Методические указания к выполнению практических работ по дисциплине «География» 0402000 «Дизайн» мамандықтары үшін Для специальности

«БЕКІТЕМІН»

Президент

т.ғ.д., профессор, академик

____________Асанова С.Ж.

«____» ___________2019 ж.

География пәні бойынша

тәжірибелік жұмыстың

Әдістемелік нұсқауы
Методические указания

к выполнению практических работ

по дисциплине «География»

Для специальности 0402000 «Дизайн»

Оқу түрі: күндізгі

Форма обучения:дневное

Негізгі және орта білім базасында

на базеосновного среднегообразования

Алматы 2019 ж.

Тәжірибелік жұмыстың әдістемелік нұсқауын «Жалпы білім беру пәндері, экономика және технология» кафедрасының география пән оқытушысы Дәрмыш Б.Б _________ құрастырды.
Методические указания к выполнению практических работ дисциплины составлена преподавателем кафедры «Общеобразовательных дисциплин, экономики и технологии»

Дармыш Б.Б ________

Протокол № ___ от «_______» ______________2019 г.

Циклдік комиссияның төрайымы

Председатель ЦМК______________

Директордың ғылым және әдістеме

ісі жөніндегі орынбасары

Зам.директор по НМР ______________________ Нокеева Э.А.

Колледж директоры

Директор колледжа___________________т.ғ.к. Бакирова Ж.С

АДТ «Сымбат», 2019

1.Тәжірибелік жұмыс №1. Мемлекеттердің құрлысы...........................5

2.Тәжірибелік жұмыс № 2. Халықтың қоныстануы, көшіп-қонуы......5

3. Тәжірибелік жұмыс № 3. Өнеркәсіп географиясы.............................6

4. Тәжірибелік жұмыс № 4. Ауыл шарушылық географиясы..............7

5. Тәжірибелік жұмыс № 5. Көлік географиясы.....................................8

6. Тәжірибелік жұмыс № 6. Батыс Еуропа елдері. Жалпы сипаттама.....................................................................................................8

7. Тәжірибелік жұмыс № 7. Азия елдері................................................. 9. 8.Тәжірибелік жұмыс № 8 Австралия құрлығы......................................9

9.Тәжірибелік жұмыс № 9 Африка елдері.............................................10

10. Тәжірибелік жұмыс №10 Солтүстік Америка елдері.....................11. 11.Тәжірибелік жұмыс № 11 Латын Америка елдері. .........................12

9. Қолданылған әдебиеттер тізімі............................................................13

Тәжірибелік жұмыс №1

Тақырыбы: Мемлекеттердің құрлысы
Мақсаты: Оқушыларға Дүние жүзі елдерінің мемлекеттік құрылысы мен басқару формалары жөнінде толық мағлұмат беру.

Әдістемелік нұсқау: студенттің өзіндік жұмысы.

Жұмыс барысы:

Тапсырма:Оқулықтың қосарбетіндегі елдер туралы мағлұматтарды пайдаланып, мынандай формада «Дүние жүзі елдерінің мемлекеттік құрлысы» деген тақырыпта жүйелі кесте жасаңдар:

Тапсырма:

1.Көшіп-қонуы сабебін түсіндір.

2. Халықтардың белгілі аймақтағы көшіп-қонуының бағытын анықта.

Кескін картаға көшіп-қонуының бағытын сызып көрсет.

• 
  Мысал
  

2 нұсқа-Солтүстік Америка

3 нұсқа-Азия елдері

Үй тапсырмасы: оқулық авторлары: Ә.Бейсенова, К.Каймулдинова, С.Әбілмәжінова, Ж.Достай, «География: Дүние жүзі аймаққа шолу», 132-137 бет

Тапсырма:«Дүниежүзі көмір өнеркәсібіне» картасызба жаса. Кескін картаға көмір өндіруден 10-көшбасшы елді белгіле. Көмірдің халықаралық деңгейде сыртқа шығару бағытын анықта. Аймақтағы көмір өндіруден көшбасшы елді белгіле. Негізгі көмір өндіретін, экспортқа шығармайтын мемлекеттерді белгіле.

«Дүниежүзінің металлургиясына» картасызба жаса. Кескін картаға темір рудасын өндіруден 10-көшбасшы елді белгіле. Темір рудасын халықаралық деңгейде сыртқа шығару бағытын анықта. Болат өндіруден 10 көшбасшы елді белгіле. Алюмини өндіруден 5 көшбасшы елді белгіле. Аймақтағы темір рудасын өндіруден және болат өндіруден көшбасшы елді белгіле.

Үй тапсырмасы: оқулық авторлары: Ә.Бейсенова, К.Каймулдинова, С.Әбілмәжінова, Ж.Достай, «География: Дүние жүзі аймаққа шолу», 89-94 бет

Тапсырма:

1. 
   Оқулық мәтіндегі 36 суретті және дүние жүзінің ауыл шарушылығы атласын пайдалана отырып жүйелі түрде «негізгі мал шарушылығының таралуын» кестеге толтыр.
   

Мал шарушылығының кейбір түрдерінің бұлай таралуын қалай түсіндіруге болады?

Үй тапсырмасы: оқулық авторлары: Ә.Бейсенова, К.Каймулдинова, С.Әбілмәжінова, Ж.Достай, «География: Дүние жүзі аймаққа шолу», 167-176 бет.

Тәжірибелік жұмыс №5

Тақырыбы: Көлік географиясы.
Мақсаты: Материалдық өндірістің үшінші жетекші саласы көлік туралы мәлімет беру, оқушыларды жаңа терминдермен, теориялық білімін тәжірибе арқылы қалыптастыру.

Әдістемелік нұсқау: студенттің өзіндік жұмысы.

Жұмыс барысы:

Тапсырма:

1. 
   Атластағы дүние жүзі көлік картасын пайдаланып, көлік жодарымен қамтылуын мына елдермен салыстыр: Еуропа елі, Азия, Африка, Америка, Австралия, мұхиттық елдер. Темір жолдары жоқ елдерге мысал келтір.
   

Жұмыс жоспары:

1. Кескін картаға таңдаған мемлекеттің шекарасын белгіле

2. Шартты белгілермен пайдалы қазбаларын түсір.

3. Мемлекеттің қай салада маманданғанын көрсет. Түрлі-түсті карандашпен мемлекттің экспортқа және импорттайтын өнімдері мен шикізаттарын сызба түрде көрсет.

Үй тапсырмасы: оқулық авторлары: Ә.Бейсенова, К.Каймулдинова, С.Әбілмәжінова, Ж.Достай, «География: Дүние жүзі аймаққа шолу», 75-80 бет

1.Атластағы Қытай картасы бойынша бұл ел құрлықта қандай мемлекеттермен шектесетінін анықтаңдар. Оны саны жағынын Ресейдің көрші елдерімен салыстырңдар.

2. Атлас картасын пайдалана отырып, Кытайдың ауыр өнеркәсібінің басты салаларын танытатын аса ірі өнеркәсіптік орталықтарына мысал келтіріңдер.

Үй тапсырмасы: оқулық авторлары: Ә.Бейсенова, К.Каймулдинова, С.Әбілмәжінова, Ж.Достай, «География: Дүние жүзі аймаққа шолу», 112-121 бет

Тәжірибелік жұмыс №8

Тақырыбы: Австралия құрлығы

Мақсаты:Оқушыларға Австралия құрлығы елдерінің ЭГЖ-сі, мемлекеттік құрылысы, халқы, шаруашылығы, өнеркәсібі туралы мағлұмат беруі, теориялық білімін тәжірибе арқылы қалыптастыру.

Әдістемелік нұсқау: студенттің өзіндік жұмысы.
Тапсырма: Атлас картасы бойынша Мұхиттық елдердің ЭГЖ сипаттама бер.

Табиғат ресурстарының шаруашылыққа тигізетін әсері.

Халқының орналасуының ерекшеліктері.

Шаруашылығына жалпы сипаттама

Өнеркәсіптерінің орналасу ерекшеліктері

Ауыл шаруашылықтарының орналасу ерекшеліктері

Көлік географиясы орналасу ерекшеліктері

Экономикалық аудандары

Жалпы қорытынды: перспективалық дамуы

Үй тапсырмасы: оқулық авторлары: Ә.Бейсенова, К.Каймулдинова, С.Әбілмәжінова, Ж.Достай, «География: Дүние жүзі аймаққа шолу», 209-235 бет

Тапсырма:

1. 
   Екі мемлекеттің тау кен өнеркәсібінің қорына сарапта жаса. Төмендегі кестеге екі мемлекеттің өнеркәсіп саласын салыстыр
   

Мәліметті жинақтау үшін атластағы ОАР және Австралия картасын пайдалан.

Үй тапсырмасы: оқулық авторлары: Ә.Бейсенова, К.Каймулдинова, С.Әбілмәжінова, Ж.Достай, «География: Дүние жүзі аймаққа шолу», 209-235 бет
Тәжірибелік жұмыс №10

Тақырыбы: Солтүстік Америка елдері
Мақсаты: Оқушыларға Солтүстік Америка елдерінің ЭГЖ-сі, мемлекеттік құрылысы, халқы, шаруашылығы, өнеркәсібі туралы мағлұмат беруі, теориялық білімін тәжірибе арқылы қалыптастыру.
Әдістемелік нұсқау: студенттің өзіндік жұмысы.

Жұмыс барысы:

Тапсырма:1. (Дәптерге орындалатын жұмыс) Оқулық материалдарын пайдаланып, АҚШ пен Канаданың халқы мен шаруашылығындағынегізгі ұқсас сипаттарын атаңдар. Оларды төмендегі кестедегіше көрсетіңіздер.

Тапсырма: Латын Американың этникалық картасын қарастыр. Карта мен оқулықтың көмегімен төмендегі сұрақтарға жауап бер:

а) қай аймақтың көші- қонудың әсерінен халқының этникалық құрамының қалыптасуы ала-құла.

б) әртүрлі этникалық топтардың көшіп- қону кезеңдерін анықта.

в) көші- қонудың ұзақ тарихи кезеңдерінде халықтың этникалық құрамының қалыптасуы үлкен өзгерістерге әкелді, мына түсініктерге анықтама беріңіз: «абареген», «метис», «креол», «мулат», «самбо», «ассимиляция»;

Үй тапсырмасы: оқулық авторлары: Ә.Бейсенова, К.Каймулдинова, С.Әбілмәжінова, Ж.Достай, «География: Дүние жүзі аймаққа шолу», 182-200 бет
Пайдаланған әдебиеттер және оқу-әдістемелік құралдар.

1. Максаковский В.П «география» 10 сынып оқулығы, «Просвещение»2000 г.

2. А.Бейсенова, К.Каймулдинова, С.Абильмажинова, Ж.Достай «География »оқулық , Алматы «Мектеп» 2007 г.

3. Халина В.Н «география человеческой деятельности: экономика, культура, политика» 10-11 сыныпқа арналған оқулық, М, «Просвещение» 1995 г.

4.А.С.Бейсенова, К.Д.Каймулдинова, С.А.Абильмажинова, Ж.Достай «География» 10-сынып баспа Алматы «Мектеп» 2010 г.

Қосыша әдебиеттер

Справочник «стран мира» М, «финансы и статистика» 2000 г.

Путеводитель абитуриента и старшеклассника М, НТЦ Университетский 1998 г.

Ердавлетов С.Р. «занимательная география Казахстана» Алматы «мектеп» 1989 г.

Темирбеков А.Т. Фурсина Г.А. и др. «политическая карта мира: история формирования и новейшие изменения». Учебно-методическое пособие по курсу «Экономическая и социальная география мира» Алматы, Казак Университет 2000 г.

География в школе. Обзор 1999, 2000, 2001 гг.

Страны и народы. Популярная энциклопедия. Санк – Петербург, Дельта, 1997 г.

Содержание

2. Практическая работа № 2. Размещение и миграция население. ......15

3. Практическая работа № 3. География отраслей промышленности...16

4. Практическая работа № 4. География отраслей сельского

хозяйства……………………………………………………………….....17

5. Практическая работа № 5. География мирового транспорта...........17

6. Практическая работа № 6. Страны Западной Европы. Общая характеристика..........................................................................................18

7. Практическая работа № 7. Страны Азии............................................18. 8. Практическая работа № 8 Австролиский союз................................19

9. Практическая работа № 9 Страны Африки ....................................19

10. Практическая работа №10 Страны Северной Америки. ..............20. 11. Практическая работа № 11 Страны Латинский Америки. ............21

9. Список использованной литературы..................................................22

Практическая работа № 1

1. 
   На основе «визитной карточки» стран на форзацах учебника составьте систематизирующую таблицу «Государственный строй стран мира», используя следующую форму:
   

1.   Прочитать тема 8 § 18. Учебник Бейсенова А.С. 10-класс

2.   Знать следующие понятия: монархия, республика, унитарное, фе­деративное государство, содружество, теократическая монархия, консти­туционная и абсолютная монархии.

3.   По материалам печати и телевидения подготовить материал о «го­рячих точках» планеты, терроризме.

Объяснение причин миграционных процессов .

Установить направления миграционных потоков в пределах указанной территории.

Показать на контурной карте стрелками направление миграционных потоков.

Объяснить причины миграционных потоков.

* Примечание.

1 вариант-Европа

2 вариант -Северная Америка

3 вариант- Азиатское пространство.

Домашнее задание: учебника. Тема 10, § 28 учебника Бейсенова А.С. 10-класс
Практическая работа №3.
Тема: География отраслей промышленности. \

Цель занятия: сформировать представление о географии отраслей промышленности
Задания:

1.Составление картосхемы «Угольная промышленность мира»

На контурной карте обозначить 10 стран- лидеров по добыче угля.

Обозначить основные направления международных грузопотоков угля.

Выделить регион мира, являющийся лидером по добыче угля.

Выделить главные угледобывающие страны , не являющиеся экспортёрами угля.

2. Составление картосхемы «Металлургия мира».

На контурной карте обозначить 10 стран- лидеров по добыче железной руды.

Указать основные направления международных грузопотоков железной руды.

Обозначить 10 стран- лидеров по производству стали.

Отметить 5 стран-лидеров по производству первичного алюминия (методом кардиограммы).

Выделить регион мира, являющийся лидером по добыче железной руды и производству стали.

Практическая работа №4.

Практическая работа №5.

Задания:

Используя карту мирового транспорта в атласе, сравните страны Европы, Азии, Африки, Америки, Австралии и Океании по показателю обеспеченности транспортной сетью. Приведите примеры стран, где железные дороги вообще отсутствуют.
Практическая работа №6

Тема: Страны Западной Европы. Общая характеристика.

Цель занятия: Дать понятия о общей региональной характеристике стран странам Западной Европы.

Задание:

1. 
   Пользуясь картами атласа, дайте характеристику экономико-географического положения одной из стран зарубежной Европы (по выбору). Используйте типовой план характеристики ЭГП страны.
   

Практическая работа №7

1. 
   Выберите три страны Азии и дайте их характеристику по плану:
   

1.Нанести на контурную карту границы выбранных стран.

2.Нанести на карту с помощью условных знаков те ресурсы, которыми богаты выбранные страны.

3.С помощью круговых диаграмм указать крупнейшие промышленные центры стран и отрасли их специализации. Стрелками различного цвета показать экспортируемую и импортируемую продукцию и сырье.

1. 
   тема: 5 §19,20,21,22 стр. 85-98.
   
2. 
   Подготовить материал для презентаций стран Зарубежной Азии.
   
3. 
   Составить кроссворд по странам Зарубежной Азии.
   

Практическая работа №8

. Тема: Австролиский союз.

Цель работы: научиться составлять комплексную географическую характеристику стран разных типов и крупных регионов мира, определять их географическую специфику.

Задания:

По карте атласа расскажите об особенностях экономико-географического положения Океании.

Хозяйственная оценка природных условий и ресурсов.

Основные черты воспроизводства, структуры и размещения населения.

Общая характеристика хозяйства.

Основные черты размещения промышленности.

Основные черты размещения сельского хозяйства.

Основные черты географии транспорта.

Главные экономические районы.

Роль и география внешних экономических связей.

Общий вывод: перспективы развития.
Практическая работа № 9

.

Вариант 1. Северо-Восток США.

Вариант 2. Средний Запад США.

Вариант 3. Юг США.

Вариант 4. Запад США.
Используя текст учебника Максаковского В.П. (стр. 276 - 281), атлас (стр. 40 - 43), знания, полученные при изучении курса 7 класса и дополнительную литературу, в зависимости от номера варианта раскройте содержание предложенной схемы, для чего:

а) выделите характерные черты экономико-географического положения;

б) назовите особенности природных условий (рельефа и климата), влияющих на жизнь, быт и деятельность человека и развитие хозяйства региона;

в) перечислите природные ресурсы, которыми обеспечен данный регион;

г) опишите особенности размещения, состава, городского и сельского населения, трудовых ресурсов, жизни и деятельности населения региона и назовите крупнейшие города региона;

д) назовите отрасли промышленной и сельскохозяйственной специализации региона;

е) охарактеризуйте развитие транспорта и туризма в регионе.

2. Сделайте вывод о влиянии природных условий и ресурсов на особенности жизни и быта населения и хозяйство региона.

4.А.С.Бейсенова, К.Д.Каймулдинова, С.А.Абильмажинова, Ж.Достай «География» 10-класса изд. Алматы «Мектеп» 2010 г.

1. 
   Справочник «стран мира» М, «финансы и статистика» 2000 г.
   
2. 
   Путеводитель абитуриента и старшеклассника М, НТЦ Университетский 1998 г.
   
3. 
   Ердавлетов С.Р. «занимательная география Казахстана» Алматы «мектеп» 1989 г.
   
4. 
   Темирбеков А.Т. Фурсина Г.А. и др. «политическая карта мира: история формирования и новейшие изменения». Учебно-методическое пособие по курсу «Экономическая и социальная география мира» Алматы, Казак Университет 2000 г.
   
5. 
   География в школе. Обзор 1999, 2000, 2001 гг.