Бүйрекүсті безі (glandula suprarenales) шығу тегі мен қүрылысы және қызметі әр түрлі қыртысты және бозғылт заттардан күралған, пішіні бүйрекке үқсаған, сопақша келген қоңыр-қызғылт түсті жүп без. Бүйрекүсті безі бүйректің медиальды бетінде орналасады. Без паренхимасы бір-бірінен анық ажырап көрінетін сыртқы қыртысты және ішкі бозғылт заттардан күралған. Эмбриондық кезенде бүйрекүсті безінің қыртысты заты шажыркдй түбірінің екі қапталындағы қуыстық (целомалык) мезодермадан, ал бозғылт заты симпатикалық ганглий- лермен бірге жүйке тарақшаларынан дамып жетіледі.
Бүйрекүсті безі (glandula suprarenales) шығу тегі мен қүрылысы және қызметі әр түрлі қыртысты және бозғылт заттардан күралған, пішіні бүйрекке үқсаған, сопақша келген қоңыр-қызғылт түсті жүп без. Бүйрекүсті безі бүйректің медиальды бетінде орналасады. Без паренхимасы бір-бірінен анық ажырап көрінетін сыртқы қыртысты және ішкі бозғылт заттардан күралған. Эмбриондық кезенде бүйрекүсті безінің қыртысты заты шажыркдй түбірінің екі қапталындағы қуыстық (целомалык) мезодермадан, ал бозғылт заты симпатикалық ганглий- лермен бірге жүйке тарақшаларынан дамып жетіледі.
Бүйрекүсті безі сыртынан тығыз дәнекер үлпалық қапшықпен қапталған. Оның ішкі беті борпылдақ дәнекер үлпасынан түрады. Қапшықтан без паренхимасының ішіне қарай қан және лимфа та- мырларымен бірге тым жүқа дәнекер үлпалық аралықтар өтеді. Қапшық астында майда эпителиоциттер қабаты болады. Бүлар қыр- тысты заттың эндокриноциттері жетілетін камбиальды торшалар. Бүйрекүсті без қапшығының астында, бездің сыртқы жағында қыртысты зат, ал орталығында бозғылт зат орналасады.
Қыртысты затты безді эпителиоциттер (эндокриноциттер) құрайды. Олар бір-бірінен жұқа дәнекер ұлпалық аралықтар мен олардағы қан капиллярлары арқылы ажырайтын эндокриноциттер бағандарын түзеді. Қыртысты зат өз кезегінде бір-бірінен анық ажырайтын ұш аймақтан құралған. Олар: сыртқы шумақты (доғалы) аймақ, аралық шоғырлы аймақ және ішкі торлы аймақ.
+Шумақгы аймақгы жіңішке келген призма тәрізді эндокриноцит- терден түзілген торшалар бағандары қүрайды. Бағандар аралығында жүқа дәнекер ұлпалық аралықгар мен қан капиллярлары болады. Эндокриноциттерде барлық органеллалар бар. Әсіресе, агранулалы эвдоплазмалықтор жақсы жетілген. Эндокриноциттер су-тұз алмасуын реттейтін минералокортикоидты (альдостерон, дезоксикортикостерон) гормондар бөледі. Бұлар стероидты гормондарға жатады. Шумақгы аймақгың қызметіне аденогиофиз гормондары әсер етпейді. Шумақгы және шоғырлы аймақтар аралығында майда жетілмеген жас эпителиоцитер қабаты болады. Бұлардан шоғырлы және торлы аймақгардың эндокриноциттері дамып жетіледі.