«Журналист социологиясы мен психологиясы» пәнінің оқу -әдістемелік кешені 18. 09. 2013 жылғы №1 басылым 5B050400 «Журналистика» мамандығына арналған

2. PR этикасы және кәсіби стандарты.

1. Аитов Н.А. Основы социологии. Алматы.,1990.

2. Буданцев Ю.Г. Социология массовой коммунации. М.,1995.

3. Габдуллина К.Г. Социология и социальная жизнь. Алматы., 1996.

4. Баркер А. Как еще лучше... управлять людми. М.,2002
23-семинар сұрағы:

1. Журналист және қайшылық

2. Медиа шынайылығы.

Сабақтың мақсаты:

Әлемдік ақпарат кеңістігіндегі бәсекелестік, агенттіктер мен массмедия.

1. Аитов Н.А. Основы социологии. Алматы.,1990.

2. Буданцев Ю.Г. Социология массовой коммунации. М.,1995.

3. Габдуллина К.Г. Социология и социальная жизнь. Алматы., 1996.

4. Баркер А. Как еще лучше... управлять людми. М.,2002
24- семинар сұрағы:

1. Тұлғаның типтік қасиеттері

2. Жеке тұлғаның өзіндік қасиеттері.

Сабақтың мақсаты:

Жеке тұлғаның қасиеттері, журналисттің бойында болатын қасиеттер.

Сана, қабілет, ынта, журналисттің этикасын қарастыру.

1. Аитов Н.А. Основы социологии. Алматы.,1990.

2. Буданцев Ю.Г. Социология массовой коммунации. М.,1995.

3. Габдуллина К.Г. Социология и социальная жизнь. Алматы., 1996.

4. Баркер А. Как еще лучше... управлять людми. М.,2002
25- семинар сұрағы:

1. Үгіт-насихаттың танымдық және апараттық қызметі

2. Үгіт–насихаттың психологиялық пішіні, моделі.

Сабақтың мақсаты: Жалпы адамдардың санасезімін бақылап, арбауға бағытталған үгіт-насихаттары

Әдістемелік нұсқау:

1. "Дезинформация" термині

2. Үгіт –насихат аясында болатын саяси жанжал, ақпараттық және психологиялық соғыс, ақпараттық лаңкестік ұғымдарына тоқталыңыз
Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Т.Бекниязов. Журналистің шығармашылық шеберлігі. Алматы, Қаз.Ун. 2004, 174б (20-22бб).

2. Я.Н.Засурский. Основные понятия журналистики. М., 1993, 223б (62б).

3. С.З. Нарматов. Өтпелі және партисипаторлық саяси мәдениеттің негізгі белгілері. // Адам және саясат. Оқу құралы. Алматы. 1998, 52б.

1. Үгіт-насихаттағы өтірік пен ақиқаттың ролі

2. Үгіт-насихаттық тәртіпті өзгерту.
Сабақтың мақсаты: Жалпы адамдардың санасезімін бақылап, арбауға бағытталған үгіт-насихаттар, мұндай жағдайларда қолданылатын қоғамдық пікірмен байланыс және ақпараттандыру тәсілдері мен техникалары саяси реакциялар мен қалың қауымның, халықтың қалауын жасанды түрде түзуге бағытталған Бұл тұрғыда ақпараттандыруға тән үгіт-насихаттың негізгі тәсілдері мен әдістері ретінде дезинформацияны, мәліметтерді бұрмалау, реципиенттердің санасын арбау технологияларына қарастыру.

Әдістемелік нұсқау:

1. "Дезинформация" термині

2. Үгіт –насихат аясында болатын саяси жанжал, ақпараттық және психологиялық соғыс, ақпараттық лаңкестік ұғымдарына тоқталыңыз
Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Т.Бекниязов. Журналистің шығармашылық шеберлігі. Алматы, Қаз.Ун. 2004, 174б (20-22бб).

2. Я.Н.Засурский. Основные понятия журналистики. М., 1993, 223б (62б).

3. С.З. Нарматов. Өтпелі және партисипаторлық саяси мәдениеттің негізгі белгілері. // Адам және саясат. Оқу құралы. Алматы. 1998, 52б.

1. Сөйлеуші мен тыңдаушы арасындағы түсінушілік.

2. Сөйлеуші мен тыңдаушы арасындағы кедергілер.
Сабақтың мақсаты: Сөйлеу мәдениетін қалыптастыру

Әдістемелік нұсқау:

1. Адамдар арасындағы контакт тіл мен сөйлеу.

2. Тұлғааралық коммуникация, сезім, эмоция

3. Сөйлеуші мен тыңдаушы арасындағы түсінушілік қағидалары

1. Маслова В.А. Когнитивная лингвистика: Учебное пособие. Мн.: Тетра Системс, 2004. –256 с.

2. Языки как образ мира. – М.: ООО “Издательство АСТ”, СПб.: Я41 Tezza Fantastіca, 2003. – 568 с.

3.Вежбицкая А. Язык. Культура: Пер. с анг. –М.: Русские словари, 1997. – 416 с.

4. Уәлиев Н. Сөз мәдениеті. Алматы: Мектеп, 1984. – 107 б.

5. Мартине Андре. Основы общей лингвистики: Пер. с франц. М.: Едиториал УРСС, 2004. – 224 с.

6. Шарков Ф.И. Основы теории коммуникации: Учебник для вузов. М.: Издательский дом “Социальные отношения”, 2003. – 248 с.
28- семинар сұрағы:

1. Тыңдаушылық қабілеттерін жетілдіру.

2. Сөйлеушінің және тыңдаушының әсер ету технологиясы

Сабақтың мақсаты: Тыңдай білу - өнер екенін түсіндіру, тыңдаушыға әсер ету амалдарына тоқталу.

Әдістемелік нұсқау:

1. Адресат-адресант кері байланыс

2. Тыңдаушыңа әсер ету технологиясы
Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Т.Бекниязов. Журналистің шығармашылық шеберлігі. Алматы, Қаз.Ун. 2004, 174б (20-22бб).

2. Я.Н.Засурский. Основные понятия журналистики. М., 1993, 223б (62б).

3. С.З. Нарматов. Өтпелі және партисипаторлық саяси мәдениеттің негізгі белгілері. // Адам және саясат. Оқу құралы. Алматы. 1998, 52б.

4. С.Қ.Қозыбаев. Крах и новые витки СМИ Казахстана в мировом коммуникативном пространстве. Алматы. 996, 120б

5. Ахметова.Л.С. Қазақстандағы PR мен БАҚ. Алматы: Нұр, 2003.118б (26).

1. Жарнама психологиясының жалпы теориялық мәселелері

2. БАҚ-және жарнама.

Сабақтың мақсаты: Жарнамаға деген сұраныстың артуына байланысты оның көптеген түрлері пайда болды. Әрқайсысы белгілі бір мақсаттар міндеттеріне сүйене отырып, адам санасына түрліше әсер етеді. Осыдан келіп, жарнаманың жағымды және жағымсыз әсерлері пайда болады.

Әдістемелік нұсқау:

1. Баспасөздегі жарнама

2. Радиодағы жарнама

3. Теледидардағы жарнама

4. Жарнама теориясы мен әдістемесі

Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Жарнама туралы Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 19 желтоқсандағы № 508 Заңы.

2. www.sana.gov.kz/showarticle.php, www.parlam.kz.

3. Назайкин А.Н. Эффективная реклама в прессе. - М.: Международный институт рекламы. 2001.

4. Плотникова Т. Пресса под прессом. Рекламная компания. М.: 2005.

5. Панкратов Ф.Г., Баженов Ю.К., Серегина Т.К., Шахурин В.Г. Рекламная деятельность. М.: Информационно-внедренческий центр. Маркетинг. 2001

1. Жарнаманың психологиялық өзекті мәселелері.

2. Жарнаманың санаға әсер етуі.

Сабақтың мақсаты: Жарнамаға деген сұраныстың артуына байланысты оның көптеген түрлері пайда болды. Әрқайсысы белгілі бір мақсаттар міндеттеріне сүйене отырып, адам санасына түрліше әсер етеді. Осыдан келіп, жарнаманың жағымды және жағымсыз әсерлері пайда болады.
Әдістемелік нұсқау:

1. Жарнаманың мақсаты мен функциясы

2. Жарнама компаниясының мақсат-мүддесі

3. Жарнама мәтінінің тақырыбы және ұрандар

4. Кері байланыссыз жарнама технологиясы
Ұсынылатын әдебиеттер:

1 Котлер Ф. Основы маркетинга. – М.: 1992.

2 Современный маркетинг. / В.Е.Хруцкий, И.В.Корнеева, В.Е. Автухова. – М.: 1991.

3 Беклешев В., Воронов С. Реклама в торговле. – М.: 1991.

4 Маяковский В.В. Агитация и реклама. Полн. собр. соч. Т. 12. М.: 1959.

5 Артеменко В.Г. Реклама в торговле. – Новосибирск. 1996.

• 
  Өздігінен білім алу үшін, алдымен сол жұмысқа қажетті нақты дағдыларға (іштей жылдам оқи білу, библиографиялық дағдылар, түрлі анықтама әдебиеттерді пайдалана білу, оқығандарды жазып алу т.б.) ие болу керек.
  
• 
  Біліммен жемісті шұғылдану қолайлы жағдайларды (уақыт, тиісті әдебиеттер мен құралдардың болуы) керек етеді, ең дұрысы кітапханаларда, оқу залдарында біліммен шұғылдануға дағдылану.
  
• 
  Алғашқы кезден оқытушылардан, тәжірибелі адамдардан, кітапханалардан ақыл кеңес алудың пайдасы зор.
  
• 
  Оқыған материалды мұқият ұғатындай етіп оқып, түсінбеген жерлерді қалдырмай, қайталап оқып, оның негізгі жақтарын жазып алу керек.
  
• 
  Анықтама әдебиеттерді, энциклопедияларды, түрлі сөздіктерді қоса пайдаланып отыру керек.
  

Қойылатын талаптар:

1. 
   СОӨЖ, СӨЖ оқытушы белгіленген мерзімінен кешіктірмей, уақытында барлық талаптарға сәйкес орындалуға тиіс;
   
2. 
   СОӨЖ, СӨЖ өзі орындауы қажет, оны басқадан көшіруге, яки болмасы басқаға көшіруге беруге болмайды (ондай жұмыс бағаланбайды, сол себепті ұпай төмендетіледі).
   

1. 
   Қазақ баспасөзіндегі әлеуметтік проблемалардың көтерілуі.
   
2. 
   БАҚ-тағы ғаламдастықтың проблемалары: психология мәселесі
   
3. 
   Қазаққа тән әлеуметтік ой және публицистика.
   
4. 
   Журналист қызметіндегі жаңашылдық мәселелесі
   
5. 
   Қазақстандағы қоғамдық пікірдің қалыптасуы және оны зерттеу әдістері.
   

8. Қазақстандағы демографиялық жағдай және оның бұқаралық ақпарат құралдарынан көрінуі.

9. Сұхбаттың психологиялық аспектілері

10. Ұлтаралық қатынас және БАҚ.

11. Журналист және қайшылық.

12. 
    Қазақстанда БАҚ-дағы әлеуметтік тақырыптар дамуының алғышарттары.
    
13. 
    Пікір алмасудың жалпы принциптері.
    

15. Мәтіннің психологиялық сараптамасы

1. 
   Тереңдетіліп негізіндегі очерк.
   
2. 
   Журналист қызметіндегі жоспарлау, зерттеу және басқару принциптері.
   
3. 
   Таңбалардың психолгиялық негіздер тұрағында електен өткізу.
   
4. 
   Ақпараттық коммуникациядағы өзара қызмет принциптері.
   
5. 
   БАҚ-тың әлеуметтік психолгиялық механизмі.
   
6. 
   Әлеуметтік технологияларды пайдалану ерекшеліктері.
   
7. 
   Саяси тұлғалардың- феномені және БАҚ.
   
8. 
   Сұрақ жүргізу: әдістері мен кезеңдері.
   
9. 
   Терроризм мәселесінің БАҚ-та бейнелену проблемалары.
   
10. 
    Социологияның эмприкалық зерттеу объектісі.
    
11. 
    Қоғамның аққпаратқа ашықтығына жаңа көзқарас.
    
12. 
    Жанұя социологиясы және БАҚ.
    
13. 
    БАҚ-тың психологиялық монеторингі.
    
14. 
    Азаматтық қоғам: қалыптасуы және даму проблемалары.
    
15. 
    Журналисттің психологиялық компоненттілігі.
    
16. 
    Журналистика социологиясы және бұқаралық ақпарат құралдарының маркетингі.
    
17. 
    БАҚ-тың психологиялық қызметі.
    

1. 
   Маркетинг пен жарнамаға негізделген зерттеу.
   
2. 
   Жарнама мәтінінің психологияға әсер ету тәжірибесі.
   
3. 
   Социожурналист дегеніміз кім?
   
4. 
   Психологиялық зерттеу.
   
5. 
   Социология дегеніміз не? Қалыптасуы мен дамуы, журналистикамен арасындағы байланыс.
   
6. 
   Ақпараттық соғыстар.
   
7. 
   Медиа стратегияның психологиясы.
   
8. 
   Журналистика социологиясының объектісі мен пәні, міндеті мен қызметі.
   
9. 
   БАҚ-та образдылық қалыптастырудың психологиялық рөлі.
   
10. 
    Қоғам өмірі жайлы ерте заманғы ойшылдар тұжырымдары.
    
11. 
    Масс-медиалық психологияның мативтілігі.
    
12. 
    Қоғамның әлеуметтік құрылымы. Әлеуметтік қатынас. Әлеуметтік бақылау.
    
13. 
    БАҚ-тағы психологиялық тиімділік.
    
14. 
    Әлеуметтік зерттеу институтының қалыптасуы.
    
15. 
    БАҚ-тағы коммуникациялық менеджементтің психологиялық астары.
    
16. 
    Әлеуметтік қақтығыс теориясы.
    
17. 
    БАҚ-та корпоративтік мәдениетті қалыптастыру.
    
18. 
    Әлеуметтік прогресс, әлемдік жүйе және өркениет.
    
19. 
    Ақпараттық психологиялық анализі.
    
20. 
    Қазақстанның әлеуметтану инситуттары және БАҚ.
    
21. 
    Элюзияның ақпараттық теориясы.
    
22. 
    Мәдени социологияның негізгі проблемалары.
    
23. 
    Мифтік – дизайнның принциптері.
    
24. 
    Қазақстандағы демографиялық жағдай, көші-қон саясаты.
    
25. 
    Коммуникация теориясы және оның жарнамада қолданылуы.
    
26. 
    Журналистика социологиясындағы зерттеу жүргізу тәсілі.
    
27. 
    Жарнама, PR қоғамдық мәдениет.
    
28. 
    Социологиядағы эмприкалық зерттеу, оның бұқаралық ақпарат құралдарымен байланысы.
    
29. 
    БАҚ-тағы таңбалар,белгілер.
    
30. 
    Қазақстандағы әлеуметтік стратификация және орта тап.
    
31. 
    Миф типологиясы.
    
32. 
    Тіл мемлекеттің құралы.
    
33. 
    Қабылдаудың психологиялық ерекшеліктері.
    

4. 
   ӘДЕБИЕТТЕР
   

4.1.1 Коробейников В.С. Редакция и аудитория. Социолоический

анализ. М.,1983.

2. 
   Кропотов Л.А. Журналистика на путях социологии. Методы социологических исследований в журналистической практике. Свердловск., 1986.
   
3. 
   Свитич Л.Г. Эффективность журналистической дятельности. М., 1986.
   
4. 
   Свитич Л.г. Журналист и его работа. М.,1979.
   
5. 
   “Журналист: социологические и социопсихологические исследования”. Под ред. Л.Г. Свитич и В.В Ширяевой. М., 1994.
   
6. 
   Авраамов Д. Профессиональная этика журналиста. Москва,1991
   
7. 
   Айзенберг М. Менеджмент рекламы. Москва,1993
   
8. 
   Аитов Н.А. Основы социологии. Алматы.,1990.
   
9. 
   Буданцев Ю.Г. Социология массовой коммунации. М.,1995.
   

1996.

4.1.12 Жарықасынов А.К. Жалпы психология., 1985.

4.1.13 Кузнецов Г. Журналист на экране. Москва,1985

4.1.14 Лазутина Г.В. Профессиональная этика журналиста.

Москва,1999

4.2. Қосымша әдебиеттер

4.2.1. Кенжебаев.Б., Қожекеев Т. Қазақ баспасөзінің тарихынан. –

А.,1962.

4.2.2. Қожакеев Т. Жыл құстары. – А., 1981.

4.2.3. Қожакеев Т. Көксеңгірлер. – А., 1992.

4.2.4. Жақып Б. М.Әуезов – публицист. – А., 1997.

4.2.7. Бөкейханов Ә. Таңдамалы . – А., 1995.

4.2.8. Дулатов М. Шығармалары. А., 1991.