Лекция 3. ГАЖ-дың өзге де географиялық ақпаратты ұсынудың дәстүрлі
жүйелерінен айырмашылығы
ГАЖ дәстүрлі картадан айырмашылығы
Карталарға дәстүрлі
көзқарас, хабарлама парадигмасы (communication paradigm)
карта таңбаларды, жіктеуді және т. б. пайдалану арқылы кеңістіктік бөлу туралы хабарлауға
арналған соңғы өнім болып табылады.
Бұл-картографияға дәстүрлі көзқарас, бірақ ол шектелген,
өйткені карта
пайдаланушысы карта арқылы бастапқы, жіктелмеген ақпарат қол жетімді емес. Басқаша
айтқанда, пайдаланушы тек соңғы өнім бола отырып, өзгерген жағдайларда немесе
қажеттіліктерде үлкен қайтарымды алу үшін деректерді қайта топтастыра алмайды.
Кейіннен қайта классификациялау мүмкіндігін қамтамасыз ету үшін
бастапқы
деректерді сақтауды қолдайтын картографияға балама көзқарас карталарды
дайындаушылар компьютерлік техниканың жетістіктерін пайдалана бастаған кезде
шамамен жасалған. Бұл ретте аналитикалық парадигма (analytical paradigm) деп аталатын
тәсілде бастапқы атрибуттық деректер компьютерлік
тасығыштарда сақталады және
пайдаланушының қажеттіліктеріне қарай және пайдаланушылық класстарды пайдалана
отырып көрсетіледі.
ГАЖ АЖЖ-дан айырмашылығы
Графикалық редакторда (мысалы, AutoCad-да) жасалған дәл картографиялық
бейнелерді геоақпараттық жүйе деп атауға болмайды. Мұндай суреттер сандық карталар
деп аталады және ГАЖ-ның құрамдас элементтері немесе жұмыс
істеу нәтижесі ретінде
қарастырылады.
Сандық карта (Numerical map, Digital map) – картаға қабылданған проекциялардағы
картографиялық генерализациялаудың заңдарын ескере отырып, координаттар мен
биіктіктер жүйесінде қалыптастырылған беттің сандық моделі.
Шын мәнінде, "сандық
карта" термині дәл сандық модельді, сандық картографиялық деректерді білдіреді.
Сандық карта картографиялау нормативтері мен ережелерін, карталардың дәлдігін,
генерализациялауды, шартты белгілер жүйесін толық сақтай отырып жасалады. Ол
қарапайым қағаз, компьютерлік, электрондық карталарды жасау үшін
негіз болып
табылады, картографиялық деректер базасының құрамына кіреді, ГАЖ ақпараттық
қамтамасыз етудің маңызды элементтерінің бірі болып
табылады және сонымен бір
мезгілде ГАЖ жұмыс істеуінің нәтижесі болуы мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: