, 12, 14, 20, 43, 44.

Миллиметр қағаздарына сызба жұмыстарын жасау және картамен жұмыс жасай білу. Талдау. Жұмысты орындау үшін геохронологиялық кестені негізге алады. Ондағы архей және протерозой дәуірлерінің жасын арнайы масштабпен белгілейді (мысалы, 1 мм-де 10 млн. жыл) де, миллиметр қағазына кестедегі түспен дәлдеп, сызбалар жасайды. Соңында сызғыш құралады.

1. 
   Тектоника нені оқытады?
   
2. 
   Тектоникалық картадан геологиялық картаның айырмашылығы неде?
   
3. 
   Қатпарлық дегеніміз не?
   
4. 
   Плита дегеніміз не және оның неше түрін білесің?
   

1. 
   Кескін картаға ірі вулкандарды түсіру.
   
2. 
   Атласты пайдалана отырып, кескін картаға магмалық тау жыныстарының жатуын белгілеу.
   

Қосымша әдебиет – 4, 12, 13, 16, 17, 20, 43, 44.

1. 
   Кристалл симметриясымен байланысты келбеттердің типтері?
   
2. 
   Кристалл жақтарында сызықталудың қандай типтері орналасады?
   
3. 
   Қандай минералдар мөлдір, жартылай мөлдір және мөлдір емес болып келеді? Мысал келтір.
   
4. 
   Жіктілік және құбылу дегеніміз не?
   
5. 
   Тау жыныстарының негізгі түрлері қандай?
   
6. 
   Тау жыныстарын қалай анықтайды?
   
7. 
   Моос шкаласы нені анықтайды?
   
8. 
   Қаттылық пен жымдастық байланысы бар ма?
   

1. Минералдың түсін анықтау. Минералдың түсі – оның сипатты физикалық қасиеттерінің бірі. Кейде минералдың түсі бойынша оның атын да анытауға болады.

2. Минералдың үгіндідегі түсін немесе сызық түсін анықтау.

3. Минералдың қаттылығын анықтау.

4. Минералдың жылтырлығын анықтау.

5. Минералдың жымдастығын анықтау.

Қосымша әдебиет – 4, 12, 13, 16, 17, 20, 43, 44.

Минералдың үгіндідегі түсін анықтау немесе сызық түсін анықтау үшін, фарфор шынысының жылтыр емес жағына минерал үлгісімен бірнеше рет сызып көреміз. Қалған сызықтың түсі минералдың сызық түсін береді. Кейбір жағдайда минерал үлгісі сызық түсін қалдырмайды, ондайда сызық түсі жоқ деп жазамыз. Қаттылық дегеніміз – минералдардың сыртқы механикалық күштерге қарсы тұра алу қасиеті. Минералдардың қаттылығын анықтау үшін, Моос шкаласын қолдануға болады. Далалық жағдайларда қаттылықты анықтау үшін, келесі заттарды пайдалануға болады: қарындашпен – 1, тырнақпен – 2-3, жез тиын – 3-4, шыны – 5, шеге – 6-7. Яғни минералды алып оны осы көрсетілген заттармен сызып көреміз, қай зат минералды сызып із қалдырса, зерттеліп отырған минералдың қаттылығы сол заттың қаттылығына тең болады. Мысалы, егер қарындаш минералды сызып, оның бетінде өшпейтін із қалдырды делік, яғни оның қаттылығы 1-ге тең деген сөз, әрі қарай осы минералдың қаттылығын басқа заттармен зерттеп көрмейміз. Минералдар жылтырлығы бойынша металдық және метел емес, шыныдай, алмаздай, жартылай металдық, жібектей, күңгірт, май шамдай және т.б. болып бөлінеді. Жымдастық – минералдардың нақты бағыттарда параллельді бірдей жақтарға бөліну қасиеті. Минералдардың жымдастығы 5 түрге бөлінеді: аса жетілген, жетілген, орташа, жетілмеген, аса жетілмеген.

1. 
   Геологиялық қима дегеніміз не?
   
2. 
   Тектоникалық қиманың одан айырмашылығы неде?
   

Негізгі әдебиет - 5, 6.

Қосымша әдебиет - 6, 8, 12, 20, 43, 44, 46.
Әдістемелік нұсқаулар:

Геологиялық картада кез-келген пунктті немесе бағытты жер бедерінің ең биік не ең төмен нүктелері арқылы өтетін етіп таңдап алу керек. Қима салу үшін көлденең масштаб картаның масштабы түрінде алынады, ал тік масштабты студент өзі таңдайды. Ол үшін, миллиметр қағазының ортасына қимаға орын, ал атауына жоғары жақта, шартты белгілеріне төменгі жақта орын қалдыру керек. Тік масштаб дайындағанда картадағы салыстырмалы биіктіктер тербелісі ескеріледі. Әрбір студенттің таңдаған тік масштабы жұмыс жасауға қолайлы болуы тиіс. Жұмыс жасауға негізінен мына масштабтар қолайлы – 1: 250, 1: 500, 1: 1000. Тік масштабты дайындағаннан кейін, миллиметр қағазының ортасына бір-біріне перпендикуляр ось салу қажет: ордината және абсцисса осьтері. Ордината осіне тік масштабқа және абсолюттік нүктелерге сәйкес сантиметрлік белгілер салу керек. Олардың сандық көрсеткіштерін белгілейді. Абсцисса осіне картадағы горизонтальдар арасындағы қашықтықтар салынады. Картадағы горизонталь арасындағы қашықтық циркуль-өлшеуіш (кейде сызғышпен, немесе миллиметр қағазының қалдығымен өлшенеді) арқылы өлшенеді. Осы өлшенген ара қашықтық абсцисса осіне белгіленеді де нақты биіктіктері бойынша сәйкестендіріледі (математикалық әдістер бойынша). Картадағы барлық скважиналардың нөмірі, олардың абсолюттік биіктік нүктелері, өзендердің атауы және жыныстардың шартты белгілері және т.б. геологиялық картаға сай қимаға түсіріледі де сарғыш немесе қоңыр қарындашпен боялынады (себебі барлық шөгінділер кайнозойлық түрге жатады). Қиманың төменгі оң жағына студенттің аты-жөні, тобы жызылады.

1. 
   «Қатпарлық» дегеніміз не?
   
2. 
   Тау түзілуінің кезеңдерін ата.
   
3. 
   Жер қыртысының құрылымдық элементтері.
   

1. 
   Дәптерге «Тау түзілу кезеңдері» деген кесте құрастыру.
   
2. 
   Кескін картаға әлемнің ең биік шыңдарын белгілеу.
   
3. 
   Дәптерге келесі жоспар бойынша кесте толтыру:
   
   • 
     Атауы;
     
   • 
     Биік шыңы;
     
   • 
     Қай топқа жататыны;
     
   • 
     Қай меридиан мен параллельдер арасында жатқанын анықтау.
     

Қосымша әдебиет – 40, 42, 43, 44.

Негізгі және қосымша әдебиеттерді пайдалана отырып, тау жүйелері бойынша графикалық жұмыстар жазу және кесте толтыру.

Тау және оның элементтері деген макеттерді және сызбаларды талдай отырып, қорытынды жасау. Жұмыс үшін «Үлкен атласты» және Қазақстанның физикалық картасы мен атласын қолданған ыңғайлы болады.
8 ТАҚЫРЫП. ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАР МЕН ОЛАРДЫҢ ТАРАЛУ ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ.

1. 
   Пайдалы қазбалар дегеніміз не?
   
2. 
   Жанғыш пайдалы қазбалар қалай таралған?
   
3. 
   Қазақстандағы пайдалы қазбалар туралы не білесің?
   

1. 
   Кескін картаға негізгі бокситтердің кен орындарын белгілеу. Талдау және салыстыру.
   
2. 
   Дәптерге жанғыш пайдалы қазбалар туралы сипаттама жазу және талдау.
   

Негізгі әдебиет – 1, 2, 5.

