Лекциялар жинағЫ 6В01404 «Кәсіптік оқыту»



Pdf көрінісі
бет2/18
Дата11.02.2022
өлшемі0,5 Mb.
#131433
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
Байланысты:
Композиция лек (1)

 
2-дәріс 
Ансамбльдің композициялық бірлестігі 
Ансамбль - барлығы бірге әдемі, үйлесімді, гармониялық бүтінді 
көрсететін жинақталған әр түрлі элементтердің жалпы түсінігі. 
«Ансамбль» түсінігі әр түрлі өнер туындыларында қолданады. Ол жалпы 
кең мағынада әр түрлі функционалды элементтерінің композициялық 
бірлестігіне және сол сияқты бір типті элементтерге қатысу мүмкін. Мысалы, 
бақ-бақшалық ансамбльге жоспарлаудан тыс, көгал, аула шешімдерінен басқа 
майда архитектуралық формалар да кіруі мүмкін - декоративті мүсіндер және 
вазалар, фонтандар, орындықтар, шамдар және т.б.; ансамбльдік шешім тек 
ландшафты архитектураға жатуы мүмкін; немесе мысалы, «ансамбль» түсінігі 
киімде кең қолдануы мүмкін, костюмге кіретін бас киім, аяқ киім, сәйкес 
заттарға қолданылуы мүмкін. 
Кейбір заттар топтарының ансамбльдік шешімдерінде өздерінің жеке 
терминдері болады, мысалы, гарнитур, сервис. комплект, жинақ. 
«Ансамбль» 
түсінігі 
бөлек 
элементтердің 
жиынтықтарының 
композициялық бірлестігімен байланысты, бірақ әрбір жиынтық белгілі 
функционалды жағдайды шешу үшін жасалады. Басқаша айтқанда, әрбір 
жиынтық негізінде элементтер арасындағы өзара функционалды байланыс 
жатады, белгілі мөлшерде олардың өзара орналасуын анықтайды. 
Элементтердің кеңістікте бір біріне қатысты орналасуы тек функционалдық 
байланыста емес, сонымен қатар ансамбль элементтерінің арасындағы 
композициялық байланыста, оның көркем мәнеріне, тұтастығына, бірлестігіне 
жетуде өте мағыналы. 
Ансамбль құрастыруда өзінің ерекшеліктері, арнайы принциптері, 
заңдылықтары бар. Олардың негіздерін құрастырайық. Ансамбль шешіміне 
қажеттілер - бір бөлек затты бүтін деп алмайды, ансамбльге кіретін барлық 
заттар ашынтығын аламыз; ал әрбір бөлек зат - оның бөлігі бөлшегі. 
- Ансамбль композициясының ең алдымен заттар арасында олардың 
пішін, көлем, санының, түс, мата, орналасу қатынасында тұрғызамыз. 
- Ансамбльдің әрбір заттарының пішімін, көлемін, масштабтық 
құрылысын, түсін, т.б. шешкенде, заттардың көріністегі рөлін, арналуын және 
орналасу орнын ескере отырып жалпы композициялық ойдан шығу керек. 
- Ансамбльде функционалдық мәнді элемент неғұрлым қажет болса, 
соғұрлым ол абсолютті өлшемдерінен ірі болуы керек (егер ол маңызды және 
мүмкін болса), масштабты құрылысы бойынша, силуэті мен пішіні бойынша 
мәнерлі, айналамен неғұрлым қарама-қайшылыққа; ансамбльдің қосымша 
элементтері неғұрлым майда масштабты, бөлшектері, пішіні бойынша негізгі 
бағынышты болу керек.


- Элементтердің кеңістікке өзара орналасуында, заттар арасында, 
интервалында заңды бағыт болу керек - ритмнің негізінде, композициялық 
орталыққа қарай өсуі. 
Егер кейбір заттардың композициясы сол заттардың ішінде, яғни 
бөлшектердің тұтасқа және бір-біріне қатысты тұрғызылса, онда ансамбльде 
композицияны алдымен заттар арасында немесе топтама арасында олардың 
өзара байланысына қол жеткізу арқылы түрғызу қажет. 
Мұнда келесі заңдылықтар орналатылуы мүмкін: 
- егер бөлек зат пішіні бойынша бай, маталардың түсінің, т.б. сәйкестігі 
неғұрлым күрделі бола алса, онда топқа кіретін зат анық, қарапайым болу 
керек; күрделілік және байлық (молшылық); 
- заттардың үйлесімді сәйкестігінде; заттардың топтарының сәйкестігі 
арқылы құрылған үлкен көп затты ансамбльде осы топтардың өзі тұтас, 
біркелкі, мәнерлі, бір-біріне сәйкес болуы керек; 
- ансамбльге кіретін топтар неғұрлым көп затты болса, соғұрлым олардың 
арасындағы заттардың байланысы көбірек, қиынырақ, ол жерде өздерінің 
топшалары пайда болады; 
- ансамбльге кіретін заттар үлкен және кіші пішіндерді тұрғызу 
заңдылықтарын ескере отырып құрастырылуы қажет. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет