ЖҰмыс бағдарламасы пән: «Медициналық этика және деонтология» Мамандық: 051102 «Қоғамдық денсаулық сақтау»

1. Биоэтика принципы правила проблемы Под ред. Б.Г.Юдина.М.2005

2. Гусейнова А.А. Введение в этику

3. Введение в биоэтику. Ред. Юдин Б.Г. –М., 2005

4. Биомедицинская этика. Под ред. В.И.Покровского.-М.,2006

5.Врачебная ассоциации, медицинская этика и общемедицинские проблемы: Сб.официальных материалов М.,2007

6. Чикин С.Я. Современные проблемы биомедицинской этики.-М.,2007.

7.Студенттерді ұлттық тәлім-тәрбие беруге деонтологиялық даярлау жолдары мен әдістері VII-ші Мәшһүр Жүсіп оқулары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Павлодар, 2010. –Б.59-64

1. 
   Дәрігерлер мен науқастар арасындағы мәселені шешу жолдары қандай?
   
2. 
   Науқас деонтологиясы дегенді қалай түсінесіз?
   
3. 
   Дәрігерлердің өзара этика және деонтологиясы дегенді қалай түсінесіз?
   

- қазіргі заманғы психиатрияны;

- психотерапиядағы этика және деонтологияны;

- психотерапия мәселелерін.

1. 
   Қазіргі заманғы психиатрия түсінігі.
   
2. 
   Психотерапиядағы этика және деонтология мәселелері.
   

1 Шрейдер Ю.А. Этика. Введение в предмет.-М.,2005.

2Малеина М.Н. Человек и медицина в современном праве.-М.,2007

3Медицинская этика и деонтология.-М 2005

4Иванюшкин А.Я. Профессиональная этика в медицине.-М.,2008

5 Шрейдер Ю.А. Этика.Введение в предмет.-М.,2005

6.Молдабеков Ж.Ж. Этика-кәсіби этика –мораль-жеке тұлға психикасы-кәсіби сана-кәсіби борыш-көзқарас-қатынастың құрылымы-этикет-Астана фолиант, 2008ж.

қосымша:

1. Биоэтика принципы правила проблемы Под ред. Б.Г.Юдина.М.2005

2. Гусейнова А.А. Введение в этику

3. Введение в биоэтику. Ред. Юдин Б.Г. –М., 2005

4. Биомедицинская этика. Под ред. В.И.Покровского.-М.,2006

5.Врачебная ассоциации, медицинская этика и общемедицинские проблемы: Сб.официальных материалов М.,2007

6. Чикин С.Я. Современные проблемы биомедицинской этики.-М.,2007.

7.Студенттерді ұлттық тәлім-тәрбие беруге деонтологиялық даярлау жолдары мен әдістері VII-ші Мәшһүр Жүсіп оқулары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Павлодар, 2010. –Б.59-64

1. 
   Қазіргі заманғы психиатрия мәселелері?
   
2. 
   Психотерапиядағы этика және деонтология ерекшеліктері?
   
3. 
   Этика және деонтологиядағы психиатрияның ролі қандай?
   

- Дәрігер мен науқас арақатынасының моделдерін;

- Дәрігер мен науқас арақатынасының этикасын және деонтологияны;

- Дәрігер мен науқас арақатынасының мәселелерін.

1. 
   Дәрігер мен науқас арақатынасының моралдық моделдері түсінігі.
   
2. 
   Дәрігер мен науқас арақатынасының этика және деонтология мәселелері.
   

1 Шрейдер Ю.А. Этика. Введение в предмет.-М.,2005.

2Малеина М.Н. Человек и медицина в современном праве.-М.,2007

3Медицинская этика и деонтология.-М 2005

4Иванюшкин А.Я. Профессиональная этика в медицине.-М.,2008

5 Шрейдер Ю.А. Этика.Введение в предмет.-М.,2005

6.Молдабеков Ж.Ж. Этика-кәсіби этика –мораль-жеке тұлға психикасы-кәсіби сана-кәсіби борыш-көзқарас-қатынастың құрылымы-этикет-Астана фолиант, 2008ж.

