Жаратылыстану ғылымдары факультетінің деканы
жүктеу/скачать 2,39 Mb. Pdf көрінісі
|
umkd (6)
- Бұл бет үшін навигация:
- Ерігіштік
- Судың диссоциациясы . Судың иондық
- Сутек жəне гидроксил иондарының
| Л
. Н . Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Пəннің оқу - əдістемелік кешені Басылым : алтыншы
26 ЕҰУ
Ф 703-08-16. Пəннің
оқу
- əдістемелік
кешені
. Алтыншы
басылым
N а 2 S + Н 2 О ® ¬ N аН S + N
аОН ; S -2 +
Н 2 О ® ¬ Н S - + ОН - ; Н S - + Н 2 О ® ¬ Н 2 S + ОН - ; Гидролиз –
қайтымды
процесс , гидролиздену
константасы берілген
температурада
тұрақты
шама
, ол
тұздың
гидролзге ұшырау
қабілетін
сипаттай
алады
. a) –
жағдайы
үшін : O] ][H COO [CH
] COOH][OH
[CH
K 2 - 3 3 Т - Т - = ; ] COO [CH ] COOH][OH [CH
K ] O H [ K - 3 3 гидр 2 Т - Т - = = ;
көбейтіндісі - тұрақты температурадағы
нашар
еритін
қосылыстардан
түзілген
иондардың
концентрацияларының көбейтіндісі ( температура жоғарылаған
сайын
артады
):
K X A Y ® ¬ xK Y+ + yA
X- ,
] A K [ ] [A ] [K K Y X Y - X X Y T - T + =
ЕК =K T-T [K X A Y ] = [K Y+ ] X [A X-
] Y ; Ca 3 (PO 4 ) 2 ® ¬ 3Ca 2+ + 2PO
4 3- , ЕК = [Ca 2+ ] 3 [PO 4 3- ] 2 . Егер
тұздың қаныққан
ерітіндісінде
фосфат
- иондараның
концентрациясы , тұнбасы
түзілгендіктен
азаяды
. Судың диссоциациясы . Судың иондық көбейтіндісі Су - əлсіз
электролит , оның
диссоциациялануы 1.2 бөлімде
қарастырылған
тепе
- теңдіктердің 1 типіне
жатады
. Судың
молекулалары
электролиттік диссоцацияға
ұшырайды
: 2𝐻 2 𝑂 ⇆ 𝐻 3 𝑂 + + 𝑂𝐻
-
Бұл реакцияның ( автопротолиз ) тепе
- теңдік
константасының
мəні
эксперимент
жүзінде
анықталған : 𝐾 =
[𝐻 7 O 9 ][ОН−]
[𝐻 > 𝑂 > ] = 1,8 · 10 DEF
1 л
суда оның
моль
саны
: 𝑣 𝐻
> 𝑂 =
EHHH EI,HEJ
= 55,5моль
Онда судың
жалпы
концентрациясы : [Н
О] = 55,5 моль/л
Сулы сұйытылған
ерітінділерде судың
концентрациясы
еріген
заттың
концентрациясымен
салыстырғанда өте
үлкен
, сондықтан
оны
тұрақты
деп
есептеуге
болады
. Онда
тепе
- теңдік
константасының
теңдеуі
келесі
түрде
жазылады
: К[Н
2 О] 2 = [Н 3 + ] · [ОН - ] = 1,8 · 10 -16 · 55,5 ≈ 1 · 10 -14
7 O 9 ] · [ОН - ] көбейтіндіні
судың иондық
көбейтіндісі
деп
атайды
жəне
K w
деп
белгілейді . Бұл
есептеулер 25 0
температураға
сəйкес
жүргізілген .
Л . Н . Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Пəннің оқу - əдістемелік кешені Басылым : алтыншы
27 ЕҰУ
Ф 703-08-16. Пəннің
оқу
- əдістемелік
кешені
. Алтыншы
басылым
5 - кесте . Судың иондық
көбейтіндісіне
температураның əсері
. Температура , K
Температура ,
K w 0 0,144 ∙ 10 DEU
50
5,47 ∙ 10 DEU
25
1,01 ∙ 10 DEU
60
9,55 ∙ 10 DEU
35
2,09 ∙ 10 DEU
80
25,1 ∙ 10 DEU
40
2,95 ∙ 10 DEU
100
49 ∙ 10 DEU
Судың иондық
көбейтіндісін
пайдаланып , су
ерітінділеріндегі
ОН -
жəне 𝐻 7 O 9 иондарының концентрацияларын
оңай
табуға
болады
. Сутек жəне гидроксил иондарының концентрацияларының көрсеткіштері . Сутек
жəне
гидроксил
иондарының концентрацияларын
олардың
рН
жəне
рОН көрсеткіштерімен
өрнектеген қолайлы
: pH = lg
1 𝐻 9 = − lg 𝐻 9
𝑝𝑂𝐻 = lg 1 𝑂𝐻 D = − lg 𝑂𝐻 D
^_ lg 1 𝐾 ` = − lg 𝐾 `
Онда судың
иондық
көбейтіндісінің
негізінде : 𝐾 w = [Н + ][ОН - ] = 10
DEU
р 𝐾 w = рН
+ рОН = 14 ; рН = 14 – рОН, рОН = 14 – рН
w = 14,
сондықтан
судың қышқылдық
шкаласы
рН
өлшемінде 0
мен 14
аралығымен
шектеледі . рН =7 болған
жағдайда ерітінді
бейтарапты : рН
рОН . рН - тың
мəнінің
артуы
ортаның
негізділігінің
жоғарылағаны : p Н > pOH, рН >7 рН - тың мəні
кемігенде
ортаның
қышқылдығының
жоғарылағаны : p Н рН < 7. Мұны
қышқылдық
шкаласынан көруге
болады
:
қышқылдық артады
негіздік
артады
рН 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Төменде
рН
жəне
рОН - тың
əртүрлі
мəндеріне
сəйкес
Н + жəне
ОН -
иондарының концентрациялары
көрсетілген : 6- кесте . рН
жəне
рОН мəндері
рН
рОН
[ Н + ], моль / л [ ОН - ],
моль / л 0 14 1,0 10 -14 1 13 10 -1
10 -13
2 12 10 -2
10 -12
7 7 10 -7
10 -7
10 4 10 -10
10 -4
12 2 10 -12 10 -2 14
0 10 -14 1,0
|