Техникалық өлшеулердің қателіктерін бағалау және есептеу

Техникалық өлшеулердің қателіктерін бағалау және есептеу

Өлшеудің жұмыс құралдары көмегімен бір рет орындалатын тұрақты шамаларды өлшеу техникалық өлшеу деп аталады.
Көп жағдайда кездейсоқ қателіктер өлшеудің дәлдігінің айқындаушылары болып табылмайды, сондықтан өлшеулерді көп қайталау қажеттілігі болмайды. Бір рет өлшеу нәтижесі ретінде өлшеу құралдың көрсеткіші алынады.
Көрсететін тура әрекетті өлшеу аспабын қолданғанда бір реттік өлшеудің нәтижелі қателігі жуықтап максималды (шекті) қателікпен бағаланады, ол келесі формула бойынша анықталады
𝛿_а = ±(𝛿_нег + 𝛿_кос + 𝛿_м), (4.5)
мұнда, 𝛿_нег- қолданылатын өлшеу аспабын әсер ететін шамалардың қалыпты аймағында пайдаланғандаоның рұқсат етілетін негізгі қателігінің шегі, %;
𝛿_м- әдістемелік қателік, % ;
𝛿_кос- әсер ететін шамалардың қалыпты мәндері немесе мәндердің қалыпты аймағы үшін орнатылған шектерден олардың ауытқуларымен анықталатын өлшеу аспабының рұқстат етілген қосымша қателіктер шектері,
%, төмендегі формуламен есептеледі:

𝑖=1
𝛿_кос = ±√^∑𝑛
2

𝛿
кос𝑖
, (4.5)

мұнда, 𝛿_кос𝑖- i-ші әсер ететін шаманың ауытқуынан пайда болған өлшеу құралдың рұқстат етілген қосымша қателігінің шегі, %.

Техникалық өлшеулердің дәлдігін тек қана 𝛿_негмәнімен анықтау үшін 𝛿_кос және 𝛿_м қателіктерін шығарып тастау керек. Ол үшін өлшеу құралын дұрыс және тыңғылықты орнатылуын қамтамасыз ету және қалыпты жағдайларға жуық жұмыс жағдайларын жасау қажет.