14-нұсқа, № 15,2021. KNO3+ C + S → K2S + N2+ CO2 реакциясы теңдеуіндегі барлық коэффициенттер қосындысы:
А) 10 B) 9 C) 11 D) 8 E) 12 Шешуі: 2KNO3+ 3C + S = K2S + N2+ 3CO2 = 2 + 3 + 1 + 1 + 1 + 3 =11
Жауабы: C
14-нұсқа,№16,2021. Массасы 50 г магний, алюминий және кремний құймасын концентрлі күкірт қышқылының артық мӛлшерімен ӛндеген кезде кӛлемі 5,6 л (қ.ж.) күкіртті сутек түзілген. Магний күкірт қышқылымен 4Mg + 5H2SO4= 4MgSO4+ H2S + 4H2O теңдеуі бойынша әрекеттеседі. Құймадағы магнийдің массалық үлесі:
А) 0,48 B) 0,24 C) 0,78 D) 0,3 E) 0,6 Шешуі: ν ν
4Mg + 5H2SO4(конц) = 4MgSO4+ H2S + 4H2O
2Al+6H2SO4(конц.)=Al2SO43+3SO2+6H2O
Si + 5H2SO4
24ν1+ 27ν2+ 28ν3= 50 22,4ν1= 5,6
ν1= 0,25 моль
m(Mg) = M(Mg) · ν(Mg) = 24 г/моль · 0,25 моль = 6 г ω(Mg) = 4m(Mg)· 100% = 4· 6г· 100% = 48% немесе 0,48
Жауабы: А 14-нұсқа, № 20,2021. Құрамында 92% кальций карбонаты бар 200 кг әктасты ӛртегенде бӛлінетін кӛмірқышқыл газының кӛлемі (қ.ж.) (л):
А) 33,6 B) 11,2 C) 22,4 D) 44,2 E) 41,2 Шешуі: 200 кг ---------- 100%
61
х кг ---------- 92%
x = 200кг∙92%= 184 кг (СaCO3)
V л
СaCO3CaO + CO2100 г/моль 22,4 л/моль
184000 г (СaCO3) ---------- V л (CO2) 100 г (СaCO ) ---------- 22,4 л (CO )
V =184000г∙22,4л= 41216 л = 41,2 м3 Жауабы: Е
14-нұсқа, № 22,2021. Егер ӛнімнің шығымы 90% болса, онда 153 т 2-метилбутаннан алатын 2-метил -бутадиен -1,3 массасы:
А) 130,05 г B) 117,25 г C) 128,35 г D) 149,15 г E) 105,65 г Шешуі:
153 т (С5Н12) ---------- х т (С5Н8) 72 г (С5Н12) --------- 68 г (С5Н8) х=153 т 68 г =144,5т(С5Н8) 144,5 т -------- 100% у т -------- 90%
у=144,5 т 90% =130,05т(С5Н8) Жауабы: А
14-нұсқа, № 23,2021. Кӛлемі 200 мл (тығыздығы 0,8 г/см3) бензолдан алынған фенолмен әрекеттестіруге жұмсалатын 60% -тік натрий гидроксиді ерітіндісінің массасы:
А) 136,75 г B) 68,35 г C) 34,18 г D) 45,56 г E) 37,35г Шешуі: m(C6H6) = V(C6H6) · ρ = 200 мл ∙0,8 г/см3= 200 мл ∙0,8 г/мл = 160 г
C6H6= C6H5ОН 78 г/моль
m(NaOH) = ν(NaOH) ∙M(NaOH) = 2,05 моль ∙ 40 г/моль = 82,05 г 82,05 г ---------- 60% х г ---------- 100% х = 136,75 г
Жауабы: А
14-нұсқа, № 24,2021. Массасы 45 г глюкозаны толық тотықтыруға қажет ауаның (құрамындағы оттектің кӛлемдік үлесі 21%) кӛлемі (қ.ж.): А) 120 л B) 160 л C) 150 л D) 140 л E) 130 л
Шешуі:
C6H12O6+ 6O2= 6CO2+ 6H2O 180 г/моль 22,4 л/моль
45 г (C6H12O6) ----------- х л (O2) 180 г (C6H12O6) -------- 134,4 л (O2) x = 134,4л∙45г= 33,6 л
33,6 л -------- 21 % x л ---------- 100 % х = 160 л (ауа)
Жауабы: В
CH2-OH-CH2-Cl + HCl = CH2-Cl-CH2-Cl +H2O С - CH2-Cl-CH2-Cl (1,2-дихлоэтан)
Жауабы: А
15-нұсқа, № 8,2021. Молекулалық массасы 142 болатын қаныққан кӛмірсутектің молекулалық формуласы:
А) C8H18 B) C8 H14 C) C8 H21 D) C10H22 E) C8H20 Шешуі: Қаныққан кӛмірсутектердің жалпы формуласы: CnH2n+2 12n + 2n + 2 = 142
14n = 140; n = 10
Демек, қаныққан кӛмірсутектің формуласы - C10H22.
Жауабы: D
15-нұсқа, № 10,2021. 4NH3+ 3O2= 2N2+ 6Н2O реакциясындағы оттектің концентрациясын 2 есе арттығында реакция жылдамдығы ӛседі:
А) 3 есе B) 6 есе C) 8 есе D) 81 есе E) 27 есе Шешуі: υ = k [NH ]4[O ]3 υ` = k ∙[NH3]4[2O2]3= k ∙[NH3]4· 23· [O2]3
υ` = kk∙NН4 ∙∙[O2]3]3 = 8 есе ӛседі.
