ЗЕРТХАНАЛЫҚ САБАҚ №10
Тақырыбы: Жоспарланған өнім алуға қажет тыңайтқыш мөлшерін есептеу
Сабақтың мақсаты – Тыңайтқыш мөлшерін есептеу
Сабаққа керекті құрал-жабдықтар: тыңайтқыш үлгілері және түрлері, плакаттар, калькулятор.
Әрбір гектардан 40, 50, 60 центнер күздік бидай алуға қажет тыңайтқыш мөлшерін табыңыз.
Көрсеткіштер
|
Ауыспалы егіс дақылы және түсім ц/га
|
N
|
Р205
|
К20
|
1. 1 тонналық негізгі өнімнің қажетті топырақ-тан алынатын қоректі заттар мөлшері (кг), қосалқы өнімдерді санағанда
|
|
|
|
2. Алдын ала жоспарланған түсім үшін қажетті заттар, кг/га
|
|
|
|
3. Жылжымалы қоректі заттар құрамы топырақ картограммасы бойынша, мг/кг, топырақ
|
|
|
|
4. Жыртылған топырақ қабатындағы қозғалмалы қоректі заттар қоры, кг/га
|
|
|
|
5. Өсімдіктердің топырақтар арқылы қоректі заттарды алу коэффициенті, %
|
|
|
|
6. Өсімдіктер топырақ арқылы алатын қоректі заттар мөлшері, кг/га
|
|
|
|
7. Алғашқы жылы т/га органикалық
тыңайтқыш шашылады
|
|
|
|
8. Алғашқы жылы органикалық тыңайтқыш арқылы қоректі заттарды тарту коэффициенті, %
|
|
|
|
9. Өсімдіктің органикалық тыңайтқыш арқылы алған қоректік заттар мөлшері, кг/га
|
|
|
|
10. Минералды тыңайтқыштармен бірге сіңіру, кг/га
|
|
|
|
11. Алғашкы жылы минералды тыңайтқыш арқылы қоректік заттарды алу коэффициенті, %
|
|
|
|
12. Минералды тыңайтқыштармен бірге
пайдалану коэффицентін ескере отырып, мына мөлшерде қоректік элементтер сіңіріледі, кг/га
|
|
|
|
13. Қолданылған тыңайтқыштар атауы, элементтердің пайызбен көрсетілген саны
|
|
|
|
14. Барлық шашылатын тыңайтқыштың физикалық көлемі, ц/га
|
|
|
|
Бақылау сұрақтары:
1. Алғашқы жылы қанша тонна органикалық тыңайтқыш шашылады.
2. Қолданылған тыңайтқыштар атауын айтыңыз.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1.Зубаиров О.З., Тлеуқұлов А.Г. Суару мелиорациясы, Алматы, 2010 ж.
2.Әуезов Ә.Ә., Атақұлов Т.А., Сүлейменова Н.Ш., Жаңабаев Қ.Ш. Егіншілік, оқулық, Алматы, 2005 ж.
3.Атақұлов Т.А., Кененбаев Т.С. Ауыл шаруашылық мелиорациялары, Алматы, 2003 ж.
ЗЕРТХАНАЛЫҚ САБАҚТАР №11-12
Тақырыбы: Топырақтың жел эрозиясына төзімділігін анықтау
Сабақтың мақсаты: Топырақтың эрозия процесстерінің сипаттайтын көрсеткіштерімен танысып, оның эрозияға тұрақтылығын қамтамасыз ететін параметрлерін анықтау.
Сабаққа керекті құрал-жабдықтар: топырақ үлгісі, елек, таразы.
Жел эрозиясы деп желдің әсерінен топырақтың жыртылу қабатының жартылай немесе толық бұзылуын (ұшырылуын) айтады. Ол жел режиміне, топырақтың құрылымына, механикалық құрамына, ылғалдылығына, топырақ бетінің бедеріне және адамның топыраққа әсер етуіне байланысты. Көп жағдайда топырақтағы эрозияға қауіпті 1 мм ден кіші бөлшектердің болуына байланысты.
Топырақтың беткі қабатын желмен ұшуын толық жою үшін оның беткі 5 см қабатында эрозияға кауіпті фракция 25%-дан аспау керек және 1 мм ден үлкен фракция 50% кем болмауы керек.
Достарыңызбен бөлісу: |