Коммерциялық емес


Сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі кезеңдерді классикалық және операторлық әдістермен есептеу



бет3/3
Дата08.02.2022
өлшемі4,3 Mb.
#98033
түріНұсқаулар
1   2   3
Байланысты:
БАУк курс.каз 2013

Сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі кезеңдерді классикалық және операторлық әдістермен есептеу
Жұмысты орындаған студент__________________
(тегі, аты)
________________________
(транскрипт номері)
Тобы __________________________
(тобының шифры)
Жұмысты қабылдаған аға оқытушы Аршабекова А.Т.
Алматы 2020
2 Тапсырма. Сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі кезеңдерді классикалық және операторлық әдістермен есептеу

Тапсырманың мазмұны: Электр тізбегі берілген (2.1-2.10 суреттер), ондағы t = 0 уақыт сәтінде коммутация жүріп өтеді, кілт 1 жағдайдан 2 жағдайға ауысады, яғни тізбек U(t)=Umsin(ωt+φu) айнымалы синусоидалы кернеу көзінен тұрақты кернеу көзіне ауысады. Кернеу көздерінің параметрлері 2.1 кестеде берілген. Электр тізбегінің параметрлері 2.2- 2.3 кестелерде берілген. Екінші реттік тізбектегі өтпелі кезеңді қарастыру қажет және коммутациядан кейінгі қандай да бір тармақтың тогының немесе қандай да бір элементтегі кернеудің уақыт бойынша өзгеріс заңдылығын (2.2 кестеге сәйкес) екі әдіспен:


1) классикалық
2) операторлық әдістермен анықтау.
2. Анықталған аналитикалық өрнектің негізінде, белгісіз шаманың өтпелі режимдегі өзгеріс графигін, t=0 мен t=3/|pmin| дейінгі интервалда, мұндағы |pmin| сипаттамалық теңдеудің модулі бойынша кіші түбірі, MathCAD немесе Excel бағдарламаларының көмегімен тұрғызу.

2.1 кесте



Оқуға түскен жылы

Транскрипттің соңғы саны

Жұп

1

2

3

4

5

6

7

8

9

0

Тақ

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Сұлбаның №

2.1

2.2

2.3

2.4

2.5

2.6

2.7

2.8

2.9

2.10

Um, В

100

110

120

150

140

160

180

200

170

130

φu, град

30о

-45о

60о

-50о

45о

-60о

50о

40о

-40о

-30о

f, кГц

0,8

1,0

0,9

1,2

1,5

0,7

1,3

1,2

1,4

1,1

Uо В

60

30

40

60

50

70

80

90

100

110

2.2 кесте



Оқуға түскен жылы

Транскрипттің соңғы санының алдыңғы саны

Жұп

1

2

3

4

5

6

7

8

9

0

Тақ

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

L, мГн

15

55

20

25

30

35

40

45

50

10

C, мкФ

3

5

10

8

6

11

12

9

4

7

Анықтау керек

iL (t)

Uc(t)

iL(t)

Uc(t)

iL(t)

Uc(t)

iL (t)

Uc(t)

iL (t)

Uc(t)

2.3 кесте

Оқуға түскен жылы

Тегінің бірінші әріпі

Жұп

А Л
ӘФ

Б М
Ц

В Н
Ч

ГҒ ОӨ
Ш

Д П
Щ

Е Р
Э

Ж С
Ю

З Т
Я

И У
ҰҮІ

К Х
Қ

Тақ

К Ц
ҚЭ

ЧХ
Л

А Н
ӘМ

Б Ю
ОӨ

В П
Я

З Ф

Г Р
ҒШ

Е Т
Щ

Д С
І И

У Ж
ҰҮ

R1, Ом

70

65

120

30

35

25

40

45

50

60

R2, Ом

20

30

40

10

150

60

35

25

45

70

R3, Ом

60

50

30

120

100

150

250

35

60

80


2.1 сурет



2.2. сурет





2.3 сурет



2.4 сурет



2.5 сурет



2.6 сурет



2.7 сурет



2.8 сурет



2.9 сурет



2.10 сурет


3 Курстық жұмысты орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар

3.1 Өтпелі кезеңдерді есептеудің классикалық әдісі


Өтпелі кезеңдерді классикалық әдіспен есептеу келесі реттілікпен орындалады:
а) Тәуелсіз бастапқы шарттарды анықтау: .
Тәуелсіз бастапқы шарттар тізбектегі коммутацияға дейін қалыптасқан кезеңді есептеу жолымен және коммутация заңдарын пайдаланып анықталады:
;
Электр тізбегіне коммутацияға дейін айнымалы синусоидалы кернеу көзі U(t)=Umsin(ωt+φu) әрекет еткендіктен (кілт 1 жағдайда орналасқан), коммутацияға дейінгі UC(t) және iL(t) шамаларының қалыптасқан мәндерін кешенді түрде жүргізу керек. Алдымен конденсатордағы кернеудің және орауыштағы токтың кешенді амплитудалары анықталады, содан кейін олардың UC(t) және iL(t) лездік мәндері өрнектеледі және соңғы өрнектерге t=0 мәнін қояды.
б) Тізбектің коммутациядан кейінгі қалыптасқан режимін есептеу жолымен қалыптасқан немесе анықтау.
Тізбектің коммутациядан кейінгі қалыптасқан режимі (кілт 2 жағдайда орналасқан) тұрақты кернеу көзінің U0 әрекет етуімен бейімделген, сондықтан токтың немесе кернеудің қалыптасқан құраушылары тұрақты ток тізбектерін есептеу әдісімен анықталады. Тұрақты тоқтың индуктивті элементінің кедергісі нөлге тең, ал сыйымдылықтық элементтегі кедергі шексіздікке тең болатындығын атап өткен жөн.
в) Белгісіз өтпелі ток немесе кернеудің ; түріндегі өрнегін жазу.
г) Коммутациядан кейінгі тізбек үшін Кирхгоф заңдары бойынша дифференциалды теңдеулер жазу.
д) Токтың немесе кернеудің еркін құраушыларын анықтау. немесе анықтау үшін сипаттамалық теңдеу құрылады және оның түбірлері анықталады. Сипаттамалық теңдеу ең тиімді, кірістік кедергі әдісі бойынша құрылады. Бұл үшін коммутациядан кейінгі тізбек үшін кешенді түрде кірістік кедергінің өрнегі жазылады, мұндағы шамасын р-ға алмастырады және шыққан операторлық түрдегі кірістік кедергінің өрнегін нөлге теңестіреді . Тізбек параметрлерінің сандық мәндерін соңғы өрнекке қойып, сипаттамалық теңдеудің түбірлері – р1 2 есептеледі (екінші реттік тізбек).
Токтың немесе кернеудің еркін құраушыларының өрнегі сипаттамалық теңдеу түбірлерінің түрімен анықталады. Егер сипаттамалық теңдеу түбірлері және әртүрлі және нақты сандар болса, онда түрі түрде жазылады, мұндағы және - интегралдау тұрақтылары.
Егер сипаттамалық теңдеу түбірлері тең болса, яғни , онда түрі түрде жазылады.
Сипаттамалық теңдеу түбірлері кешенді-сыбайлас шамалар ( – сөну еселеуіші, – еркін тербелістер жиілігі) болып шыққан жағдайда, түрі түрде жазылады, мұндағы және интегралдау тұрақтылары.
Екінші реттік тізбектердегі интегралдау тұрақтыларын анықтау үшін бастапқы шарттар қолданылады, тәуелсіз бастапқы шарттар , коммутация заңдарынан анықталады, ал тәуелді бастапқы шарттар t=0 кезіндегі коммутациядан кейінгі тізбек үшін Кирхгоф заңдары бойынша құрастырылатын теңдеулерді шешу жолымен анықталады.
ж) Белгісіз шаманың бастапқы мәндері және оның туындысы (екінші реттік тізбектер үшін) бойынша интегралдау тұрақтыларын анықтау.

3.2 Өтпелі кезеңдерді есептеудің операторлық әдісі.


Өтпелі кезеңдерді операторлық әдіспен есептеу келесі реттілікпен орындалады:
а) Тәуелсіз бастапқы шарттарды анықтау: .
б) Баламалы операторлық сұлба құру (коммутациядан кейінгі тізбек үшін құрылады).

3.1 кесте



Пассивті элементтердің баламалы операторлық сұлбалары

Алғашқы сұлба

Операторлық сұлбасы













в) Белгісіз шаманың бейнесін анықтау үшін теңдеулер құру. Кез келген әдісті пайдалануға болады: Кирхгоф заңдары, контурлық токтар, түйіндік потенциалдар, баламалы генератор және т.б. әдістер (теңдеулер коммутациядан кейінгі кезең үшін құрастырылады). Сонымен қатар белгісіз шаманың бейнесін анықтау.


г) Анықталған бейне бойынша жіктеу теоремасын пайдаланып, белгісіз шаманы (түпнұсқаны) анықтау.

3.2 кесте



Жіктеу теоремасы

Бейне рационалды бөлшек түрінде көрсетіледі:
мұндағы m

үшін сипаттамалық теңдеудің түбірлер түрі

Жіктеу теоремасы

, теңдеу түбірлері − әртүрлі және нақты сандар


мұндағы

, теңдеу түбірлері кешенді-сыбайлас шамалар





бөлшектің бөлімі бір нөлдік түбірден тұрады: , сипаттамалық теңдеудің түбірлер − әртүрлі және нақты сандар



бөлшектің бөлімі бір нөлдік түбірден тұрады: , сипаттамалық теңдеудің түбірлері кешенді-сыбайлас шамалар







Әдебиеттер тізімі





  1. Сборник задач по теоретическим основам электротехники/ Л.Д.Бессонов, И.Г.Демидова, М.Е.Заруди и др.-М.: Высшая школа, 2003.-52с.

  2. Бессонов Л.А. Теоретические основы электротехники.-М.: Гардарики,1999. – 638 с.

  3. Шебес М.Р., Каблукова М.В. Задачник по теории линейных электрических цепей. - М.: Высшая школа, 1990. - 544 с.

  4. Зевеке Г.В., Ионкин П.А., Нетушил А.В., Страхов С.В. Основы теории цепей.- М.: Энергоатомиздат, 1989. -528 с.

  5. Денисенко В.И., Зуслина Е.Х ТОЭ. Учебное пособие.- Алматы: АИЭС, 2000, 83 с.

  6. Аршабекова А.Т., Креслина С.Ю. Электротехниканың теориялық негіздері 2. Дәрістер жинағы (5В070200 –Автоматтандыру және басқару мамандығының студенттеріне арналған). – Алматы: АЭжБУ, 2012. - 49 б.

  7. Денисенко В.И., Креслина С.Ю., Светашев Г.М. ТОЭ2. Конспект лекций (для бакалавриата 050702 – Автоматизация и управление). Алматы: АИЭС, 2009, 62 с.



Мазмұны



1 Курстық жұмысты орындау мен безендіруге арналған әдістемелік нұсқаулар

3


2 Тапсырма. Сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі кезеңдерді классикалық және операторлық әдістермен есептеу

5


3 Курстық жұмысты орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар

9

Әдебиеттер тізімі

12

2013 ж. жиын.жосп.реті 32

Алма Төлендіқызы Аршабекова
Светлана Юрьевна Креслина

ЭЛЕКТРОТЕХНИКАНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ


5В070200- Автоматтандыру және басқару мамандығының студенттеріне арналған курстық жұмысқа әдістемелік нұсқаулар және тапсырмалар

Редактор З.С. Советова


Стандарттау бойынша маман: Н.Қ. Молдабекова

Басылуға қол қойылды «____» ____ Формат 60х84 1/16


Таралымы 100 дана. №1 Баспаханалық қағаз
Көлемі ___ оқу бас.ә. Тапсырыс ___. Бағасы___ теңге.
«Алматы энергетика және байланыс универстеті»
коммерциялық емес акционерлік қоғамының
көшірмелі - көбейткіш бюросы
050013 Алматы, Байтұрсынұлы көшесі, 126
АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ «Электротехниканың теориялық негіздері» кафедрасы
БЕКІТЕМІН
Оқу-әдістемелік жұмыс
бойынша Проректор
__________ С.В. Коньшин
“____”____________ 2013ж.
ЭЛЕКТРОТЕХНИКАНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
5В070200- Автоматтандыру және басқару мамандығының студенттеріне арналған пәндік жұмысқа әдістемелік нұсқаулар және тапсырмалар
КЕЛІСІЛДІ ЭТН кафедрасының отырысында
ОӘБ бастығы қарастырылып, келісілді
_______М.А.Мустафин № 3 хаттама 15.11.2013ж.
“___”_______ 2013ж.
ЭТН кафедрасының меңгерушісі
___________ З.И. Жолдыбаева
ӘҚ ж Э бойынша ОӘК төрағасы
____________ М.В.Башкиров Келісілді
“___”_______ 2013ж.
ИК кафедрасының меңгерушісі
Редактор ____________ Б.Ж.Хисаров
________ “___”_______ 2013ж.
“__”_______ 2013ж.
Стандарттау бойынша маман
________
“__”_______ 2013ж.
Құрастырушылар:
_____________ С.Ю. Креслина
_____________А.Т. Аршабекова
Алматы 2013

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет