Мазмұны жолдау және ел үНІ
Қызылорда облысының білімі
жүктеу/скачать 2,33 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бақтыбай БЕРДІБАЕВ ЖАЗУШЫМЕН ЖҮЗДЕСУ
- Ботакоз Ажарбаева, Сохранить и передать потомкам
- Ақманат ШАМАХОВА
- БІЛІМ ЖYЙЕСІНДЕГІ ЖАҢАШЫЛ ТӘСІЛ
- Мейрамгүл ДАУЫЛБАЙҚЫЗЫ, ЖАСТАР ӨҢІР ЭКОНОМИКАСЫНА ЖҰМЫС ІСТЕУІ КЕРЕК
- Жани бек ИСАЕВ , Вопросы общественные и личные
- Ботагоз АЖАРБАЕВА
Қызылорда облысының білімі, ғылымы, мәдениеті София АЛДАМЖАРОВА, Инженер-полиглот – это круто Профессионально-техническое образование должно ориентироваться в первую очередъ на максималъное удовлетворение текущих и перспективных потребностей экономики в специалистах. Во многом это решит проблему занятости населения. Как показывает мировой опыт, для создания конкурентоспособной экономики нужны грамотные, высоко- квалифицированные кадры, особенно в рамках реализации крупных индустриально-инновационных проектов. Причем дефицит специалистов технического профиля в области ощущается уже сейчас. В этой связи актуальность приобретает вопрос профориентации молодежи, пропаганда технических специальностей. Отметим, что в области проведен мониторинг специальностей, в которых нуждается экономика, разработан баланс трудовых ресурсов, который показал, что у нас имеется значительный избыток (свыше четырех тысяч) педагогов начального образования, медицинских сестер, юристов и экономистов. В то же время с учетом реализуемых проектов не хватает специалистов и рабочих кадров технического профиля — более семи тысяч человек. Хорошим стимулом для талантливой молодежи стал грант акима области для обучения в вузах республики и области. Именно для одаренной молодежи из отдаленных населенных пунктов, из социально уязвимых слоев и предназначен грант. При предоставлении образовательного гранта, кроме всего прочего, учитывается успеваемость претендентов, баллы, которые он набрал на едином национальном тестировании. В прошлом году было выделено более ста таких грантов, нынче ожидается увеличение. Счастливым обладателем гранта акима области стал и выпускник кызылординской школы № 12 Исламбек Токешов. Парень на «4» и «5» окончил школу, на ЕНТ набрал около восьмидесяти баллов. В школе Исламбек решил, что будет инженером, желательно строителем. Мечта обрела очертания благодаря гранту акима области — он поступил в КГУ Коркыт Ата на специальность «Производство строительных материалов и комплектующих». В семье Нуржана восемь детей, он — седьмой. Самый младший, Ернар, по совету братьев тоже выбрал востребованную специальность и сейчас учится по гранту в политехническом колледже (бывший профлицей №9): Для многодетной семьи получение образовательного гранта — огромная поддержка. Знаю, что сейчас в цене технические специальности, зачем «ломиться» в юриспруденцию, если востребованы инженеры, переводчики, владеющие английским, китайским языками, ІТ-технологии — говорит Исламбек. — Поэтому мой выбор пал на строительство. Я в курсе того, что по темпам сгроительсгва наша область в лидерах, думаю, что свой вклад в архитектурный облик родного города я внесу. Исламбек — немногословный, скромный парень, он любит стихи М. Макатаева, О. Хайяма, Слова назидания Абая, сам пишет стихи. Юноша считает, что совмещать профессию инженера-строителя с творческой вполне можно, более того, творчество должно вдохновлять на интересные, неординарнке идеи в работе. Парень хорошо знает английский язык, собирается углубленно изучать турецкий и китайский языки. Невозможно сейчас представить хорошего специалиста, инженера без знания нескольких языков, — говорит он. — Президент страны делает акцент на триединстве языков. И это правильно. Государство создает хорошие условия для молодежи, надо только воспользоваться таким шансом. Несмотря на то, что у Исламбека была возможность выбрать любой из вузов страны, свой выбор сделал он в пользу КГУ. По условиям гранта я должен буду после вуза проработать в регионе не менее пяти лет. Хочу быть полезным родному краю, именно поэтому решил, что буду учиться и работать у себя в Кызылорде, - говорит он. - Главное, мне дали шанс, выделив грант на востребованную профессию. Буду стараться хорошо учиться, стать профессионалом своего дела. //Кызылординские Вести.-2013.-11 января.- С.3 60