Жауабы: C
15-нұсқа, № 11,2021. Массасы 19,6 г мыс (II) гидроксидін термиялық жолмен айырғанда түзілген мыс (II) оксидін тотықсыздандыруға жұмсалған сутектің кӛлемі (қ.ж.):
А) 4,48 л B) 2,24 л C) 4,46 л D) 4,40 л E) 5,60 л Шешуі:
V(H2) = VM· ν(H2) = 22,4 л/моль · 0,2 моль = 4,48 л
Жауабы: А
15-нұсқа, № 12,2021. Егер элементтің оксиді ЭО және оның молекулалық массасы 223 болса, онда оның сульфатының молярлық массасы (г/моль)
А) 160 B) 233 C) 120 D) 152 E) 303 Шешуі: М(ЭО) = 223 г/моль; Э + 16 = 223; Э = 207 Белгісіз элемент – Pb. М(PbSO4) = 303 г/моль
Жауабы: Е
15-нұсқа, № 13,2021. Натрий бромиді ерітіндісі арқылы 6,72 л (қ.ж.) хлор жібергенде түзілген бромның массасы:
А) 40 г B) 52 г C) 60 г D) 48 г E) 44 г Шешуі: 6,72 л х г
2NaBr + Cl2= 2NaCl + Br 22,4 л/моль 160 г/моль
6,72 л (Cl2) ---------- х г (Br2) 22,4 л (Cl ) ---------- 160 г (Br ) х = 6,72л∙160г= 48 г (Br2)
Жауабы: D
15-нұсқа, № 16,2021. Натрий сульфиді электролизі кезінде ерітіндіде түзілетін күрделі заттың салыстырмалы молекулалық массасы:
А) 59 B) 78 C) 40 D) 39 E) 20
Шешуі: Na2S(ерітінді)= Na++ S2-H O = H + OH
K(-): 2H++ 2e-= H 0 4 2 A(+): S2-- 2e-= S0 2 1 Na2S + H2O = H2↑ + S↓ + NaOH
Ерітіндіде түзілген күрделі зат – NaOH. Мr(NaOH) = 40
Жауабы: С
15-нұсқа, № 17,2021. Массасы 39 г бензолды гидрлеу нәтижесінде 45 мл циклогексан (ρ = 0,78 г/мл) алынған. Түзілген ӛнім шығымы (%): А) 81,92 B) 87,22 C) 83,57 D) 86,46 E) 84,85
65
Шешуі: m(C6H12) = V(C6H12) · ρ = 45 мл ∙0,78 г/мл = 35,1 г
С6Н6+ 3Н2= С6Н1278 г/моль 84 г/моль
39 г (C6H6) ------- х г (C6H12) 78 г (C6H6) -------- 84 г (C6H12) х=84 г 39 г =42г(С6Н12) η = mпрак.∙100% = 35,1г∙100% = 83,57% теор.
Жауабы: С
15-нұсқа, № 20,2021. Құрамы 10% озон мен 90% оттектен тұратын 1 л қоспаның массасы:
А) 6,4 г B) 4,5 г C) 8,9 г D) 1,5 г E) 3 г Шешуі: 10% --------- х л 100% --------- 1 л х = 0,1 л (О3)
V(О2) = 1 л – 0,1 л = 0,9 л
ν(О3) = 22,4л/моль= 0,0045 моль
ν(О2) = 22,4л/моль= 0,0402 моль
m(О3) = M(О3) · ν(О3) = 48 г/моль · 0,0045 моль = 0,216 г m(О2) = M(О2) · ν(О2) = 32 г/моль · 0,0402 моль = 1,2864 г m(қоспа) = m(О3) + m(О2) = 0,216 г + 1,2864 г = 1,5024 г ≈ 1,5 г
Жауабы: D
15-нұсқа, № 21,2021. Массасы 306 г барий оксиді күкірт қышқылымен әрекеттескенде 372,8 г тұнба түзілген. Осы реакция ӛнімінің шығымы: А) 85% B) 65% C) 75% D) 80% E) 60%
Шешуі: х г
BaO + H SO = BaSO + H O 153г/моль233 г/моль
Пропорция теңдеуі:
306 г (ВаО) --------- х г (ВаSО4) 153 г (ВаО) --------- 233 г (ВаSО4)
66
х=306 г 233 г =466г(ВаSО4)
η = mпрак.100% = 372,8г100% = 80% теор.
Жауабы: D
15-нұсқа, № 22,2021. Ацетиленнің шығымы 90% болса, онда 38,4 кг кальций карбидінен алынған ацетиленнің кӛлемі (қ.ж.):
A)12,9 м3 B)12,6 м3 C)12,7 м3 D)12,1 м3 E)12,8 м3 Шешуі: CaC2+2H2O=CaOH+C2H264 г/моль 22,4 л/моль
m(CаС2) 38,4 кг 38400 г 2 M(CаС ) 64 г/моль 64 г/моль
ν(C2H2) = ν(CаС2) = 600 моль
V(С2H2) = VM· ν(С2H2) = 22,4 л/моль · 600 моль = 13440 л = 13,44 м 13,44 м ----------- 100%
х м3----------- 90%
х=13,44 м0 90% =12,1м3(С2Н2) Жауабы: D