Қосымша әдебиет – 1, 3, 6, 9, 16, 44, 45.
Әдістемелік нұсқаулар:

Негізгі және қосымша әдебиеттерді қолдана келе, дәптерге бақылау сұрақтарына жауап жазу. Жанғыш пайдалы қазбалар жөнінде кесте толтыру. Кестені толтыру үшін атластар мен қабырға карталарын пайдаланған жөн. Кестеде пайдалы қазбалардың таралуы және маңызы туралы деректер болуы керек.

1. 
   Орография дегеніміз не?
   
2. 
   Орогендер және олардың фазалары.
   
3. 
   Геосинклинальдар мен плиталар жөніндегі концепциялар.
   

Қосымша әдебиет – 5, 28, 32, 39, 42.

Оротектоникалық картаны құрастыру үшін Қазақ ССР-нің атласын (1990 жылғы) пайдалану керек. Қазақстанның кескін картасына үзілмелі сызықтармен (қоңыр қарындашпен) Оңтүстік-Шығыс бөліктерінің тау жүйелерін және орташа таулардың сызбаларын белгілеу. Нақты шартты белгілер арқылы тау жүйелерінің нөмірін белгілі сандар арқылы белгілеу.

1. 
   Фанерозойға не кіреді?
   
2. 
   Фанерозойда не болды?
   
3. 
   Кембрийге дейінгі кезеңде не болды?
   
4. 
   Архейдегі жағдайларды сипатта.
   

Негізгі әдебиет - 1, 3, 6.

Қосымша әдебиет - 6, 8, 12, 14, 20, 43, 44, 46.
Әдістемелік нұсқаулар:

Жұмысты орындау үшін геохронологиялық кестені негізге алады. Ондағы барлық кезеңдерге масштабты 1 мм-де 2 млн. жыл деп ал, антропоген үшін 1 мм-де 10000 жыл деп алу керек. Миллиметр қағазына кестедегі түспен дәлдеп, сызбалар жасайды. Соңында сызғыш құралады. Алдыңғы сабақтардағы кембрийге дейінгі кезеңге сай құрастырылған геохронологиялық сызғышпен салыстырып, талдау жасау.

Н.4.02.-05

Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті

                                                  БЕКІТЕМІН

Кафедра отырысы шешімімен

Кафедра меңгерушісі

Заңдыбай А.

Емтихан сұрақтарының

Көкшетау, 2013

1. 
   Геология пәні, зерттеу әдістері мен зерттеу объектісі.
   
2. 
   Шөгінді тау жыныстары мен олардың жіктелуі.
   
3. 
   Интрузияның негізгі формалары.
   
4. 
   Геологияның негізгі бағыттары. Басқа ғылымдармен байланысы.
   
5. 
   Өзендердің сағалық бөліктері.
   
6. 
   Пайдалы қазбалардың магмалық кен орындары.
   
7. 
   Қазақстандағы геология ғылымының негізін қалаушылар.
   
8. 
   Желдің геологиялық әрекеті.
   
9. 
   Жеке элементтер.
   
10. 
    Жер қыртысының минералдық құрамы.
    
11. 
    Мұздықтардың түрлері.
    
12. 
    Эффузивтік және интрузивтік магматизм.
    
13. 
    Геохронологиялық шкала.
    
14. 
    Вулкандардың түрлері, таралуы.
    
15. 
    Силикаттар.
    
16. 
    Үгілу үрдісі, оның түрлері.
    
17. 
    Кристаллдық зат және оның құрылысы.
    
18. 
    Магманың бөлінуі жөніндегі түсінік.
    
19. 
    Минералдардың негізгі кластары және оларға жалпы сипаттама.
    
20. 
    Мұздықтардың бұзу әрекеті.
    
21. 
    Тектоникалық бұзылулар.
    
22. 
    Тау жыныстарының жасын анықтау әдістері.
    
23. 
    Теңіз шөгінділері.
    
24. 
    Метаморфтық тау жыныстары.
    
25. 
    Өзен аңғарларының дамуының циклділігі мен бағыттылығы, олардың түрлері.
    
26. 
    Фосфаттар класы.
    
27. 
    Қазақстанның минералдық ресурстары.
    
28. 
    Мұздықтардың аккумулятивтік әрекеті.
    
29. 
    Оксидтер мен гидроксидтер.
    
30. 
    Қатпарлар және олардың морфологиялық түрлері.
    
31. 
    Моос шкаласы. Минералдардың негізгі физикалық қасиеттері.
    
32. 
    Теңіздердің бұзу және тасымалдау әрекеті.
    
33. 
    Магматизм және магматизмнің түрлері.
    
34. 
    Каустобиолиттер.
    
35. 
    Жердің ішкі құрылысы.
    
36. 
    Платформалар және олардың дамуы.
    
37. 
    Галоидты қосылыстар.
    
38. 
    Геосинклинальдар мен орогендер және олардың дамуы.
    
39. 
    Дефляция және тасымалдау.
    
40. 
    Тау жыныстары.
    
41. 
    Гипергенез және үгілу қыртысы.
    
42. 
    Метаморфизм және олардың түрлері.
    
43. 
    Борпылдақ шөгінділердің генетикалық түрлері.
    
44. 
    Магмалық тау жыныстары.
    
45. 
    Жер қыртысы: түрлері мен қалыңдығы.
    
46. 
    Минералдардың экзогендік түзілулері.
    
47. 
    Жердің дамуының кайнозойлық дәуірі.
    
48. 
    Шөгінділердің диагенезі.
    
49. 
    Тау түзілуінің үрдістері.
    
50. 
    Карбонаттар.
    
51. 
    Геология пәні және жерді қорғау.
    
52. 
    Сульфидтер.
    
53. 
    Жер сілкінісі: белсенділігі, географиялық таралуы.
    
54. 
    Кембрийге дейінгі Жердің даму эоны.
    
55. 
    Минералдардың түзілуінің эндогендік үрдістері.
    
56. 
    Протерозой дәуіріндегі Жердің дамуы.
    
57. 
    Тасымалдану мен аккумуляция.
    
58. 
    Үгілу қыртысының түзілуінің жағдайлары мен факторлары.
    
59. 
    Қазақстанның пайдалы қазбалары.
    
60. 
    Минералдардың морфологиясы.
    
61. 
    Мезозой дәуіріндегі Жердің дамуы.
    
62. 
    Жер қыртысының тектоникалық қозғалыстары.
    
63. 
    Мұздықтардың геологиялық әрекеті.
    
64. 
    Кендердің шөгінді түрмен түзілген кен орындары.
    
65. 
    Жер қыртысындағы каледон және герцин түзілімдері.
    
66. 
    Аллювий, делювий, пролювий, элювий, колювий.
    
67. 
    Кесекті жыныстарды тасымалдаудағы мұздықтардың әрекеті.
    
68. 
    Кен орындарының үгілу қыртысы.
    
69. 
    Жердің геологиялық дамуының негізгі кезеңдері.
    
70. 
    Жер беті суларының геологиялық әрекеті.
    
71. 
    Өзен аңғарларының дамуындағы негізгі заңдылықтар.
    
72. 
    Дефляция. Тасымалдау және корразия.
    
73. 
    Теңіз шөгінділері.
    
74. 
    Платформалар мен геосинклинальдар.
    
75. 
    Жер қыртысындағы тектоникалық қозғалыстардың түрлері.
    

1. Жер туралы ғылым.

a) Геология

b) Метеорология

c) Климатология

d) Физика

e) Астрономия
2. Жердің сыртқы пішіні мен жалпы мөлшерін жер бедерінің басты элементтерін және климат жағдайының ерекшеліктерін зерттейді?

a) Геофизика

b) Геохимия

c) Физикалық география

d) Минералогия

e) Петрология

a) Шөгінді тау жыныстарының құралу және өзгеру заңдылықтарын зерттейді;

b) Тау жыныстарының құрамы мен құрылысын және олардың пайда болу жолдарын анықтайды;

c) Жер қыртысының жалпы даму кезеңдерін зерттейтін ғылым;

d) Жер сілкінудің қандай себептерден болатныдығын зерттейтін ғылым;

e) Жер қыртысының құрылымдық элементтерін қарастырады;

a) Ф.М.Достоевский;

b) М.В.Ломоносов;

c) И.А.Бунин;

d) В.В.Маяковский;

e) Н.В.Гоголь;

a) Р.Гуль мен Фредегар;

b) Р.Якбосов пен П.Диакон;

c) Е.Замятин;

d) Д.Геттон мен Вернер;

e) М.Б. Козьман;

a) 1748 ж;

b) 1875 ж;

c) 1910 ж;

d) 1808 ж;

e) 1631 ж;

7. Қандай әдіс дегенің жерге тартылу шамасының жер бетінде әр түрлі болатындығына негізделген?

a) Магнитометриялық әдіс;

b) Палеомагниттік әдіс;

c) Геометриялық әдіс;

d) Геохимиялық әдіс;

e) Гравиметриялық әдіс;

a) 8432 км;

b) 5291 км;

c) 6356,8 км;

d) 7724 км;

e) 4753 км;

a) 5478.2 км;

b) 9124,2 км;

c) 3246 км;

d) 6378,2 км;

e) 7112,3 км;

a) 5,977•10²¹ Т.

b) 6,871•10²² Т;

c) 7,712•10²⁰ Т;

d) 8,731•10²⁰ Т;

e) 4,329•10²⁰ Т;

a) 390 млн.км²;

b) 510 млн.км²;

c) 452 млн.км²;

d) 621 млн.км²;

e) 639 млн.км²;

a) Эонотема;

b) Ғасыр;

c) Стратиграфиялық шкала.

d) Кезең;

e) Заман.

a) Неондар;

b) Биогендер;

c) Стратондар;

d) Неогендер;

e) Геохрондар;

a) Геохрондар;

b) Стратондар;

c) Биогендер;

d) Неондар;

e) Неогендер;

a) Бөлім;

b) Топ;

c) Заман;

e) Эонотемалар;

a) 3;

c) 2;

e) 5;
17. Мезозой және кайнозой топтарын біріктіреді?

a) Криптозойлық;

b) Архей;

c) Стратиграфиялық;

d) Фанерозойлық;

e) Заман;
18. Ең алғашқы тіршіліктің бастамасы?

a) Протерозой;

b) Архей.

c) Кайнозой;

d) Мезазой;

e) Криптозой;

a) Ордовик;

b) Пермь;

c) Девон;

d) Кембрий;

e) Девон;

a) Кестедеж

b) Құжаттарда;

c) Оқулық;

d) Кітап;

e) Геологиялық карта;

a) Ж.Б.Ламарк;

b) Пьер Кюри;

c) Ч.Дарвин;

d) Ломоносов;

e) Аристотель;

a) Реид, Рифей;

b) Төрттік,Неоген,Памеоген;

c) Пермь,Таскөмір;

d) Бор,Юра,Триас;

e) Девон,Силур,Ордовик;

a) АҚШ ғалымы,геолог ДЖ.Баррель;

b) Австрия ғалымы В.Конрад;

c) Неміс геофизигі Б.Гутенберг;

d) Югославия ғалымы,Сейсмолог Андрей Махоровичич;

e) Неміс ғалымы Э.Вихерт;

a) Палеомагниттік;

b) Магнитометриялық әдіс;

c) Гравиметриялық әдіс;

d) Геотермиялық әдіс;

e) Сейсмикалық әдіс;

a) Аристотель;

b) Гломар Челленджер;

c) Птолемей;

d) В. Г. Фесенков;

e) Пифагор;

a) 27—29 килопарсек (кпс);

b) 25—27 килопарсек (кпс);

c) 32—34 килопарсек (кпс);

d) 45—47 килопарсек (кпс);

e) 55—57 килопарсек (кпс);

a) 98,88 %-ін;

b) 95,89 %-ін;

c) 90,90 %-ін;

d) 99,87 %-ін;

e) 96,95 %-ін;

a) серік;

b) адасқандар;

c) қалықтаушы;

d) шоқ жұлдыз;

e) Құйрықты жұлдыз;

a) Гоба;

c) Веста;

d) Метеор;

e) Богусловка;

a) 35-40 км;

b) 40-45 км;

c) 37-40 км;

d) 35-47 км;

e) 50-55 км;

a) 3;

c) 5;

e) 7;
32. Тек материктерде кездесетін сейсмикалық шекара қалай аталады?

a) Мохо;

b) КМ;

d) Конрад жазықтығы;

e) Корандина;
33. Тұрақты температура деңгейінен төмен өарай, температура шамасынын 1С-қа көтерілуін қалай айтады?

a) темперамент;

b) термиялық;

c) градиент;

d) геотермиялық саты;

e) абсолютті;

a) Ф. Кларк;

b) Б.Б. Голицин;

c) К.Э. Буллен;

d) Б. Бутенберг;

e) А.Ф Копустин

a) Тас;

c) Руда;

e) Көмір;

a) Қышқыл молекула;

b) Зарядталған атомдар;

c) Кремнилі қышқылдардың тұздары;

d) Голойд тұзы;

e) Анионды тұздар;

a) гранитті;

b) шөгінді;

c) бaзальтты;

d) вулканогенді;

e) сейсмикалық;

a) 5;

c) 3;

e) 8;
39. Сыртқы ядро мен субъядроның шекарасын анықтаған ғалым?

a) Б.Б. Голицман;

b) Э.Вихерт;

c) Б. Гутенберг;

d) Д. Баррель;

e) И. Леман;
40. Шөгінді тау жыныстарының орташа тығыздығы?

a) 2,5-2,6 г/см³;

b) 2,4-2,5 г/см³;

c) 2,6-2,7 г/см³;

d) 2,3-2,4 г/см³;

e) 2,7-2,8 г/см³;

a) 42 м;

c) 53 м;

e) 63 м;
42. Шартты түрде барлық мениралдарды қаттылығына қарай неше топқа бөлуге болады?

a) 3;

b) 5;

d) 6;

a) гипс;

c) алмас;

d) топаз;

e) корунд;

a) 8 %;

c) 15%;

e) 30%;
45. Мұздықтардың бұзушылық әрекеті?

a) мореналар;

b) солифлюкция;

c) экзарация;

d) лесс;

a) 3-8 см;

b) 12-14 см;

c) 25-26 см;

d) 30-39 см;

e) 16-19 см;

a) Диагенездік;

b) Үгілу;

c) Аккумуляциялық;

d) Денудациялық;

e) Генетикалық;

a) Аккумуляциялық;

b) Дедукциялық;

c) Гравиметриялық;

d) Диагенездік;

e) Денудациялық;

a) геофизикалық және геохимиялық болып;

b) физикалық және биологиялық болып;

c) биологиялық және химиялық болып;

d) физикалық, химиялық және биохимиялық болып;

e) физикалық, химиялық;

a) Корразия;

b) Дефляция;

c) Эол;

e) Эррозия;

Геотермиялық саты деп тұрақты температура деңгейінен төмен қарай, температура шамасынын, 1°С-қа көтерілуі үшін жеткілікті тереңдік (немесе метр есебімен алынған қашықтық) атайды.

Билялова Алина бақытжанқызы

Есенжолов Бауыржан Қаириденұлы

Геология 

Оқу-әдістемелік кешен

Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің редакциялық-баспа бөлімі

2013 ж баспаға қол қойылды. Көлемі 5,75 б.п. Таралымы 100 дана.

Тапсырыс № . Қағаз көшірмелі. Ризография.

Отпечатано в типографии Кокшетауского государственного университета им.Ш.Ш.Уалиханова

Мекен жайымыз: Қазақстан, Ақмола обл., Көкшетау қ.,

Абай көшесі, 76, Ш. Уәлиханов атындағы КМУ РБҚ.