ЖАЗУШЫМЕН ЖҮЗДЕСУ Бүгінде алды Сыр бойы жазушыларының 200 томдығы қатарынан «Жұмыр жерде біз бармыз» деген атпен шыққан повесть, әңгімелерінен бастап, басқа да көптеген шығармалары - 8-9 жеке кітап болып жарық көрген жазушы-журналист Айжарық Сәдібекұлының шығармашылық жолы да, қолтаңбасы да оқырманға жақсы таныс. Жылан жылының соңғы күңдерінің бірінде Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті жаныңдағы шығармашыл студент жастардын «Жас толқын» әдеби бірлестігіне Айжарық Сәдібекұлының шақырылуы тегін емес- тұғын. Бұл шара университет қабырғасындағы проза жанрында қалам тербеп жүрген жастардың тұсаукесер рәсімі ретінде ұйымдастырылып, осы кеште бірлестік жанынан проза бөлімі ашылуының да жоралғысы жасалды. Бұрын бірыңғай поэзиямен айналысатын Сыр жастарының әдеби орталығы ретіңде танылып келе жатқан «Жас толқын» бірлестігі осылайша шағын әнгімелер жазатын жастардың да ортақ шаңырағына айналуды мақсат тұтып отыр, - дейді бірлестік жетекшісі, филология ғылымдарының кандидаты, доцент Шанжархан Бекмағанбетов. Кездесу кешінде Айжарық Сәдібекұлы өзінің шығармашылық жолы туралы әңгімелеп, студенттердің сұрақтарына жауап берді, олардың шығармашылық талаптарына бағыт сілтеді. Шарада қаламгер Әскербек Рахымбеков қаламдас әріптесінің шығармашылығы туралы пікірін айтып, өз өлеңдерін оқыды. Қазіргідей кітаптың да, жазушының да қадірі түсіңкіреп тұрған кезеңде жастар арасыңда талапкерлер аз емес екен. Кездесу қонағы прозаның шағын өңгіме жанрымен айналысып жүрген жастар ішінде филология және журналистика мамандықгарыңда оқитын Ақнұр Бектай, Салтанат Бақберген, Асылхан Ерниязов, Ботагөз Бексары, Назерке Байділдаева, Балтабай Ордабеков сияқты жастардың ілкі қадамдарына игі тілектер айтып, талапкер жастармен байланыс жасап тұратындығын жеткізді. //Сыр бойы.-2013.-14 қаңтар.-4 б. 61
Сохранить и передать потомкам Одним из приоритетных направлений Стратегии социально-экономического развития области до 2020 года является сохранение и кулътурного наследия. Необходимо уделитъ особое внимание продолжению реставрационных археологических исследований на средневековом городище Сыганаки древнем городище Чирик-Рабат и других археологических объектах. Сейчас под государственной охраной у нас находятся порядка ряписот памятников истории и культуры. Продолжаются реставрационные работы и археологические исследования на исторических объектах. К примеру, в рамках программы «Культурное наследие» с 2004 года специалисты Института археологии имени А.Маргуланак проводят раскопки городища Чирик-Рабат в Кармакшинском районе. Оно расположено в Кызылкумах на древнем русле Жанадарьи. Датируется городище V веком до н.э. – ІҮ веком н.э. Оно имело мощную фортификационную систему — два ряда стен с башнями и рвом. Чирик-Рабат — уникальны й и наиболее древний памятник региона. Городище открыто в 1946 году Хорезмской археологической экспедицией под руководством С.