Лекция тақырыбы: Металдардың электр өткізгіштігі. Металдардың электр өткізгіштігінің классикалық, кванттық теориялары. Асқын өткізгіштік құбылысы. Люминесценция. Вавилов заңы. Холл эффекті
жүктеу/скачать 0,9 Mb.
|
AVLUCCAVYDTD16042023150810
- Бұл бет үшін навигация:
- Лекцияның оқыту нәтижелері
|
№6 лекция тақырыбы: Металдардың электр өткізгіштігі. Металдардың электр өткізгіштігінің классикалық, кванттық теориялары. Асқын өткізгіштік құбылысы. Люминесценция. Вавилов заңы. Холл эффекті. Лекцияның оқыту нәтижелері: 1. пән бойынша алған білімдерін кәсіби саласында қолдана алады, ұйымдастыру, басқару икемі, қақтығыс (шиеленіс) жағдайларды шеше білу және келісімдер жүргізе алады; 2. техникада, өндірісте кездесетін қатты денелердің физикалық қасиеттерін түсіндіретін заңдылықтарды классикалық және кванттық теорияларды біледі; 3. жалпы және теориялық физиканың негізгі ұғымдарын, заңдарын және модельдерін меңгереді; 4. сыртқы факторлардың әсерінен заттың қасиеттерінің өзгеруін теория негізінде түсіндіріп, сыртқы факторлардың әсерінен заттың қасиеттерінің өзгеруін теория негізінде түсіндіріп кәсіби салада қолдана алады. а. Металдар өткізгіштігінің классикалық теориясы Металдың классикалық электрондық теориясын дамытқан Друде, Томсон, Лоренц және т.б. зерттеушілер, олар металл торларына толтырылған электронды газдарды идеал газдардың молекулалары секілді болады деп есептеген. Еркін электрондар классикалық механиканың заңдарына бағынады деп есептеген, ал олардың кристалл торларында таралуы Максвелл-Больцманның классикалық статистикасына бағынады деп есептеген. Сыртқы электр өрісі жоқ кезде еркін электрондар ретсіз жылулық қозғалыста болып, бір бағытта электр зарядын тасымалдамайды. Электр өрісі бар кезде әрбір электронға күш әсер етеді: бұл күштің бағыты өрістің бағытына қарама-қарсы болып, электрондарды қозғалтады, яғни электр тогының пайда болуына алып келеді. Күштің әсерінен электронның еркін қозғалысының аяғында бір бағытта қозғалу жылдамдығы мынаған тең болады: мұндағы - жолды басып өтуге кеткен уақыт. Электрон тор түйінімен тоғысқанда, оның жылдамдығы нольге тең болды. Сондықтан электронның бір бағытта қозғалуының орташа жылдамдығы мынандай болады: , мұндағы -электронның орташа жылу қозғалысының жылдамдығы, оның мәні (шамасы) с- ның шамасынан елеулі үлкен. -дың мәнін қойсақ, онда (5.1) электронның қозғалғыштығы деп атайды. 1м2 ауданға перпендикуляр бағытталған қозғалыстың орташа қозғалыс жылдамдығы болса 1с-тің ішінде қыры -ға тең параллелепипедтің ішіндегі барлық еркін электрондар өтеді (5.1.-сурет). Бұл параллелепипедтің көлемі -ға тең (көлденең қимасы 1м2), ал оның ішіндегі еркін эектрондар саны мұндағы - металлдағы электрондар концентрациясы. жүктеу/скачать 0,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|