«Кәсіпорындағы еңбек ақы» тақырыбы бойынша есептер
жүктеу/скачать 63,94 Kb.
|
ekopredMuldabaev
Қазақ газеті
|
«Кәсіпорындағы еңбек ақы» тақырыбы бойынша есептер 1.Кесімді еңбекакыны төмендегідей түрлеріне бөлуте болады: • тікелей немесе жай кесімді; • жанама кесімді; - көмекші жұмысшылар енбек ақы • кесімді - сыйлықты; • үдемелі - кесімді; (прогрессивті) • аккордтты - кесімді. - бригада 2.Мерзімді еңбекақы төлеу: • жай мерзімді; • мерзімді - сыйлықты; Жұмысшылардың еңбекақысы жеке және үжымды болып жүйеленеді. Есеп 1. Жұмысшы 175 сағатта 755 (955) бұйым жасап шығарды. Сағаттық тарифтік ствака 30 тенге. Нормадан 100 процент асыра орындаған үшін бұйым расценкасы 30 проценке арту қарастырылған. Өнімділік нормасы сағатына 5 тенге. Жұмысшының кесімді-прогрессивті енбек ақысын анықтау керек. Расценка = 30/5=6 тенге =175*5= 875 тенге 875-755= 6*0,3=6+1,8=7,8 6*875+7,8*120=6186 тенге Есеп 2. V разрядтағы жұмысшының тарифтік ставкасы 19 тг./сағ. құрайды. Жұмыс күнінің ұзақтығы – 7 сағ. Ай ішіндегі жұмыс күндерінің саны –20 күн. Ауысым ішіндегі бөлшектердің өндірімділік нормасы – 20 бөлшек. Ай ішіндегі нақты өндірімділік – 460 бөлшек. Жұмыскердің айлық жалақысын есептеу керек: а) жай мерзімді еңбек ақы жүйесі бойынша; б) мерзімді-сыйақылы еңбек ақы жүйесі бойынша (сыйақы тарифтің 10 %-ын құрайды); в) тікелей кесімді еңбек ақы жүйесі бойынша (бір бөлшектің расценкасы – 7,2 теңге); г) кесімді-сыйақылы еңбек ақы жүйесі бойынша (өндірімділік нормасынан асып кеткен әрбір пайыз үшін төленетін жалақыдан – 0,5 % сыйақы); д) кесімді-прогрессивті еңбек ақы жүйесі бойынша (артып кету коэффициенті – 1,8). а) жай мерзімді еңбек ақы жүйесі бойынша; ЕАжай=20*7*19=2660 тенге б) мерзімді-сыйақылы еңбек ақы жүйесі бойынша (сыйақы тарифтің 10 %-ын құрайды); ЕА сый=2660*0,1+2660=2926 тенге в) тікелей кесімді еңбек ақы жүйесі бойынша (бір бөлшектің расценкасы – 7,2 теңге); ЕАкес=7,2*460=3312 тенге г) кесімді-сыйақылы еңбек ақы жүйесі бойынша (өндірімділік нормасынан асып кеткен әрбір пайыз үшін төленетін жалақыдан – 0,5 % сыйақы); ЕА= 460*7,2+7,2*460*(0,5*1,5%)/100= 3336 тенге 460*100/400=1 15 д) кесімді-прогрессивті еңбек ақы жүйесі бойынша (артып кету коэффициенті – 1,8). Расценка =7,2*1,8=12,9 ЕА= 7,2*400+12,9*60=3654 тенге Жұмысшының сағаттық тарифтік ставкасы 540 теңгені құрайды. Жұмыс күнінің ұзақтығы 7 сағат. Бір айдағы жұмыс күнінің саны 20. ауысым ішіндегі өнімділік нормасы 20 бұйым. Бір айдағы нақты өнімділік 460 бұйым. Жұмысшының бір айдағы еңбек ақысын келесі жағдайларда есептеу қажет: 1. Жәй кесімді еңбек ақы жүйесінде (бір бұйымның расценкасы – 275,5 теңге); 2. Кесімді-сыйлықтық жүйе жағдайында ( өнімділік нормасының артығымен орындалған әрбір пайызына кесімді еңбек ақының 0,5% сыйлық ретінде беріледі); 3. Кесімді прогрессивті жүйеде (көтермелеу коэффициенті 1,8 %); 4. Жәй мерзімді еңбек ақы жүйесінде 5.Мерзімді-сыйлықтық еңбек ақы жүйесінде (сыйлық тарифтік еңбек ақының 10% құрайды). 15*0,5=7,5 275,5*460=126730 тенге 460/400=1,15,---- (275,5*460)+275,5*460*(15*0,5)/100=136234,7 тенге 275,5*1,8=496 тенге 275,5*400+496*60=139960 тенге 20*7*540=75600 тенге 75600*0,1+75600=83160 тенге Есеп 3. Жұмысшы бір айда 1000 дана бұйым шығарды. Бір айдағы жұмыс нормасы -850 дана. Бір бұйым расценкасы 300 тенге. Жұмысшының енбек ақысын анықтау керек: - тікелей кесімді енбек ақы бойынша; - кесімді-сыйақы, жұмысшыға негізгі енбек ақыдан 12%-сыйақы және әрбір 2 % жоспарды асыра орындағаны үшін қосымша енбек ақыдан 1,7% сыйақы есептелінеді. - кесімді- прогрессивті(үдемелі), расценка жұмысты артығынан орындағаны үшін (сверхурочно) 50 % есептелінеді. - тікелей кесімді енбек ақы бойынша; ЕА=850*300=255000 тенге - кесімді-сыйақы, жұмысшыға негізгі енбек ақыдан 12%-сыйақы және әрбір 2 % жоспарды асыра орындағаны үшін қосымша енбек ақыдан 1,7% сыйақы есептелінеді. ЕА%=255000*0,12 =30600 тенге ЕА=1000*100/850= 117% 17/2=8,5*1,7/100=0,14 АРбир -255000 *0,14=35700 ЕАжалпы=255000+30600+35700= 321300 тенге - кесімді- прогрессивті(үдемелі), расценка жұмысты артығынан орындағаны үшін (сверхурочно) 50 % есептелінеді. ЕА = 450*150+300*850=322500 тенге Есеп 4. Кәсіпорында қызмет істейтін IV разрядтағы жұмысшы бір айда 23 күн жұмыс жасады. Күндік тарифтік ставка -250 тенге. Жоспарды орындағаны үшін негізгі жалақыдан 15% сыйақы есептелінеді. Әрбір 1,5% асыра орындаға үшін тағы енбек ақыдан 3% сыйақы қарастырылған. Материалдарды үнемдегені үшін үнемделінген материалдан 25% беріледі. Жоспар 105,5% орындалынған, үнемделінген материал құны 150000 тенге. Жұмысшының енбек ақысын кесімді сыйақы жүйесі бойынша анықтау керек. Жауабы; 23×250=5750 23 кундык ставкасы 150000×25÷100=37500 унемдегены ушын 5750×100÷105,5=5450 негызгы жалакы 5450×÷100=817,5 15% сыйакы 5,5% асыра орындағаны үшін11% сыйақы 5450×11÷100=599,5 5750+37500+817,5+599,5=44667, Жұмысшының жалақысы Есеп 5. Негізгі жұмысшылардың жылдық енбек ақы қорын және осы жұмысшылардың бір айдағы орташа жалақын анықтау керек. Келесі мәліметтер: бір бұйым үшін нормаланған енбек ақы-450 тенге. Жылдық өндірістік бағдарлама бойынша 300000 дана бұйым. Негізгі жұмысшылардың ортажылдық саны -80 адам. Өндірістік тапсырманы орындағаны үшін сыйақы -35%. Жауабы 300000×450=135000000 135000000×35÷100=47250000 сыйақы 135000000+47250000=182250000 182250000÷80=2278125тг жылдық жалақысы бір жұмысшының 2278125÷12=189843тг бір айдағы орташа жалақысы 2278125×10÷100=227812,5тг жылдық еңбек ақы қорына аударым Есеп 6. Бір бұйымды дайындау уақыт нормасы 15 мин, осы жұмыс ауырлығына сәйкес сағаттық тарифтік ставка 5 тенге/сағат. Бір ай -24 жұмыс күні бар, Смена ұзақтығы -8 сағат. Бір айда 1000 бұйым жасап шығырылды. Келесілерді анықтау керек. бір айдағы өнім нормасын (дана); бір бұйымның кесімді расценкасын (тенге); бір айдағы жоспарлы және нақты еңбек ақысы сомасын (тенге) Жауабы 24×8=192сағат бір айда 1сағатта 4 бұйым дайындайды 192×4=768 бұйым бір айда нормасы 192×5=960тг жоспарлы еңбекақы 960÷780=1,25 бір бұйымның кесімді расценкасы 1000×1,25=1250тг нақты еңбекақы Есеп 7. Қосымша жұмысшы 5 кесімді –жұмысшы жұмыс атқаратын бөлімшеге қызмет көрсетеді. Бір сағатта кесімді-жұмысшы 300 дана бұйым шығаруы тиіс. Нақты 20 жұмыс күнінде. (смена-8 сағат) бөлімшеде 270000 бұйым шығарылды. Қосымша жұмысшының сағаттық тарифтік ставкасы 10 тенге. Анықтау керек. Кесімді енбек ақы жүйесіндегі қосымша жұмысшының енбек ақысын. Жанама кесімді енбек ақы жүйесіндегі қосымша жұмысшының енбек ақысын Жауабы 20×8=160 сағат жұмыс уақыты 160×10=1600тг қосымша жұмысшының кесімді еңбекақысы Бұйымның бағасы берілмеген жанама түрде шықпайды Есеп 8 . Жұмысшының жалақысын кесімді-сыйақы жүйесі бойынша есептеу керек. Бәр бұйымды орындау уақыт нормасы – 20 мин. Жұмысшының сағаттық тарифтік ставкасы – 600 тенге. Жұмысшы бір айда 180 сағат жұмыс жасады және 650 дана бұйым шығарды. Жұмысшыға кесімді жалақыдан норманы орындаған үшін 7 % сыйақы беріледі, ал норманың әрбір процентін асыра орындаған үшін 1,5% сыйақы беріледі. Жауабы 600×180=108000 кесімді жалақы 180×3=540 дана бір айдағы норма 108000×7÷100=7560тг 650×100÷540=120%=20% артық орындаған оны 1.5ке көбейткенде 30 108000×30÷100=32400 сыйақы 108000+7560+32400=147960тг кесімді сыйақы жалақысы Есеп 9. Жұмысшының кесімді-прогрессивті жүйесі бойынша жалақысын анықтау керек. Бір бұйымды орындау нормасы-30 мин. Сағаттық тарифтік ставка -800 тенге. Жұмысшы бір айда 180 сағат жұыс жасап, 550 дана бұйым шығарды. Расценканы жоғарлату коэффициенті -1,6. Жауабы 800×180=144000тг кесімді жалақы 1 сағатта 2 бұйым демек;180×2=360 бұйым норма 144000÷360=400 бір бұйым бағасы 400×1,6=640тг расценка жоғарылады (550-360)×640=121600 прогресивті жалақы 144000+121600=265600 кесімды-прогрессивті жалақы Есеп 10. Көмекші жұмысшы 10 станокка қызмет етеді. Станокта сәйкесінше кесімді-жұмысшылар бұйым шығарады. Әрбір станок үшін күндік норма -50 бұйым. Норма 115 % орындалынады. Әрбір станоктыі тиімді жұмыс уақыт қоры -175 сағат бір айда. Көмекші жұмысшының сағаттық тарифтік ставкасы – 300 тенге. Жұмыс күні -8 сағат. Көмекші жұмысшының жанама-кесімді сыйақы жүйесі бойынша енбек ақысын анықтау керек. Жауабы 10×50=500 = 100% норма 500×115÷100=575 24×8×300=57600 кесімді жалақы жүктеу/скачать 63,94 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|