Сабақтың тақырыбы
Жарықтың корпускалы
толқындық
екіжақтылығы
Мақсаты: Жарықтың корпускулалы толқындық екіжақтылығын түсіндіру .
Жоспары:
1) Де Бройль гипотезасы. Бөлшектердің дифракциясы.
2) Толқындық функция және оның статистикалық мағынасы
3) Микробөлшектердің толқындық қасиеттері және анықталмаушылық қатынасы.
1.Мәтінді енгізудің негізгі ережелерін атаңыз?
2.Стандартты тақтасында қандай операциялар жатады?
3.Қатені жөндеу үшін қандай батырмаларды пайдаланамыз?
Жарық
Жарықтың бір мезгілде үздіксіз шексіз таралатын толқындық және бөлшектік (фотондар) қасиетке ие болатындығын айтқан болатынбыз, яғни жарықтың дискреттік (үзік-үзік құрылымының) қасиетінің толқындық қасиетке қарама-қарсы екендігін айтқан болатынбыз. Бұл жарық толқынының екіжақтылығын, яғни корпускулалы – толқындық қасиетінің бар екендігі жөнінде әңгіме жасауға болады. Жарықтың мұндай қарама-қарсы қасиетінің пайда болуы белгілі бір заңдылыққа бағынады, яғни толқын ұзындығы қысқарған сайын (немесе жиілігі көбейген сайын) жарықтың кванттық қасиетінің бар екендігі айқындала түседі.
Осыған байланысты корпускулалы – толқындық туралы екіжақты тек жарық толқындары үшін ғана емес, кез-келген толқындық процесс үшін де айту керек. Егер, фотонды толқындық қасиеті бар бөлшек деп қарау керек болса, онда бұл есептегі микроскопиялық болатын бөлшектің толқындық қасиетін жоққа шығарудың себебі жоқ болады.
1924 жылы Француз физигі Луи де-Бройль корпускулалы-толқындық табиғаты бар сипаттамаларды тек электромагниттік толқындар үшін ғана емес, кез-келген дененің қозғалыстағы бөлшектерінің барлығына қолдану керек деген қорытындыға келді.
1.Мәтінді енгізудің негізгі ережелерін атаңыз?
2.Стандартты тақтасында қандай операциялар жатады?
3.Қатені жөндеу үшін қандай батырмаларды пайдаланамыз?
Жарық
Фотонның импульсі үшін жазылған өрнекті де-Бройль кез-келген толқындық процестерге қолдануға болатындығын дәлелдеді, егер қозғалыстағы дене бөлшегінің импульсі болса , онда
(10.1)
Бұл (10.1) өрнегі де-Бройль формуласы деп аталады және ол қазіргі заманымыздың физикасының өте қажетті формуласы болып саналады. Массасы қозғалу жылдамдығы
<<
Жарық'>Бөлшектер үшін
Егер, бөлшектің кинетикалық энергиясы Е болса, онда энергиясын және импульсын еске алып мынадай формула жазуға болады
Жарық
Айта кету керек, де-Бройль толқыны электрмагниттік емес. Олардың табиғаты ерекше, себебі классикалық физикада оларды салыстыратын теңеу жоқ. Де Бройль толқыны барлық қозғалыстағы бөлшектерді сипаттайтын әмбебап болып саналады. Мысалы, массасы 0,01 кг, жылдамдығы 1000 м/с оқ үшін де-Бройль толқынының ұзындығы мынадай болады:
Жарық
Слайд аяқталды.
Назарларыңызға
рахмет!
Достарыңызбен бөлісу: |