Қосымша

1. Биоэтика принципы правила проблемы Под ред. Б.Г.Юдина.М.2005

2. Гусейнова А.А. Введение в этику

3. Введение в биоэтику. Ред. Юдин Б.Г. –М., 2005

4. Биомедицинская этика. Под ред. В.И.Покровского.-М.,2006

5.Врачебная ассоциации, медицинская этика и общемедицинские проблемы: Сб.официальных материалов М.,2007

6. Чикин С.Я. Современные проблемы биомедицинской этики.-М.,2007.

7.Студенттерді ұлттық тәлім-тәрбие беруге деонтологиялық даярлау жолдары мен әдістері VII-ші Мәшһүр Жүсіп оқулары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Павлодар, 2010. –Б.59-64

1. 
   Роберт-Витч әдісі бойынша моралды моделдерді атаңыз?
   
2. 
   Моралды модель түсінігіне анықтама беріңіз?
   

051102 «Қоғамдық денсаулық сақтау» мамандығына арналған

Хаттама № ______________2013 ж.

№1.Дәріс

Медициналық этика дамуына сонымен қатар орыс клиницистері М.Я.Мудров,

С.Г.Забелин орны ерекше.

Гиппократ — атақты Ежелгі Рим дәрігері. Тарихта медицина атасы ретінде танымал.Ол тарихи тұлға болып табылады. Гиппократ атымен жоғары моралды облик және дәрігердің этиканы өткізу көріністері байланысты.

1. 
   Мұғалімдер,ұжым, оқушылар алдында міндетті.
   
2. 
   Жамандық жасамау қағидасы.
   
3. 
   Эвтаназия мен абортты болдырмау.
   
4. 
   Науқастармен жыныстық қатынаста болмау.
   
5. 
   Дәрігерлік құпияны сақтау.
   

Қазіргі заманғы медициналық этика келесі аспекттерден тұрады:

• ғылыми — медицина қызметкерлері қызметінің этикалық және әдептілік аспектілерінің медициналық ғылым бөлімі.

• практикалық — кәсіптік медициналық қызметте этикалық қалыптар мен ережелерді қолдану және қалыптасу тапсырмаларын медициналық практика аймағында қолдану.

Ежелгі медициналық этика және деонтология көздері: «Хаммурапи заңдары», «Дәрігер жайында»,«Ант»,«Гиппократ заңы»,индиялық «Өмір кітабы», «Аюрведа». Этика терминін адамдық мораль мен әдептілік көрінісі ретінде Аристотель ұсынған.

Иеремия Бентам (ағылшын философы 1748-1832) деонтология түсінігіне

« өзінің мақсатына жету үшін міндетті іс әрекетін оқу керек ».

4.Иллюстрациялы материалдар: ұсынылады (презентация)
5.Әдебиет:

негізгі:

1 Шрейдер Ю.А. Этика. Введение в предмет.-М.,2005.

2Малеина М.Н. Человек и медицина в современном праве.-М.,2007

3Медицинская этика и деонтология.-М 2005

4Иванюшкин А.Я. Профессиональная этика в медицине.-М.,2008

5 Шрейдер Ю.А. Этика.Введение в предмет.-М.,2005

6.Молдабеков Ж.Ж. Этика-кәсіби этика –мораль-жеке тұлға психикасы-кәсіби сана-кәсіби борыш-көзқарас-қатынастың құрылымы-этикет-Астана фолиант, 2008ж.

қосымша:

1. Биоэтика принципы правила проблемы Под ред. Б.Г.Юдина.М.2005

2. Гусейнова А.А. Введение в этику

3. Введение в биоэтику. Ред. Юдин Б.Г. –М., 2005

4. Биомедицинская этика. Под ред. В.И.Покровского.-М.,2006

5.Врачебная ассоциации, медицинская этика и общемедицинские проблемы: Сб.официальных материалов М.,2007

6. Чикин С.Я. Современные проблемы биомедицинской этики.-М.,2007.

7.Студенттерді ұлттық тәлім-тәрбие беруге деонтологиялық даярлау жолдары мен әдістері VII-ші Мәшһүр Жүсіп оқулары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Павлодар, 2010. –Б.59-64

6. 
   Қорытынды сұрақтары (кері байланысы):
   

1. 
   Медициналық этикаға анықтама беріңіз?
   
2. 
   Гиппократтың еңбектерін атаңыз?
   

№2. Дәріс

Дәрігерлік этиканың маңызды принциптері:

1. 
   Науқасқа адами қарым–қатынас, Гиппократтық талапты сақтау жамандық жасамау, науқас психикасына аяушылықпен қарау,ауырлық жасамау.
   
2. 
   Дәрігер міндеті – адамдардың физикасы және психология үшін тартыс.
   
3. 
   Дәрігер міндеті – ұлтына,жынысына қарамай көмек беру.
   
4. 
   Дәрігерлер арасында өзара көмек көрсету принципі.
   
5. 
   Дәрігерлік құпияны сақтау принципі.
   

Әрбір кәсіп икемділікті қажет етеді. Әсіресе халықпен жұмыс істейтін мамандықтарға қажет. Атақты орыс клиницисті Мудров дәрігер мамандығы кездейсоқ емес, икемді болуы керек.

Атақты жазушы К.Паустовский « икемділік » түсінігін былай деп жазды: «Дәрігерлік қөлөнер және білім емес,міндетті орындау.Дәрігерлік міндетті атқару». Медициналық этика адам өмірінің әлеуметтік және табиғи түсінігі бойынша құрылуы қажет. Науқастарға қатынасы бойынша дәрігерлер өздерін жұбанышсыз туыстары секілді ұстамауы қажет. Герцен айтуы бойынша дәрігерлер «жаны жылайды, бірақ аурумен күрескенде көзжас емес, түсінік қажет». Кәсіби этиканы ерекше жағдайларда нақты қызметте жалпы этиканың спецификалық көрінісі ретінде қарастыру қажет. Кәсіби этика бұл гуманизм, борыш, ар, намыс сұрақтарына жауап беретін, маман қызметінде әдептілік ролінің ғылыми бөлімі. Кәсіби этика басқа маманның психоэмоционалдық белгілерін оқытатын пән.
4.Иллюстрациялы материалдар: ұсынылады (презентация)
5.Әдебиет:

негізгі:

1 Шрейдер Ю.А. Этика. Введение в предмет.-М.,2005.

2Малеина М.Н. Человек и медицина в современном праве.-М.,2007

3Медицинская этика и деонтология.-М 2005

4Иванюшкин А.Я. Профессиональная этика в медицине.-М.,2008

5 Шрейдер Ю.А. Этика.Введение в предмет.-М.,2005

6.Молдабеков Ж.Ж. Этика-кәсіби этика –мораль-жеке тұлға психикасы-кәсіби сана-кәсіби борыш-көзқарас-қатынастың құрылымы-этикет-Астана фолиант, 2008ж.

қосымша:

1. Биоэтика принципы правила проблемы Под ред. Б.Г.Юдина.М.2005

2. Гусейнова А.А. Введение в этику

3. Введение в биоэтику. Ред. Юдин Б.Г. –М., 2005

4. Биомедицинская этика. Под ред. В.И.Покровского.-М.,2006

5.Врачебная ассоциации, медицинская этика и общемедицинские проблемы: Сб.официальных материалов М.,2007

6. Чикин С.Я. Современные проблемы биомедицинской этики.-М.,2007.

7.Студенттерді ұлттық тәлім-тәрбие беруге деонтологиялық даярлау жолдары мен әдістері VII-ші Мәшһүр Жүсіп оқулары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Павлодар, 2010. –Б.59-64

6. 
   Қорытынды сұрақтары (кері байланысы):
   

1. 
   Медициналық этика қағидаларын атаңыз?
   
2. 
   Дәрігерлік құпияны сақтау қағидасына мысал келтіріңіз?
   

№3. Дәріс

Атақты Рим ғалымы Цельс тіндерді басқа денеге алмастыру жайында жазды.

Мұндай трансплантация жаңа жерде тез жазылады деп дәлелдеді.

Бірақ Ежелгі Рим құлдырағанда трансплантация идеясы жойылды, себебі ерте христиандық шіркеуде өлген адамды жаруға, тіпті медицинаға тыйым салынды. Мүшелерді алмастыруды ХІХ ғ соңында Алексис Каррель негізін қалады.

Адамдардың ағзаларды алмастыруға қарсы себептері:

• биомедициналық жетістікке және арнайы медицинаға сенімсіздік.

• трансплантация шындыққа қарсы сезім, өз ағзасының басқа адам ағзасында өмір сүруге немесе табиғатты, құдайды көру қорқынышы.

• өлгенді құрметтеу қажеттілігі, тірі кезінде құрмет көрсету әдісі тәрізді.

Өлген адамның ағзаларын алмастыруда маңызды этикалық талаптарға ақпараттық және донорлық өлім алдындағы келісімі жатады.Ағза трансплантациясын реттейтін негізгі этикалық принциптерге жатады:

1. 
   Адам ағзалары сату және сатып алу объектісі ретінде қарастырылуы қажет
   
2. 
   Потенциалды донор ағза эксплантациясының салдары нәтижесіне толық ақпараттандырылған болуы қажет
   
3. 
   Тірі донордан ағза алмастыру тек басқа адамның өмірін қорғауға ерікті түрде негізделеді.
   
4. 
   Донор өміріне тікелей қауіп төндіретін эксплатация жіберілмейді.
   
5. 
   Кең таралған практикада ағзаны тек өлген адамнан алады.
   

1 Шрейдер Ю.А. Этика. Введение в предмет.-М.,2005.

2Малеина М.Н. Человек и медицина в современном праве.-М.,2007

3Медицинская этика и деонтология.-М 2005

4Иванюшкин А.Я. Профессиональная этика в медицине.-М.,2008

5 Шрейдер Ю.А. Этика.Введение в предмет.-М.,2005

6.Молдабеков Ж.Ж. Этика-кәсіби этика –мораль-жеке тұлға психикасы-кәсіби сана-кәсіби борыш-көзқарас-қатынастың құрылымы-этикет-Астана фолиант, 2008ж.

Қосымша

1. Биоэтика принципы правила проблемы Под ред. Б.Г.Юдина.М.2005

2. Гусейнова А.А. Введение в этику

3. Введение в биоэтику. Ред. Юдин Б.Г. –М., 2005

4. Биомедицинская этика. Под ред. В.И.Покровского.-М.,2006

5.Врачебная ассоциации, медицинская этика и общемедицинские проблемы: Сб.официальных материалов М.,2007

6. Чикин С.Я. Современные проблемы биомедицинской этики.-М.,2007.

7.Студенттерді ұлттық тәлім-тәрбие беруге деонтологиялық даярлау жолдары мен әдістері VII-ші Мәшһүр Жүсіп оқулары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Павлодар, 2010. –Б.59-64

6. 
   Қорытынды сұрақтары (кері байланысы):
   

1. 
   Трансплантация дегеніміз не?
   
2. 
   Қазақстандағы трансплантология мәселелері?
   

№ 2 Кредит

№ 1. Дәріс

1. 
   Тақырыбы: Ғылыми-медициналық және этикалық контекстегі ятрогения мәселесі.
   

ХХ ғ. 70 жылдары ғылыми – техникалық прогресс нәтижесінде жаңа профилактика, диагностика, ауруларды емдеу мүмкіндіктері пайда болды. Бұл кезде дәрігер себебінен болатын ятроген ұғымы өзгерді.

Ятрогения ұғымын дамытуда И.А.Кассирскидің үлесі зор. Ол ятрогенді ауруларды дәрігерлердің іс әрекетінен болатын функцианалды және органикалық аурулар деп анықтады.

