Мақал-мәтелдер
Өлгеннің артынан өлмек жоқ
жүктеу/скачать 35,84 Kb.
|
мәтел
Сценарий Мағауин, Сұрақтар Мағауин, Метафора, Омоним, Эпитет
| Өлгеннің артынан өлмек жоқ ауыс. Бауыр етіндей қаншама жақын, қымбат та қимас болса да, өлген адаммен бірге өлу, о дүниеге бірге кету жоқ; қазалы қайғы қаншама ауыр болса да тірі адам өз тірлігін істейді, адамзат табиғаты осылай жаралған. Бұл мақал, әдетте, қазалы қайғыға душар болған адамды жұбату үшін, көңілін суытып, бойына күш-жігер беру үшін айтылады[«Халық даналығы», 451-452 бет].
Қазақта «ас –адамның арқауы» деген сөз бар(«Жапандағы жалғыз үй», 54 бет). Ас –адамның арқауы ауыс. Ас адамның өмір сүріп, бойына күш-қуат беруіне аса қажетті заттардың, өрмектің көлденең жібі арқауындай, ең бастысы, құнарлы да қуатты қорегі болып саналады[«Халық даналығы», 199 бет]. Тек кейін бір-ақ рет «адам сөйлескенше, жылқы кісінескенше» деген, анада ғой бір-бірімізді білмей, боқ басында мерт бола жаздадық(«Жапандағы жалғыз үй», 99-100 бет). Адам –кісінескенше, жылқы –кісінескенше ауыс. Адамның бір қасиеті –тез тіл табысу, тіпті бейтаныс адамдармен алғаш рет көріссе де бірден шүйіркелесіп, өзара тез түсінісіп кететін әдеті; жылқы малында да осы қасиет бар демекші: олар да кісінесу арқылы бірін-бірі тез ұғысып, үйір басып кетеді. Адамды жылқы мінезді деудің бір себебі –осы бір ұқсастық болса керек. Бұл мақалда «Жақсыда жаттық жоқ» деу де айқындай түседі[«Халық даналығы», 173 бет]. жүктеу/скачать 35,84 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|