Курс «Жалпы медицина» студенттерінің акушерия және гинекология пәні бойынша кезеңдік емтиханның тәжірибелік дағдыларының тізімі

Терісінің түсі және күйі, денесінің сыртқы көрінісі

жүктеу/скачать 0,49 Mb.

бет	9/9
Дата	25.04.2023
өлшемі	0,49 Mb.
	#175428

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Байланысты:
Улжан ауызша гинекология

Тыныс алуы және шыңғыруы
Зерттеу мақсаты

Терісінің түсі және күйі, денесінің сыртқы көрінісі	бүкіл денесі көгеріп (цианоз) немесе бозарып тұрады. Себеп: қан денесінің көп жеріне жетпейді	аяқ-қолы аздап көгерген түсті (акроцианоз). Себеп: қан денесінің жүректен алшақ бөліктеріне жетпейді
барлық жері қызғыш түсті Себеп: қан барлық жеріне жетіп тұр
Тыныс алуы және шыңғыруы	тыныс алмайды	тыныс алуы тұрақты емес	тұрақты түрде тыныс алады, шыңғырады

Жатыр мойнын айнамен қарау.

№ р/с	Қадам орындалу критериі.	Балл бойынша бағасы
№ р/с	Қадам орындалу критериі.	0 - 0,1 орындалған жоқ	0,2 - 0,3 ескертулер мен орындалды.	0,4 - 0,5 толық орындалды.
1	Дәрігер қолын дайындауы.
2	Сыртқы жыныс мүшелерін қарау.
3	Қынап кіре берісін қарау.
4	Қынаптық айналарды таңдау мен қолында орналастыруы.
5	Қынаптық айналарды енгізуі.
6	Жатыр мойнын айнамен қарауы.
7	Қынаптық айналарды шығаруы.
8	Биялайларды утилизациялау.
	ҚОРЫТЫНДЫ.

Тексеру мақсаты: қынап пен жатыр мойнын қарап бағалау
Құрал жабдықтар: гинекологиялық кресло, гинекологиялық айна, 1 рет қолданылатын резеңке қолғап, жеке жаялық.
Іс-әрекет алгоритмі:
Әйелге осы тексерудің қажеттілігін түсіндіріңіз
Әйелді гинекологиялық креслоға жатқызыңыз
Қынап пен жатыр мойнын қарау үшін жарықпен қамтамасыз етіңіз.
1 рет қолданылатын резеңке қолғапты киіңіз.
Стерилденген үстелден гинекологиялық айнаны алыңыз, оң қолға қасық тәрізді айнаны алып, сол қолдың 1-2 ші саусақтармен үлкен жыныс ернеулерін ашып, қынаптың артқы күмбезіне дейін еңгізіңіз, қынаптың артқы бөлігін айнамен басып (үстіңгі бөлігін босату үшін) және қасықтық айнаны сол қолға ауыстырыңыз. Оң қолмен қынаптың үстіңгі бөлігіне көлденең өлшеммен көтергішті енгізіп, жатыр мойнын және қынапты тексеріңіз. Сол қолмен жыныс ернеулерін ашып, 2 жақтаулы айнаны қырымен қынапқа еңгізіңіз, сосын бұрыңыз, айнаны ашып қынап пен жатыр мойнын ашып тексеріңіз.

Қарау барысында: қынаптың шырышты қабатының түсіне, бөліндінің сипатына, патологиялық процестің бар, жоқтығына, жатыр мойнының шырышты қабатының түсіне, патологиялық процеске, жатыр мойнының пішініне, түріне, сыртқы мойын тесігіне мән беріңіз.

Айнаны қынаптан алыңыз және дезинфекциялық ерітіндіге салыңыз.

Әйелге тұруын өтініңіз.

1 рет қолданылатын резеңке қолғапты шешіп, профилкатикалық инфекциялық ережесіне сәйкес шешіп, тастаймыз.

Қолыңызды сабынмен жуыңыз.

Қынап тазалығына жағын алу.

№ р/с	Қадам орындалу критериі.	Балл бойынша бағасы
№ р/с	Қадам орындалу критериі.	0 - 0,1 орындалған жоқ	0,2 - 0,3 ескертулермен орындалды.	0,4 - 0,5 толық орындалды.
1	Дәрігер қолын дайындауы.
2	Жағын алуға көрсеткіштерді анықтау.
3	Қынап тазалығына жағын алуға қарсы көрсеткішті анықтау.
4	Сыртқы жыныс мүшелерді өңдеуі.
5	Қынаптық айналарды енгізуі.
6	Қынап тазалығына жағын алу.	Қынаптың жоғарғы бүйірлі қабырғасыннда сәл жанап ұқыпты түрде жағынды аламыз.
7	Зат шыныға жағуы мен қынаптық айнаны шығаруы.
8	Биялайларды утилизациялау.
	ҚОРЫТЫНДЫ.

Мақсаты: микроскопиялық тексеруге материал алу.
Құрал-жабдықтар: гинекологиялық кресло, гинекологиялық айналар, фолькман қасықшасы немесе зонд, әйнек, лабораторияға жолдама,бір рет қолданатын қолғаптар, жеке жөргек.
Іс-әрекет алгоритмі:
1. Әйелге осы тексерудің қажеттілігін түсіндіріңіз.
2. Әйелді гинекологиялық креслоға жөргек төсеп жатқызыңыз.
3. Жатыр мойын қарауға жеткілікті жарықпен қамтамассыз етіңіз.
4. Бір рет қолданатын қолғап киіңіз.
5. Құралдарды дайындаңыз: гинекологиялық айна, фолькман қасықшасы,әйнек.
6. Гинекологиялық айнаны енгізіңіз. Фолькман қасықшасымен немесе зондпен қынаптың артқы күмбезінен бөлінді алып әйнекке жағыңыз.
7. Қынаптан гинекологиялық айнаны абайлап шығарыңыз да, 3% хлорамин ерітіндісіне салыңыз. Егер бір рет қолданатын айна қолдансаңыз, оны контейнерге салыңыз.
8. Әйелдің тұруын өтініңіз.
9. Бір рет қолданатын қолғапты шешіңіз, инфекцияның алдын алу ережесін сақтай отырып тастаңыз.
10. Қолыңызды сабынмен жуыңыз.
11. Жолдама жазыңыз:
- кабинет номері
- аты-жөні, тегі
- жасы
- жұмыс немесе оқу орны
- жағынды не үшін алынды (қыныптың тазалық дәрежесіне жағынды)
- күні
- акушерка немесе дәрігердің қолы.
12. Жағындыны лабораторияға жіберіңіз.

Бимануальді қынаптық тексеру.

№ р/с	Қадам орындалу критериі.	Балл бойынша бағасы
№ р/с	Қадам орындалу критериі.	0 - 0,1 орындалған жоқ	0,2 - 0,3 ескертулермен орындалды.	0,4 - 0,5 толық орындалды.
1	Дәрігер қолын дайындауы.
2	Дәрігердің орналасуы, сыртқы жыныс мүшелерін өңдеуі.
3	Ішкі қолды енгізу..
4	Сыртқы қолдың орналасуы.
5	Жатыр пальпациясы.
6	Жатыр қосалқыларын пальпациялау.
7	Қынап бөлінісін бағалау.
8	Биялайларды утилизациялау.
	ҚОРЫТЫНДЫ.

Зерттеу мақсаты: ішкі жыныс мүшелерінің жағдайын бағалау.
Ресурс: гинекологиялық кресло, жеке пелёнка, бір реттік қолғап
Іс-әрекет алгоритмі.

Зерттеу қажеттігін әйелге түсіндіріңіз.
Қуықты босату туралы әйелге ескертіңіз.
Әйелді гинекологиялық креслоға жатқызу (арқасымен, аяқтары тізе-сан буынында бүгілген), жеке пеленкаға жатқызу.
Зерттеу кезінде әйелдің тынысының еркін болуын ескертіңіз.
Бір реттік қолғаптарды киіңіз.
Сол қолдың 1 және 2 саусақтарымен үлкен және кіші жыныс еріндерін ашыңыз.
Оң қолдың ортаңғы 3 саусағын кейін 1 саусақты қынапқа енгізіңіз. Ал үлкен саусақ қасаға сүйегіне жанасуы керек.
Қынапқа енгізілген саусақтармен қынап және қынап күмбездерін зерттеңіз.
Кейін, енгізілген саусақтарды жатыр мойнының астынағ яғни артқы күмбезге баса отырып, сол қолыңызды құрсақтың төменгі бөлігінен жатырды пальпациялаңыз.
Осылайша, жатырды пальпациялау арқылы оның орналасуын, көлемін, консистенциясын, қолғалғыштығын және ауыру сезімінің бар-жоғын анықтаңыз.
Жатырды пальпациялай отырып, оның бұрыштарынан екі жақта аналық без және жатыр түтіктерін пальпациялаңыз. Қалыпты жағдайда жатыр түтіктері пальпацияланбайды. Ал аналық бездерді пальпациялай отырып, оның көлемін, піщінін, қолғалғыштығын, ауыру сезімінің бар-жоғын анықтаңыз.
Қолыңызды қынаптан шығара отырып, қолғапта қалған бөлінділер сипатына назар аударыңыз.
Қолғаптарды ережеге сәйкес тастаңыз.
Қолыңызды сабынмен жуыңыз.

Бимануальді ректальді тексеру.

№ р/с	Қадам орындалу критериі.	Балл бойынша бағасы
№ р/с	Қадам орындалу критериі.	0 - 0,1 орындалған жоқ	0,2 - 0,3 ескертулермен орындалды.	0,4 - 0,5 толық орындалды.
1	Дәрігер қолын дайындауы.
2	Дәрігердің орналасуы, сыртқы жыныс мүшелерін өңдеуі.
3	Ішкі қолды енгізу..
4	Сыртқы қолдың орналасуы.
5	Жатыр пальпациясы.
6	Жатыр қосалқыларын пальпациялау.
7	Каммуникативті дағды.
8	Биялайларды утилизациялау.
	ҚОРЫТЫНДЫ.

Сүт безін қарау мен пальпациялауы..

	№ р/с		Қадам орындалу критериі.		Балл бойынша бағасы
					0 - 0,1 орындалған жоқ	0,2 - 0,3 ескертулермен орындалды.	0,4 - 0,5 толық орындалды.
	1		Дәрігер қолын дайындауы.
	2		Сүт безін қарауы.
	3		Сүт безін тік қалыпта пальпациялауы. Орндалу реттілігін сақтауы.
	4		Сүт безін горизантальді қалыпта пальпациялауы.
	5		Емізік айналасын сығуы.
	6		Қолтық асты лимфа түйіндерін пальпациялау.
	7		Бұғана асты лимфа түйіндерін пальпациялау..
	8		Бұғана үсті лимфа түйіндерін пальпациялау...
			ИТОГО
№		Шаги		Критерии выполнения
1.		Науқасқа өзін таныстырды.		Өзінің аты-жөнін айтып, науқастың есімін, жасын сұрап, зерттеу барысын түсіндіріп, зерттеуге келісім алу.
2.		Науқасты қарауға дайындалуын сұрады.		Науқасты беліне дейін шешінуін сұрап, шүйде аймағында екі қол саусақтарын айқастырып ұстау.
3.		Мұқият қолдарын өңдеді.		Екі қолды сабынмен жуып, таза құрғақ сүлгімен сүртіп құрғату.
4.		Сүт бездерінің қарауын жүргізді. Квадранттар бойынша пішіні мен көлемін бағалады.		Визуалды сүт бездерін бағалау: тері жамылғыларының түсін, емізікшілер жағдайын (пигментациялар, ішке тартылулар), қызару, «лимон терісі» әсері, ішке кірулер немесе томпаюлардың болуы, бөртпелер. Визуалды сүт бездерінің симмтериялығын бағалау (шамалы ассиметрия болуы мүмкін), дұрыс пішіні, өлшемдер айырмашылығы.
5.		Емізікшілер, емізікшілер маңы ареолалардың пішіні мен жағдайын бағалады.		Визуалды емізікшелер жағдайын бағалау (пішіні, өлшемдері, пигментация, ішке тартылуы). Бірінші және екінші саусақтармен алдымен оң кейін сол сүт безінің емізікшесіне басу. Емізікшелер жағдайын және бар болатын бөліністерді бағалау.
6.		Науқасты дене қалпын ауыстыруды сұрады.		Науқасты қолдарын беліне қойып, кеуде торы бұлшықеттерін тырыстыруын сұрану.
7.		Сүт бездерінің пальпациясын бастады.		Бір қолмен сүт безін ұстап тұрып, екінші қолдың саусақтарымен оны мұқият пальпациялау. Пальпацияны үстіңгі сыртқы квадранттан бастап, ішкі квадранттар және төменгі квадрантқа өтіп пальпация жүргізу.
8.		Қолтық асты лимфа түйіндерінің пальпациясын жүргізді.		Оң қолды науқастың оң иығына қойып, сол қолмен регионарлы қолтық асты лимфа түйіндерінің пальпациясын жүргізу (екінші жақтан да лимфа түйіндерін солай пальпациялау).
9.		Бұғана үсті- және бұғана асты лимфа түйіндерінің пальпациясын жүргізді.		Регионарлы бұғана үсті- және бұғана асты лимфа түйіндерін пальпациялау (бірінші, кейін екінші жағынан).
10.		Қорытынды жасады.		Алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасау.

ЖІС енгізу техникасы.

№ р/с	Тапсырманы қадам бойынша орындау кретериі	0 - 0,1 Орындалған жоқ	0,2 - 0,3 ескертулермен орындалды.	0,4 - 0,5 толық орындалды.
1	Қолды өңдеу және құрал – саймандарды дайындау.
2	Жатыр мойнын айнамен қарау және қынап арқылы тексеру.
3	ЖІС енгізуге дайындау.
4	Жатыр қуысын зонттау.
5	Аппликаторды белгіленген тереңдікке дейін енгізу.
6	ЖІС иықшаларын босату.
7	ЖІС аппликаторын шығару және мұртшаларын қию.
8	Құралдарды өңдеу және қалдықтарды утилизациялау.
	Қорытынды:

1. Қолды хирургиялық өңдеу:
Құрал саймандарды дайындау. Керекті құрал саймандар:
а) Қасық тәрізді қынаптық айналар: (жоғары және төменгі)
б) Жатыр зонды (жатыр қуысының ұзындығын анықтау)
с) Бір тісті оқ тәрізді қысқыш
е) спиральдің өзі
ж) стерильді қайшы, пинцет, стерильді шариктер
2. Жатыр мойнын айнамен қарау және қынап арқылы тексеру
Сол қолымыздың бас бармағы мен 1-саусақпен үлкен және кіші ернеулерін ашып, төменгі қасық тәрізді айнаның қырымен салып, ішкі қырынан бұрылыс жасап, көлденең қоямыз.
Және дәл солай жоғарғы қасық тәрізді айнаның қырымен салып, ішкі қырынан бұрылыс жасап, көлденең қоямыз.
Жатыр мойны мен қынап қабырғасын қарап, бағалаймыз.
3. ЖІС енгізуге дайындау:
Спираль арнайы упаковкада тұрады. Оны біз ойша 3 бөлікке бөлеміз. 1/3 бөлігін ашып, артында поршень болады. Оны өткізгішке орналастырамыз. Қанаттары жайылған Т тәрізді спираль упакоканы ашпай, қанаттарын өткізгішке қондырамыз.
4. Жатыр қуысын зонттау.
Бір тісті оқ тәрізді қысқышпен, жатыр мойнын фиксациялаймыз.
5. Аппликаторды белгіленген тереңдікке дейін енгізу:
Жатырлық зондты алып, цервикальді өзектен жатыр қуысының ұзындығын анықтау үшін саламыз.Зонд енгізгеннен кейін, жатыр түбіне жеткенге дейін, сыртқы ернеу деңгейінде оның ұзындығын анықтаймыз. Мысалы, 7 см
Зондты лотокқа тастаймыз, сосын анықталған ұзындықты сп ральдің көк түймесіне келтіріп аламыз. Спиральді қолымызға алып, бір тісті қышқышты көтеріп, мейірбике көмегімен спиральді саламыз.
6. ЖІС иықшаларын босату.
Спиральдің өткізгішін өзімізге тартып, жіс иықшалары (қанаттары) ашылады.
7.ЖІС аппликаторын шығару және мұртшаларын қию.
Поршеньді алып тастаймыз. жатыр өзі спиральді қысып қалады. Мұртшалары сыртқы жыныс ернеуі деңгейінде қиамыз. (2-2.5 см)
Спираль салғаннан кейін әйелге 10-15 мин жата тұруын сұраймыз.
8. Құралдарды өңдеу және қалдықтарды утилизациялау.

Онкоцитологияға жұғын алу.

№ р/с	Қадам орындалу критериі.	Балл бойынша бағасы
№ р/с	Қадам орындалу критериі.	0 - 0,1 орындалған жоқ	0,2 - 0,3 ескертулермен орындалды.	0,4 - 0,5 толық орындалды.
1	Дәрігер қолын дайындауы.
2	Онкоцитологияға жұғын алуға көрсеткіштерді және қарсы көрсеткішті анықтау.
3	Онкоцитологияға жұғын алуға жағдай жасауы..
4	Сыртқы жыныс мүшелерді өңдеуі мен Қынаптық айналарды енгізуі
5	Онкоцитологияға жағын алу
6	Зат шыныға жағуы мен қынаптық айнаны шығаруы.
7	Биялайларды утилизациялау..
8	Жағын қорытындысын интерпритациялау.
	ҚОРЫТЫНДЫСЫ.

Жағынды алу жыныстық өмірмен тұратын барлық әйелдерге жүргізіледі.

Мақсаты: Оны жылына 1рет жыныс мүшелерінің патологиялық өзгерістері: эрозия, полип, дисплазия, рактың басталу уақытын анықтауда қолданылады.

Ресурстар : гинекологиялық кресло, залалсызданған жөргек, бүйрек пішінді дәкелік тығын, әйнек, 96% - ды этил спирті немесе наркозға арналған эфир, бекіткіш.

Жағынды алуға қарсы көрсеткіш болып: Менструацияның болуы және жыныс жолдарының қабыну аурулары болып табылады.

Іс-қимыл алгоритмі:

1) Қолымызды дайындаймыз.

2) Жағынды алудан 2 күн бұрын жыныстыққатынасқа түсуден, вагинальды суппозиторипрепараттармен, кремдерден, тампондардан бас тарту керек.

3) Қынапқа айнаны саламыз және жатыр

мойнын қараймыз. Мақталы тампонмен қынаптағы артық кілегейді сүртіп тастаймыз.

4) Онкоцитологиялық жағынды аламыз; цитощетканың тұтқасы жағынан блистерлі упаковкасын ашамыз; цервикальды каналға енгізіп 360грбұрады;жатыр мойны беткейінен материал алу барысында цитощетканың жұмыстық бөлігінтұтқасына тікбұрыш жасап бүгу. Жатыр мойны беткейіне жеткенінше инструментті енгіземіз. Асықпай бұрылыс жасаймыз.

5) Зат шыныға жағумен қынапты қайтадан шығару. Жағындыны оралу жолымен заттық шыныға енгіземіз. Қынап бөліндісін бағалаймыз, қолғаптарды утилизациялаймыз. Қолғаптарды шешіп, Б тобының қалдық заттар қорабына саламыз. Қолымызды жуамыз.

6) Жағынды қорытындысын интерпритациялау.

Нәтиже оң немесе теріс болады. Егер зерттеуге алынған биоматериал қалыпты формада болса, онда бұл теріс нәтиже болып табылады. Егер әр түрлі, пішіні өзгерген болса атипиялық клеткалар байқалса онда оң нәтиже болғаны.

Н БҚММУ 09-02-13. Тәжірибелік дағдылар мен шеберліктер тізімі. Бірінші басылым.
Ф ЗКГМУ 09-02-13. Перечень практических навыков и умений. Издание первое.

жүктеу/скачать 0,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9