Жалпы орта бiлiм беретiн мектептердi¤


-жатты²у. Баяндаймын, баяндама³пын, баяндармын деген сµздердi жекеше, кµпше жiктеґдер. 97-жатты²у



Pdf көрінісі
бет51/111
Дата20.11.2022
өлшемі0,7 Mb.
#159007
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   111
Байланысты:
Қазақ тілі 7сынып

96-жатты²у.
Баяндаймын, баяндама³пын, баяндармын
деген сµздердi жекеше, кµпше жiктеґдер.
97-жатты²у.
Сµйлемдердi кµшiрiп жазыґдар да, етiс-
тiктердiґ ³ай ша³ты бiлдiрiп тºрІандыІын аны³ таґдар. 
Етiстiктердiґ тºлІаларына м±н берiґдер.
...К¼н артынан к¼ндер, ай артынан айлар ºрлана 
µтiп жатты. Сол-сол екен, СаІит жºмысынан ертерек 
шыІуІа м¼мкiндiк болІан с±ттерiнiґ бiр де бiрiн бекер-


77
ге µткiзбей, Зейнеш келетiн аялдамаІа тезiрек баруІа 
асыІатын болды. Н±тижеде СаІит Зейнештi сол аялдама-
да к¼тiп алады да, ылІида автобуспен iлесе ж¼рiп, жиi-
жиi бiрге ³айтатынды шыІарды. Бар шеберлiгiн асырып, 
±р т¼рлi ³ызы³-³ызы³ ±ґгiмелер айтпа³ болады, бiра³ 
оныґ ретiн т¼к те таба алмады. ЫлІида Зейнеш аялда-
мада автобусты кµбiрек к¼тсе де, СаІит кµлiгiне мiнбей 
¼немi автобус³а отыра салып, сытыла тартып кетiп 
ж¼рдi... (
Ј. Сейданов
)
§ 24. ҐТКЕН ШАЈ
Ґткен ша³ ³имылдыґ, iс-±рекеттiґ сµйлеп тºрІан 
с±ттен бºрын болып, iстелiп кеткенiн бiлдiредi. Мы-
салы: 
Ол о³уды бiтiрдi. Мен бºл кiтапты о³ыдым. 
Ол кезде сен оннан ас³ансыґ. Шалдыґ бiр баласы 
болыпты. Демалыста о³ушылар ³алаІа баратын. 
Берiлген мысалдаІы 
бiтiрдi, о
³
ыдым, ас³ансыґ, 
болыпты, баратын
деген етiстiктер
 бiтiру, о³у, асу, 
болу, бару
³имылдарыныґ (iс-±рекеттерiнiґ) болып 
кеткенiн бiлдiрiп, µткен ша³ маІынасын берiп тºр.
98-жатты²у.
О³ып шыІып, µткен ша³ маІынасын бiл дiрiп 
тºрІан етiстiктердi табыґдар.
О³ушылар жазІы демалыс кезiнде тауІа серуенге 
шы³ты. Олар таудыґ етегiндегi шо³ аІаш³а келiп, бiраз 
демалып отырды. Осы кезде Мº³ан мен К±кiмтай аІаш 
iшiн аралап кетiп едi. Екеуi с±л iлгерi жїгiрiп келе жа-
тып, бiр мµлдiр бºла³тыґ їстiнен шы³ты.
Екi бала бºла³тыґ бойын ³уалай жоІары µрледi. 
Кµп ºзамай-а³ олар бºла³тыґ кµзiн тапты. Екеуi судыґ 
д±мiн ³айта-³айта татып, тамсана тїсiп, бiраз отырды. 
Бºла³тыґ басында серуенде жїрген балалар тїгел жи-
налды. Судыґ д±мiн б±рi де татып кµрiп, тїрлi-тїрлi 
пiкiрлер айтты.


78
Оныґ суы ас³азан ауруын емдейтiн аса ³адiрлi, шипа-
лы су болып шы³ты. Бºл суды iшiп, талай адам жазыл-
ды. Олар ±р уа³ытта сол бºла³ты тап³ан о³ушыларды 
³ºрметпен еске алатын болды. (
Н. ўаб.
)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   111




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет