Кәсіпорын экономикасы пәні бойынша дәрістер жинағы

Инвестициялардың экономикалық тиімділігін анықтау әдістері

жүктеу/скачать 0,73 Mb.

бет	42/46
Дата	18.08.2020
өлшемі	0,73 Mb.
	#76364

1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 46

Байланысты:
Кәсіпорын ҚЭТ-лекция

1) Классикалық әдіс

2. Инвестициялардың экономикалық тиімділігін анықтау әдістері.

Инвестиция тиімділігін анықтағанда келесі көрсеткіштер анықталады:

Коммерциялық тиімділік көрсеткіштері – тікелей қатысушылар үшін нәтижелерді сипаттайды.
Бюджеттік тиімділік көрсеткіштері – мемлекеттік, жергілікті бюджетке әсерін сипаттайды.
Экономикалық тиімділік көрсеткіштері– қатысушылардың, аймақтың, жалпы елдің тура мүддесіне қатысты болатын жоба бойынша шығындар мен нәтижелерді сипаттайды.

1) Классикалық әдіс

Күрделі шығындардың абсолютты нәтижелігін күрделі шығындар тиімділік коэффициенті сипаттайды:

П – пайда; К – күрделі шығын

Салыстырмалы экономикалық тиімділік көрсеткіштері бірнеше вариантты салыстыруға мүмкіндік береді. Ол үшін келтірілген шығындар формуласы қолданылады:

С – жылдық өзіндік құн.

Е_н – экономикалық тиімділіктің нормативты коэффициенті.

К – күрделі шығындар. Т_н – ақталу мерзімі.

Тиімді вариантты іске асырудың экономикалық нәтижесі келесі формула бойынша табылады:

Ақталу мерзімі: Та = (К₂ – К₁)/П(Үж)

Жылдық экономикалық үнем: Үж = (С₁ – С₂)*В₂

2) Дисконттау әдісі

Инвестициялар кәсіпорын қызметіне ұзақ уақыт ішінде әсер етеді. Шығындарды мен нәтижелерді белгілі бір уақыт шектерінде бағалайды, оны есептеу горизонты (Т) деп атайды. Осы есептеу горизонтын құрайтын уақыт аралықтары (бірліктері) есептеу қадамдары деп аталынады. Есептеу горизонтының ұзақтығы келесі факторларға тәуелді болады:

Объектіні жасау және қолдану ұзақтығы;
Негізгі технологиялық жабдығының қызмет ету мерзімі;
Алдын ала белгіленген пайда сипаттамаларына жетуіне қарай;
Инвестор талаптары.

Барлық шығындар бастапқы және ағымдағы болып бөлінеді. Есептеулерге қолданылатын бағалар келесі болуы мүмкін:

Базистік – белгілі бір уақыт мерзімінде халық шаруашылығында қалыптасқан бағалар. Олар бүкіл есептеу мерзімі ішінде өзгеріссіз қалады (Ц_б).
Болжамды бағалар – баға динамикасын болжау негізінде белгіленеді. Үнемі түзетіліп отырылады (инфляцияны есебке алмай):

– t есептеу қадамында бастапқы t_нмерзімімен салыстырғанда өзіндік құнның өзгеру индексы.

Есепті баға – инвестирлеу нәтижелерін инфляцияны есебке алып есептегенде қолданылады:

I_и – инфляция индексы.

Инфляция – экономикадағы немесе жеке қор түріне бағалардың өсуі.

Инвестициялар ұзақ уақыт бойы кәсіпорын қызметіне әсер етуіне байланысты барлық шығындарды және нәтижелерді бастапқы мерзім бағаларына келтіру қажеттігі туындайды. Ол үшін дисконттау коэффициенті қолданылады:

t – есептеу қадамы.

Е – дисконт нормасы, капиталға саналған пайда нормасына тең, инвестор өздігінен белгілейді. Ол үшін банк депозиттерінің пайызына, ірі сенімді фирмалар акцияларының дивиденд пайызына, өндіріс рентабельділігіне назар аударылады.

Дисконттау әдісі бойынша келесі көрсеткіштер анықталады:

жүктеу/скачать 0,73 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 46