Мақатаев өлеңдеріндегі көркемдегіш құралдардың қызметі



бет4/5
Дата18.08.2020
өлшемі0,79 Mb.
#76334
1   2   3   4   5
Байланысты:
Көркемдегіш құралдар бірінші

Әсірелеу
  • Әсірелеу, гипербола (грек, hyperbole - күшейту) - әдебиеттегі көркемдеу тәсілдерінің бірі, әр түрлі құбылыстарды немесе белгілі бір нәрсені шамадан тыс асыра суреттеу тәсілі. Әсірелеу - әдеби тілдің көркемдігін ғана емес, бейнелілігін, әсерлілігін арттырын, құбылтудың бір түрі. Көне эпостык жырларда, фольклорлық туындыларда жиі кездеседі. “Көп түкірсе – көл болады” деген мақал, “Көзінің жасы көл болды” деген мақал түкірік пен көз жасын өте асырып айтып тұр.
  • Енді біз Мұқағали өлеңдерінен мысал келтірсек:
  • Күлетін еді бір демде, Күлетін еді күллі әлем,
  • Дариға жеңгем күлгенде. Дариға жүрек шөлдеді
  • Шөлдеді бірақ өлмеді, Сұңқардай еді жердегі,
  • Аққудай еді көлдегі. Жолбарыс бақай білегі,
  • Құлан жон жанның бірі еді,
  • Бұл шумақтарда Дариғаның бейнесін әсірелеп, күшейтіп отыр.
  • Мысалы «Сұңқардай еді жердегі», «аққудай еді көлдегі», «жолбарыс бақай білегі», «Қос уыс бұрым арқада, қос жылан болып жүреді», «құлан жон жанның бірі еді» деген өлең жолдарында Дариғаны әсірелеп, құбылтып отыр.
    • «Сенің көзің түпсіз терең тұңғиықтан жаралған» деген ақынның өлеңі тұнған әсірелеу.
    • Сенің көзің түпсіз терең тұңғиықтан жаралған,
    • Сонда жатыр менде жүрген орындалмас бар арман.
    • Сенің жүзің көкте күннен, жерде гүлден нәр алған,
    • Шашың сенің - жан баспаған жапандағы қара орман.
    • Қас-кірпігің қарлығаштың қанатындай қап-қара,
    • Үлбіреген жүзіц сенің ақ жібек пе, мақта ма?!


    • Достарыңызбен бөлісу:
    1   2   3   4   5




    ©engime.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет