5. Жылжымайтын (шарнир) топса
денеге тек топсаға қатысты айналуына ғана
кедергi етпейдi. (1.10 сурет)
1.10 сурет
6.Жылжымалы топса
дененiң тiреуiш жазықтығында қозғалуына кедергi етпейдi,
сондықтан оның реакциясы тек тiреуiш жазықтығына перпендикуляр бағытта
жүргiзiледi. (1.11 сурет)
1.11 сурет
7.Байланыс сфералық шарнир (топса)
(1.12 сурет) немесе
подпятниктен
(подшипник) (1.13 сурет) құралған болса, жалпы жағдайда мұндай байланыс
реакция күштерінің бағыты белгісіз болады және оларды, әдетте, координата өстері
бойымен
,
құраушыларға жіктейді.
1.12 сурет 1.13 сурет 1.14 сурет
8.Қатты салмақсыз стержень
(1.14 сурет) Салмақсыз стерженнің
реакциясы
шарнир осьтері бойымен түзу бағытымен өтеді, осыған сәйкес
стержнде
.
9. Қатаң бекiтпе
(1.15 сурет) дененiң барлық қозғалуларын тежейдi. Жазықтықта
кез келген бағыттағы күштер жүйесi дененi
нүктесiне қатысты айналдыруы
және
нүктесiмен бiрге жылжытуы ықтимал. Сондықтан дененi қатаң бекiтiп
тұрған байланыс, 4 аксиома бойынша,
реактивтiк моментiмен дененiң
айналуына, ал
реакцияларымен дененiң жылжуына қарсы әсер етедi.
1.15 сурет
1.4 Күштердің бетке таралуы
1.Топталған күш
(1.16 сурет).Бір-біріне түйісіп
тұратын екі дененің өзара әсері олардың түйісу
нүктесіне қойылған деп алынады. Ал шындығында
денелердің түйісу орында деформация пайда болып,
олардың өзара әсері түйісу нүктесіне қойылмай,
қандайда-бір кіші ауданға қойылады. Бұл ауданның беті
кіші болсада, шектелген.
1.16 сурет
2. Жайылған күштер (
1.17 сурет)
.
Машина немесе ғимарат бөлігінің белгілі
ауданы немесе ұзындығы бойынша қойылған күш үздіксіз әсер етсе, мұндай күш
жайылған күштер делінеді.
Ұзындық бірлігі немесе аудан бірлігіне әсер
ететін күштердің қарқындылығы
q
- мен
белгіленеді және сәйкес н/м немесе н/м
2
-пен
өлшенеді.
1.17 сурет
Жайылған күштерге және бір мысал ретінде тоған қабырғасына түсірген
судың әсерін айту мүмкін (1.18 сурет); бұл күштің үлестірілуі су бетінен тоған
түбіне дейін үш бұрыш заңымен өзгеріп барады. Бұл жағдайда жайылған
күштердің тең әсерлі күші үшбұрыш медианаларының қиылысу нүктесінен өтеді
және мөлшері
болады
1.18 сурет
Достарыңызбен бөлісу: |
