1989 жылы жарық көрген «Жырлайды жүрек» деген шығармасынан Адам жанының психикалық ерекшеліктерін терең білетін Мұқағали жыр кестелерінен тағлымы көп жайттерге кезігеміз. Мысалы, ақынның «Халыққа хат» [5; 324–326] атты дастанын оқып көрелік:
Зəредей қылығың жоқ мен сенбеген, Жасудамын жаныммен көрсем деп ем. Жасымнан жамандықты жеңсем деп ем, Жасырмай бəрін айтып берсем деп ем. Жамандық көре алмайсың сенсең менен, Өзіңнің қалыбыңмен өлшенген ем, Аманат бір өзіңе өлсем денем. Аманат Асан — жүрек жырым-жырым, Аманат бір өзіңе жырым-сырым, Жолсызбен жортамын деп, Орта жолда Жете алмай жетеріне жығылды ұлың, О, менің Желпілдеген туырлығым! Ортасында өшу мен өсулердің Таяғын тарттым талай кесірлердің, Туған ел, сол үшін де кешір мені! Бұл шығарма ақын жырының лейтмотиві іспеттес. Оның халқының алдында есеп беруі. Бұны Мұқағалидың психикалық үрдістері мен қасиеттері дерсің! Өз-өзіне сын көзбен қарау деген осындай болар! [7].
Бүгінде М.Мақатаевтың шығармашылық еңбегіне тамсанбайтын, таңдай қақпайтын үлкен-кіші азамат кемде-кем. Ойын бүкпесіз білдіруде машықтанған ақын ХХІ ғасыр ұрпақтарының құрдасымын деп тегін айтпаған ғой.