Ятрогенді аурулар даму себептеріне байланысты сипатталады:

• 
  дәрігер әсерінен науқасты тікелей жарақаттау;
  
• 
  медициналық әдебиетті оқумен байланысты тікелей емес жарақаттау;
  
• 
  психастеникаға, психапотияға бейім науқастың жеке қасиетімен байланысты ятрогенді ауру;
  
• 
  дәріні қате егу, инструментальді зерттеу кезінде дірігердің қате қимылы.
  

Махачкалада ятроген және ятрогенді аурулар мәселесі бойынша ғылыми – практикалық конференция болды. Конференцияда бұл мәселенің әртүрлі аспектілері қарастырылды: медициналық, филасофиялық, эканомикалық.

Ятроген ұғымына дәрігерлік патернализм ұғымын жатқызуға болады. Бұл – науқастың немесе оның туыстарының келісімінсіз әрекет жасау. Бұл – науқас құқығын бұзатын қауіпті көрініс. Эрготогенде ятрогения себебі болуы мүмкін.

Ятрогения – психиатрда бақыланатын депрессия элементі.

Ятрогения мәселесі өте кең, оның өзектілігін зерттеуді қажет етеді.

Ятрогенияның маңызы үш сөз тобымен сипатталады:

1.ятрогенияның пайда болуын суреттейтін тетіктер.(әрекет,араласу,әсер,пікір айту,қате)

2.»не болды?» сұрағына жауап.(өзгеріс,ақыр соңы,бұзылыс,жағдай,ауру)

3.болған оқиғаға сапалы баға беру.(қолайсыз,негативті,теріс,жағымсыз)

 

4.Иллюстрациялы материалдар: ұсынылады (презентация)

1 Шрейдер Ю.А. Этика. Введение в предмет.-М.,2005.

2Малеина М.Н. Человек и медицина в современном праве.-М.,2007

3Медицинская этика и деонтология.-М 2005

4Иванюшкин А.Я. Профессиональная этика в медицине.-М.,2008

5 Шрейдер Ю.А. Этика.Введение в предмет.-М.,2005

6.Молдабеков Ж.Ж. Этика-кәсіби этика –мораль-жеке тұлға психикасы-кәсіби сана-кәсіби борыш-көзқарас-қатынастың құрылымы-этикет-Астана фолиант, 2008ж.

қосымша:

1. Биоэтика принципы правила проблемы Под ред. Б.Г.Юдина.М.2005

2. Гусейнова А.А. Введение в этику

3. Введение в биоэтику. Ред. Юдин Б.Г. –М., 2005

4. Биомедицинская этика. Под ред. В.И.Покровского.-М.,2006

5.Врачебная ассоциации, медицинская этика и общемедицинские проблемы: Сб.официальных материалов М.,2007

6. Чикин С.Я. Современные проблемы биомедицинской этики.-М.,2007.

7.Студенттерді ұлттық тәлім-тәрбие беруге деонтологиялық даярлау жолдары мен әдістері VII-ші Мәшһүр Жүсіп оқулары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Павлодар, 2010. –Б.59-64

1. 
   Ятрогения дегеніміз не?
   
2. 
   Ятрогения мәселелерін атаңыз?
   

№2. Дәріс

“ Эфтаназия” термині алдын әртүрлі мағынада қолданылады: ауыр зардап шегуден өлімді тездету, “ артық” адамдар өмірін жою, өлім үстіндегілерді қорғау, адам өлуіне мүмкіндік беру.

Теорияда эвтаназияның екі түрі бар: пассивті эвтаназия(науқас емін әдейі тоқтату ), активті эвтаназия (науқасқа аурусынусыз өлімге алып келетін перепарат енгізу). Активті эвтаназияға көбінде дәрігер көмегімен өзін–өзі өлтіру жатады. Сонымен қатар ерікті және еріксіз эвтаназия түрлерін ажыратады. Ерікті эвтаназия науқас сұрауымен не келісімімен жүзеге асырылады. Еріксіз эвтаназия науқас ессіз жатқан жағдайда оның келісімінсіз болады. Ол туыстарының, асырап алушының шешімі негізінде болады.

Эвтаназия термині бірінші рет XVI ғ. Френсис Бекон қолданды. Екінші әлем соғысына дейін эвтаназия идеясы европа елдерінде кең таралды. Сол уақытта эвтаназия және евгенина эвропа елдерінің медициналық орталарында жоғары атаққа ие болды.

41-50 және 51-65 жастағы орыс дәрігерлерінің 51,5% және 44,8% “эвтаназия ны дұрыс деп санайсыз ба? ” деген әлеуметтік сұраққа ешқашан ол жайлы ойланбағандарын айтады. 21-30 жастағы дәрігерлердің 49% оң жауап берді. XXғ. соңында өмір сапасы түсінігімен бірге эвтаназия ұғымы кең таралды.

Қазіргі медицинада эвтаназияны қолданудың екі әдісі бар. Біріншісі, дәрігердің қатысуымен, яғни емделу-шінің өз рұқсатымен оған әртүрлі улы дәрілерді егу. Бір ескеретін жайт, мұндай жағдайда емделуші түбі өлімге апаратын айықпас дертке шалдыққан болу керек. Екіншісінде, дәрігер қатыспайды. Бұл тәсілді қолданған кезде де  емделушінің пікірі ескеріледі. Біріншісінен айырмашылығы, мұнда науқастың өмірін ұзарту мақсатында ешқандай емдік шаралар жасалмайды.Негізі адам баласы кез келген істе тәуекел ететіні белгілі. Сонымен қатар, нәтижесінің жақсы болуын да бір Жаратушыдан ғана үміт етері анық. Әйтсе де, ауруға шалдығып, науқас болған адам жақын адамдарының мейірімінен үміт ете отырып, амал қылып, дертіне байланысты емделу керек. Ауыр дерттен қатты азап шеккен, жаны мен тәні қоса қиналған адам жаман ойға бармау үшін, қасында әркез жақын туыстары, жақсы көретін дос-жарандары болуы тиіс. Солардың бір ауыз жылы сөзінің өзі науқасқа үлкен қолдау болары анық. Егер науқас айналасындағылардың қолдауын сезіне алса, ішкі рухани түйсіктерін жақсы ойларға тоғыстырып, сәл де болса жанын қинаған дертті, одан тартқан азапты ұмытары  анық.

1 Шрейдер Ю.А. Этика. Введение в предмет.-М.,2005.

2Малеина М.Н. Человек и медицина в современном праве.-М.,2007

3Медицинская этика и деонтология.-М 2005

4Иванюшкин А.Я. Профессиональная этика в медицине.-М.,2008

5 Шрейдер Ю.А. Этика.Введение в предмет.-М.,2005

6.Молдабеков Ж.Ж. Этика-кәсіби этика –мораль-жеке тұлға психикасы-кәсіби сана-кәсіби борыш-көзқарас-қатынастың құрылымы-этикет-Астана фолиант, 2008ж.

қосымша:

1. Биоэтика принципы правила проблемы Под ред. Б.Г.Юдина.М.2005

2. Гусейнова А.А. Введение в этику

3. Введение в биоэтику. Ред. Юдин Б.Г. –М., 2005

4. Биомедицинская этика. Под ред. В.И.Покровского.-М.,2006

5.Врачебная ассоциации, медицинская этика и общемедицинские проблемы: Сб.официальных материалов М.,2007

6. Чикин С.Я. Современные проблемы биомедицинской этики.-М.,2007.

7.Студенттерді ұлттық тәлім-тәрбие беруге деонтологиялық даярлау жолдары мен әдістері VII-ші Мәшһүр Жүсіп оқулары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Павлодар, 2010. –Б.59-64

1. 
   Эвтаназия түсінігіне анықтама беріңіз?
   
2. 
   Эвтаназия мәселелерін атаңыз?
   

№3. Дәріс

Медициналық деонтология – кәсіптік парыз, медицина қызметкерлерінің міндеттері мен қалыптары туралы ғылым. Медицина қызметкерлеріне дионтология төмендегілер міндеттеледі:

• 
  науқас пен қоғам алдындағы кәсіптік міндетін орындау – өзінің білімін науқас өмірін және денсаулығын сақтау;
  
• 
  өзінің кәсіптік міндетін шын ниетпен орындау – медициналық көмек көрсету өзінің кәсіптік білім деңгейін жоғарлату;
  
• 
  өзінің практикалық жұмысында медициналық неомондық қалыптар мен принциптерді ұйымдастыруға тырысу – жамандық жасамау, дәрігерлік құпияны сақтау.
  

• 
  дәрігерлер арасындағы моральді аспектілерді – науқас және оның педиатриядағы , онкологиядағы, психатриядағы, гинекологиядағы спецификасы;
  
• 
  дәрігер мен науқас туыстарының арақатынасының моралды аспектілері;
  
• 
  медициналық ұжым арақатынасының моралды аспектілері;
  
• 
  дәрігер қатесі мен ятрогеннің моралдық аспектілері;
  
• 
  науқас құқығы және олардың қалыпты реттелуі.
  

1. 
   Дәрігер – науқас арақатынасының коммерциализация мәселесі
   
2. 
   Дәрігер – науқас арақатынасының коммерциализациясы
   
3. 
   Дәрігер – науқас арақатынасының формализациясы
   
4. 
   Дәрігер тағайындауына науқастың скептикалық қарым–қатынасы.
   

Науқастың ауру жағдайы медицина қызметкерінің дұрыс емес әрекетімен байланысты, медициналық деонтологиямен ятрогениямен тығыз байланыста. Дәрігердің әрбір сөзі, науқаста өзінен әртүрлі ауруларды табуына ықпал етуі мүмкін.Кейін мұндай науқастарды ойлап тапқан ауруларынан сендіру қиын болады.Медициналық деонтологияның маңызды мәселелерінің бірі- дәрігердің науқас туыстарымен арақатынасы.

«Медициналық деонтология» түсінігі көп мағынаны білдіреді.Яғни науқас,туыстары,дәрігерлер арасындағы қарым – қатынас.

Науқас адам үшін дәрігердің маңызы жоғары және үлкен билікке ие екендігін әрбір адам білуі керек. Бұл билік дәрігерлер жауаптылығын анықтайды

1 Шрейдер Ю.А. Этика. Введение в предмет.-М.,2005.

2Малеина М.Н. Человек и медицина в современном праве.-М.,2007

3Медицинская этика и деонтология.-М 2005

4Иванюшкин А.Я. Профессиональная этика в медицине.-М.,2008

5 Шрейдер Ю.А. Этика.Введение в предмет.-М.,2005

6.Молдабеков Ж.Ж. Этика-кәсіби этика –мораль-жеке тұлға психикасы-кәсіби сана-кәсіби борыш-көзқарас-қатынастың құрылымы-этикет-Астана фолиант, 2008ж.

қосымша:

1. Биоэтика принципы правила проблемы Под ред. Б.Г.Юдина.М.2005

2. Гусейнова А.А. Введение в этику

3. Введение в биоэтику. Ред. Юдин Б.Г. –М., 2005

4. Биомедицинская этика. Под ред. В.И.Покровского.-М.,2006

5.Врачебная ассоциации, медицинская этика и общемедицинские проблемы: Сб.официальных материалов М.,2007

6. Чикин С.Я. Современные проблемы биомедицинской этики.-М.,2007.

7.Студенттерді ұлттық тәлім-тәрбие беруге деонтологиялық даярлау жолдары мен әдістері VII-ші Мәшһүр Жүсіп оқулары. Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. – Павлодар, 2010. –Б.59-64

1. 
   Қазіргі заманғы медициналық деонтология мәселелерін атаңыз?
   
2. 
   Деонтология міндеттерін атаңыз?