Толстова. На его территории располагался некрополь из шести курганов, один их которых раскопан. Также здесь находились два мавзолея — монументальные постройки из сырцового кирпича. При раскопках этих погребальных зданий были найдены изделия из золота, фрагменты бронзового зеркала, бусы из стекла и агата египетской пасты... С 2005 года проводятся плановые археологические исследования городища Жанкент, которое находится в 20 километрах от Казалинска на правом берегу Сырдарьи. Существовало в первых веках нашей эры и по ХІІІ век. Городище имеет прямоугольную форму, в северо-западной части расположена цитадель размером сто на сто метров, высотой 7-8 м. В топографии развалин читается направление магистральной улицы, от которой отходят внутриквартальные улочки. Жанкент был не только столицей и резенденций огузских правителей, но и крупнейшим торговым центром в низ неазиатских городов сюда приходили суда, груженные зерном и хлебом. В УІІ-УІІІ веках Жанкент был резиденцией казахских ханов. Многолетние археологические работы на городище Жанкент проводят специалисты Научно-исследовательского центра археологии и этнографии КГУ имени Коркыт Ата. С 2012 года молодые ученые вуза реализуют трехгодичный проект стоимостью 12 миллионов тенге. В рамках проекта раскопки городища велись совместно со специалистами Института археологии имени А.Маргулана и Института этнологии и антропологии имени Н.Н.Миклухо-Маклая РАН. В ходе археологических работ получен прекрасный материал, который проливает свет не только на хозяйство, но и на духовную культуру огузов. Это выполненные на высоком уровне предметы гончарного ремесла. К числу археологических находок относятся ювелирные изделия — бусы из различных камней и кости, металла, а также игральные предметы в виде костей, напоминающих шашки. Специалисты центра совместно с архитекторами РГП «Казреставрация» планируют в будущем открыть в городище музей под открытым небом. Сыганак содержатся в записях арабского географа Л.Махсиди в X веке. Согласно его свидетельствам, это был цветущий город на перекрестке оживленных караванных. В ХІІ веке он становится столицей кипчакского ханства и оставался ею до начала XIII века. Постепенно город превращается в крупный политический и экономический центр на Сырдарье. Находясь на оживленном Великом Шелковом пути, город вплоть до века процветал за счет торговли и ремесел. Сыганак, как и остальные присырдарьинские города, был ареной ожесточеной борьбы между руководителями государств Средней Азии и казахскими ханами. К началу ХҮІ века город переживал упадок. В это время он 62 был известен архитектурными памятниками, и преживал упадок. В это время он был известен архитектурными памятниками, и прежде всего мавзолеем Кок-Кесене. Сыганак окончательно запустел, как и многие сырдарьинские города, в середине ХІХ века. Первые раскопки на городище. Сыганак проводились в 1948 году московскими археологами. В то время здесь были найдены керамическая посуда, украшения, монеты, воинские доспехи и другие предметы. Многие из них сегодня находятся в музеях Санкт-Петербурга и Москвы. Серьезное изучение древнего города началось с 2004 года в рамках государственной программы «Культурное наследие». В этот период свои археологические раскопки под руководством профессора С. Жолдасбаева проводили археологи Научно-исследовательского центра международного казахско-турецкого университета им. А.Яссави. В настоящее время Кызылординский филиал РГП «Казреставрг выполняет реставрационные работы на центральной мечети-медресе, обнаруженной археологами рядом с Сыганаком в 2004 году. Меры по созданию на этих исторических объектах музеев под открытым небом будут способствовать не только повышению туристического потенциала области, но также послужат делу воспитания у подрастающего поколения патриотизма и любви к родной земле. И последнее. Очень важно, чтоб ценные экспонаты, найденные в ход копок на территории области, после следований учеными в научно-исслевательских центрах страны возвращалсь обратно в наши музеи. Ведь это история нашего края, она должна быть сохранена и передана потомкам.
//Кызылординские вести.-2014.-18 января.- С.5 63
Конференцияда республикамыздың орта мектептері мен жоғары оқу орындарында қазақ әдебиеті пәнін қазіргі заманғы озық инновациялық технологиялармен оқытудағы өзекті мәселелері талқыланды. Нақтылап айтқанда, сапалы жаңа оқулықтарды, оқу құралдарын дайындау, әдебиет тектері (эпос, лирика, драма) жанрларын талдаудың оқу-әдістемелік тиімді әдіс-тәсілдері, қазіргі Тәуелсіз Қазақстанның жаңа әдебиетін ұлттық және әлемдік әдеби үдеріс сабақтастығы аясында меңгерту, т.б. өзекті мәселелер сөз етілді. Басқосуға белгілі маман ғалым-ұстаздар қатысып, мағыналы да мазмұнды баяндамалар жасады. Мәселен, филология және көп тілді білім беру институтының директоры, филология ғылымдарының докторы, профессор Т.Аяпова планетамыздың ірі мемлекеттерінде (АҚШ, Англия, Германия, ҚХР, Жапония, Франция, т.б.) қазақ сөз өнеріне айрықша ықылас қалыптасқанына, арнайы мәдени-танымдық орталықтардың ашылып жатқанына тоқталса, белгілі ғалымдар С.Асылбекұлы, Ә.Тарақов, Р.Зайкенова, Б.Кәрібозұлы, Ә.Сариева, Г.Орда және т.б. ұстаздар, ақын-жазушылар қазақ әдебиеті пәні және оны оқытатын мұғалімнің-оқытушының педагогикалық-психологиялық және шығармашылық тұлғасы, сөз өнерін оқыту мен зерттеудің өзекті мәселелері туралы ойларын ортаға салып, тың тұжырымдарын, ұсыныстарын жеткізді. Жиын соңында конференцияға қатысушылар келелі мәселелерді сөз еткен мәнді басқосу өткізген оқу орнының басшылығына ризашылығын білдірді. Жалпы, тәуелсіз Қазақстанның жаңа тарихындағы ұлттық және жалпыадамзаттық рухани құндылықтарды ғылыми негізде игерген мамандар даярлауда Абай атындағы ҚазҰПУ биік мұраттарды игеру жолында үздіксіз сапалы еңбек ете бермек. //Сыр бойы.-2014.- 21қаңтар.- 4 б. 64
Бақтыбай БЕРДІБАЕВ БІЛІМ ЖYЙЕСІНДЕГІ ЖАҢАШЫЛ ТӘСІЛ Қаңтар айының алғашқы онкүндігінде «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы» акционерлік қоғамының облыс бойынша педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты ұйымдастырған семинар «Сындарлы оқыту теориясының басым бағыттарын қолдану жолдары» деп аталды. Семинардың мақсаты жоғары оқу орындары мен арнаулы кәсіптік мекемелер оқытушыларын көтеріліп отырған тақырыппен таныстырып, оны педагогикалық қызметінде қолдануға ұсыныс беру және тәжірибемен бөлісу. Қоғамның дамуы келешек ұрпаққа білім нәрін себуші мәртебелі мамандық иесі мұғалімнің біліктілігіне байланысты болатындығы бесенеден белгілі. Қазіргі орта білім жүйесінде әлемдік жоғары деңгейге қол жеткізген анағұрлым танымал оқыту әдістемелері арасында кең тарағаны осы сындарлы оқытуға негізделген тәсіл. Бұл теория оқытушылардың ойлауын дамытып, олардың бұрынғы білімдері мен жаңа түрлі дерек көздерінен, сондай-ақ мұғалімнен, оқулықтан, сыныптастардың көмегімен алған білімдерімен астастырыла жүзеге асады деген тұжырымға негізделеді. Нәтижесінде оқушы ізденісі мен зерттеулерінің арқасында өз күшімен білімін толықтырады. Ал ұстаздың міндеті шәкірттерінің қабілеттерін қалыптастырып, өз беттерімен білім алуына қолайлы жағдай туғызу. Осы тұрғыда 2012 жылдан бері еліміздің мұғалімдеріне жаңа форматта оқыту мен оқудың Кэмбридждік тәсілін меңгерту қолға алынып, 2016 жылға дейін 120 мың педагогты оқыту жоспарлануда. Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті мен М.Мәметова атындағы Қызылорда гуманитарлық, Қазақ гуманитарлық заң және техникалық, Қызылорда «Қызмет» колледждерінің педагогтары қатысқан семинарда «Деңгейлік бағдарламалар орталығының» тренерлері сындарлы оқыту теориясының негізгі модульдерін слайдтар арқылы көрсете отырып, әдіс-тәсілдерін түсіндірді. Шара соңында ұстаздарға арнайы сертификаттар табысталды.
65
ЖАСТАР ӨҢІР ЭКОНОМИКАСЫНА ЖҰМЫС ІСТЕУІ КЕРЕК Сейсенбіде облыс әкімі Қырымбек Көшербаев Қорқыт ата атындағы Студенттер сарайында болып, студент жастарға арналған кезекті дәрісін оқыды. Өткен жылы саясаттану ғылымдарының докторы «Ғаламтор және жастар» тақырыбын сөз етіп, бүгінгі қоғамдағы қажеттілігін бағамдап түсіндірген болса, биылғы дәрісте «Қызылорда облысының 2020 жылға дейінгі әлеуметтік-экономикалық даму Стратегиясын» кеңінен талқылап, оның негізгі бағыттары мен міндеттерін саралады. Алдымен Елбасының биылғы Жолдауына тоқталған аймақ басшысы еліміздің даму жолында 2030 Стратегиясының уақытынан бұрын орындалып, маңызы зор 2050 құжатының қабылдануы осы дамудың жаңа бастамасы екенін баса айтты. Сондай-ақ, дәстүрлі Жолдауда сөз болған «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясының мән-мазмұнының астарында елдің амандығы, халықтың әл-аухатының өсуі, еліміздің өсіп-өркендеуі тұрғандығын жеткізді. Сонымен қатар, Елбасы Н.Назарбаевтың салиқалы саясатының, көрегендігі мен іскерлігінің нәтижесінде қазақ деген елдің, ұлттың тәуелсіздігі нығайып, шекарасы қалыптасып, мәдени іргетасы бекіген, экономикасы қарқынды дами бастаған, қауіпсіздігі басты қолға алынып әлем мойындаған іргелі мемлекетке айналғандығы да айтылды. «Әлемнің ең қарқынды дамыған елдерінің бестігіне енген Қазақстан бүгінде шетелдік инвестицияларды тартуда ТМД бойынша көшбасшы ел болып отыр. Көліктік инфрақұрылымның көптеген стратегиялық маңызды нысандарын салу арқылы еліміз аймақтық және жаһандық шаруашылық байланыстарына кірігуге мүмкіндік алды. Бүгінде, міне, Мемлекет басшысы 2050 жылға дейінгі ел дамуының басты бағыттарын белгілеп, халықтың жан басына шаққандағы ішкі жалпы өнімін 4,5 есе ұлғайтуды, қазіргі уақытта ІЖӨ 13 мың долларды құраса, оны 60 мың долларға дейін жеткізу керектігін міндеттеді. Бізде жан басына келетін жылдық ішкі аймақтық жалпы өнім 1,5 млн. теңгеден асады. Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы елдерінің стандарттарына жуықтау үшін тек ІЖӨ-нің өсуі жеткіліксіз. Біз еңбек өнімділігін жоғарылатуға тиіспіз» деген облыс әкімі Қырымбек Көшербаев мұнан әрі өңіріміздің әлеуетін арттыру жолында атқарылған жұмыстарға тоқталды. Өткен жыл қызылордалықтар үшін жаман болмады. Әрбір салада жеткен жетістіктер жетерлік. 2013 жылы халық игілігіне 33 арендалық және 4 ипотекалық тұрғын үй пайдалануға берілсе, еңбекке орналастырудың Жол картасы бойынша 55 тұрғын үй тапсырылған. Осы және өзге де берілген барлық нысандар экономикамызға 370 млрд. теңгеден астам инвестиция жасауға мүмкіндік берген. Ал, орта және шағын бизнес субъектілерінің саны 26 мыңға дейін ұлғайып, оларда жұмыс істейтіндер саны 75 мың адамға дейін жеткен. Яғни, өткен жылы 10 мыңнан астам жаңа жұмыс орны ашылып, нәтижесінде жұмыссыздық деңгейі республикалық орташа деңгейден аспаған. Бұл дегеніміз, қай салада болмасын даму динамикасының артып келе жатқанын көрсетеді. Естеріңізде болса, облыс әкімі Қ.