Казахстан республикасыныњ
Status libertatis - liberti
жүктеу/скачать 2,41 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Status civitatis - civilie
- Status familiae - Familia
| Status libertatis - liberti (бостандық) сөзінен шықты. Бостандық жағдайның бойынша әрбір кісі немесе азат, немесе азат емес, құл болатын. Ал азат кісілердің құлдыққа жығылуға мүмкіндігі болған (соғыс жағдайда, қарыздан құлдыққа сатылса, әлде өте ауыр қылмыс үшін сотталса).
Құлдарға да бостандыққа шығуына мүмкіндігі болатын. (Өз өзін сатып алса, әлде оның иесі босатса). Status civitatis - civilie (азаматтық). Рум тұрғыны Рум мемлекетінін азаматы болса оның құқықтық жағдайы ең толық болатын. Ал латин, немесе Перегрин болса бірнеше құқықтарға қолы жетпейтін. Немесе конеул болу, румдық әйелге некелену, әскері болу, тағы басқалар Перегрин, латин, колом деген тұлға атақтарға анықтамасын, басқа жерде айтамыз. Не болса да оларды қарасүйектер деп атауға болады. Бірақ, бұлар бәрі де азат тұлғалардың арасында есептелінеді. Олармен бірге шетелдектер де есептелген. Status familiae - Familia - отбасы деген сөз. Бұл жағдайда екіге бөлінеді. Рум азат азаматы некеленген үйдің иесі болса, бұл кісінің құқықтары ең толық болатын. Отбасының басқа мүшелері (әйелдер, ұлдар, қыздар, тағы басқалар) бұл кісіге бағынышты деп есептелген. Сонымен олар бірнеше құқықтарға иесіз жолаған жоқ. Үйленуге, сайлауға, сайлануға, сатып алу, қарыз алу, сатып беруге де ешбір құқықтары болған жоқ. Соңдыктан осы үш статус бойынша румдықтар біріншіден не азат не құл, екіншіден не азамат, не азамат емес, үшіншіден не отбасының иесі не оның бағынышы болған. жүктеу/скачать 2,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|