Көшербаев аймақтың 2020 жылға дейінгі әлеуметтік-экономикалық даму Стратегиясында өңірдің дамуына қолайлы әрбір сала бойынша атқарылуға тиіс жұмыстарды нақты көрсетіп, алдағы күннің міндетін айқындап берген болатын. Жастармен болған басқосуда да аймақ басшысы әрқайсысына жеке-жеке тоқталып, ауқымды істің бастамасын, түйткілді шаруаның түйінін тарқатып берді. Мәселен, алдағы уақытта инновациялық индустрияландыру негізінде жаңа мұнай-газ кен орындарын барлау және игеру, сондай-ақ, геологиялық қорларды анағұрлым толық алудың заманауи әдістерін пайдалану арқылы инновациялық технологияларды қолдану, өңірімізде бар металлургияны игере отырып, өңдеуші сектордың үлесін ұлғайту, күріш шаруашылығын жетілдіру арқылы агроөнеркәсіп кешенін дамыту, көлік инфрақұрылымын жолға қою, экологиялық ахуалды жақсарту, мәдени мұраны сақтау секілді басты бағыттар бойынша ауқымды тірлік жүзеге аспақшы. Осы ретте, айта кетерлік жайт, шағын және орта бизнестің ішкі аймақтық өнім құрылымындағы үлесі 8 пайыздан сәл ғана асатын болса, 2020 жылға қарай оның үлесін 3 есе ұлғайту жоспарлануда. Ванадий өндірісін құру мен жылына 600 тонна әйнек шығаруды көздейтін шыны зауытын салу жобасын іске асыруды қолға алу да қызылордалықтардың алдында тұрған бірден-бір міндет. Бұл игі бастамаларда кәсіби әрі білікті маманның алар орны ерекше болмақ.«Бәсекеге қабілетті экономика құру үшін бізге білімді, кәсіби білігі жоғары мамандар керек. Біз еңбек рыногында болып жататын құрылымдық өзгерістерге дереу жауап бере алуымыз шарт. Осыған орай, жастар аймақтық экономиканы дамытуға жұмыс істеулері тиіс. Яғни өздеріңіздің болашақ мамандықтарыңызды аймақты дамытудың кез келген міндеттерін креативті, прогрессивті, инновациялық, шығармашылық, ойлы, кәсіби тұрғыда шеше алатындай, аймақтың өсіп-өркендеуі жөнінде өз ұсыныстарыңызды енгізе алатындай болып игеріп шығуларыңыз қажет. 66
Осылайша жан-жақты талқыланып, үлкен серпіліс, жаңа мүмкіндіктер тудырған дәріс барша жастарды қанаттандырды. Дәрістен алған әсерін, ойларын бөліскен студенттер жиын соңында көкейлеріндегі сұрақтарын қойып, көңілге қонымды жауаптарын да алды. Әрбір сұраққа аса мән берген аймақ басшысы мұндай басқосудың алдағы уақытта да жалғасын табатындығын айтып тарқасты. Жастардың мүддесін, олардың жағдайын сөз ететін келелі жиын енді көктемде өтетін болады. // Сыр бойы.- 2014.- 30 қаңтар.- 1 б. Жанибек ИСАЕВ, Вопросы общественные и личные В минувший вторник председатель областного филиала «Нур Отан», аким области Крымбек Кушербаев прием граждан по личным вопросам. Сразу отмечу, что просьбы и пожелания граждан, обратившихся в этот день к руководителю региона, скорее, имели общественно значимый характер, нежели личный. Так, Заведующая кафедрой КГУ имени Коркыт Ата Ляззат Аруова, также побывавшая в этот день на приеме, от имени ученых вуза предложила проект по использованию на производствах возобновляемых источников энергии. Для этого у нас подходят и географические, и климатические условия. По мнению ученой, замена используемых ныне на заводах сборного железобетона традиционных источников энергии на солнечную, модернизация технологии тепловой обработки производимых материалов эффективны как с экономической, так и экологической точки зрения. Расходы небольшие, плюс такой метод положительно скажется и на качестве продукции. Эти доводы основаны на многолетних исследованиях ученых вуза в области гелиотехники. Но чтобы реализовать запатентованный проект, нужна поддержка. Аким области обратил внимание Л .Аруовой на необходимость еще раз тщательно изучить проект, если нужно, доработать с учетом экономической целесообразности. Если ученые защитят проект перед специалиста ми, обоснуют его плюсы, то как пилотный проект он получит поддержку через региональный координационный совет.
67
жүктеу/скачать 2,33 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|