Микрош емтихат 2 курс docx


Есеп № 2. Науқас Т., 50 жаста, емханаға оң қолдың саусағының астындағы қатты ауырсыну туралы



Pdf көрінісі
бет2/61
Дата17.11.2023
өлшемі0,5 Mb.
#191603
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   61
Байланысты:
Ìèêðîø åìòèõàò 2 êóðñ docx

Есеп № 2.
Науқас Т., 50 жаста, емханаға оң қолдың саусағының астындағы қатты ауырсыну туралы
шағымдармен жүгінді. Хирург науқастың саусағын тексеріп, "Панариций"диагнозын
қойды. Бұл саусақтардың өткір микробтық ауруы. Осы аурудың негізгі қоздырғыштары
болып алтын түстес стафилококтар болады.
1.Қандай микроорганизмнің болуы оның таксономиялық жағдайын болжауға болады? Осы
қоздырғыштың патогендік факторларын атаңыз.
Тұқымдастық: Staphylococeae
Туыстастық: Staphylococcus
Түрі: S. aureus, S. epidermidis, S. haemolyticus, S. saprophyticus,S. intermedius
Стафилококтардың патогенділік факторларының негізгі топтары: адгезиндер, микрокапсула, А
нəруызы, микробаралық өзара əрекеттесу медиаторлары, секретпен бөлінетін заттектер.
Адгезиндер стафилококтардың əр түрлі жасушаларға жəне организмнің заттектеріне жабысу
қабілеттілігін қамтамасыз етеді. Тей- хой қышқылдары эпителиялық жасушаларға адгезиялануына
жауапты.S. aureus-те нəруыз - адгезиндер табылған, олар əр түрлі протеиндермен өзара
əрекеттеседі:
лектиндермен, фибрионектинмен, муцинмен жəне т.б. S. epidermidis-тен
стафилококтың протездерге, ортопедиялық өзекшелерге жəне трансплантанттарға жабысуын
камтамасыз ететін спецификалық полисахарид бөлініп алынған, ол инфекция дамуына жағдай
жасайды. Полисахаридтік табиғаты бар микрокапсула, фагоцитозды басып тастайды жəне
адгезияны күшейтеді.А нəруызы (протеин А) - стафилококтық жасуша кабатының компоненті -
Н ПРО БҚМУ 703-08-2020. Бақылау-өлшегіш құралдары(аралық бақылау арналған).Бесінші басылым.
Ф ПРО ЗКМУ 703-08-2020. Контрольно-измерительные средства (для промежуточного контроля). Изданиепятое.
F PRO WKMU703-08-2020.
Measuring instruments (for intermediate control)
. Fifthedition.


антиденелердің
Fc
-
фрагментімен
байланысып,
олардың
опсондық
белсенділігін
тежейді.Микробаралық өзара əрекеттесу медиаторлар - патогенді стафилококпен тиісті
биотоптарды колониза- циялайтын факторлар: бактериоциндер (стафилококциндер) калыпты
жағдайда биотиптерді мекендейтін патогенді емес стафилококтардың өсіп-өнуін тежейді;
бактериолизиндер (лизостафин, лизоцим жəне т.б.) грам-оң бактериялардың жасуша қабатының
пептидидогликанын бұзады; феромондар - популяцияның тығыздығын реттейтін сигналдық
нəруыздық молекулалар (кворум-сенсинг), олар адгезиндердің калыптасуын, функциясын жəне
басқа қасиеттерін реттеуге қатысады; В-лактомаза стафилококты антибиотиктерден қорғайды.
Стафилококтар қоршаған тіндерге əр түрлі патогенділік факторлар тобын секрециялайды:
жасушадан тысқа бөлінетін полисахаридтер иесінің қорғаныс механизмдерінің инактиваторлары,
экзотоксиндер, патогенділік ферменттер. Жасушадан тыс полисахаридтер қатты беткейлерде
шырышты қабат түзеді (биоүлбір), ол медициналық қондырғыларда, адамның биотоптарында
стафилококтардың колонизациялануына əсер етеді, фагоцитоздан қорғайды, иесінің қорғанысын
инактивациялайтын ста- филококтармен секрецияланатын факторлардың үлкен тобы табылған.
Осы факторлардың көмегімен стафилококтар организмнің жасушалары мен тіндерінде ұзақ уақыт
тіршілігін сақтауға (персистенциялануға) қабілетті.
Антилизоцимдік белсенділік (АЛБ) - жасушалар жəне тіндердегі лизоцимді инактивациялау
қабілеттілігі. Антиинтерферондық белсенділік (АИБ) - интерферонның антибактериялық əсерін
басып тастау қабілеттілігі. Антикомплементарлық белсенділік (АКБ) комплемент жүйесін
спецификалық инактивациялау. Антикарнозиндік белсенділік (АКрБ) регенарациялық жəне
иммундық реакцияларды реттеуші - карнозинді инактивациялауқабілеттілігі. Антилактоферриндік
белсенділік (АЛФБ) - организмде темір метоболизмін реттейтін лактоферринді инактивация- лау.
Антигемоглобиндік белсенділік (АНВБ) гемоглобиннің оттегін байланыстырушы қызметін
инактивациялау.Стафилококтардың патогенділік факторларының арасында экзо- токсиндер ерекше
орын алады. Гемолизиндер а, в, б ү жасуша мембра- наларын зақымдайды (мембранотоксиндер).
Олар эритроциттердін, лейкоциттердің жəне басқа жасушалардың цитоплазматикалық мем-
браналарында арналар (қуыстар) түзіп осмостық қысымын бұзады да оларды лизистейді.
Лейкоцидин лейкоциттерге таңдамалы əсер етіп, оларды бұзады. Энтеротоксиндер (A-F)
гистотоксиндерге жатады, тағамдық интоксикацияны қоздырады. Энтеротоксиндер жоғарғы
термотұрақтылығын (қайнатқанғанға шыдайды) жəне протеолиттік ферменттердіңəсеріне
төзімділігімен сипатталады. Энтеротоксиндер су- перантигендер болып табылады - сонымен
цитокиндердің гиперсекре- циясын жəне екіншілік интоксикацияға тудыратын Т-лимфоциттердің
поликлоналдық стимуляциялануын қоздырады. Токсикалық шок синдромын қоздыратын
экзотоксин (ТШС) суперантиген болып табылады, ол токсиннің уыттық механизмін анықтайды.
Оның өндірілуі профаг болуына байланысты (лизогендік конверсия). Эксфолиативті токсин (А
жəне В) эпидермистің жасуша аралық жанасуын бұзады, ол эпидермистің беткейлік
құрылымдарының түсіп қалуына əкеледі (экс- фолиация) жəне ойық жаралы күлдіреуік пайда
болады
-
«күйіктік
тері»
синдромы.
Ол
нəрестелерде
жəне
сəбилерде
жиірек
кездеседі.Стафилококтар қорғаныстық жəне агрессиялық экзоферменттердің үлкен арсеналына ие.
Плазмокоагулаза қан плазмасының ұюын қоздырады, Пайда болған фибрин қойыртпағы,
бактериялық жасушаны қоршап алып (жалған капсула) оны фагоцитоздан жəне сарысудың
бактерицидтік əсерінен қорғайды. Каталаза стафилококты фагоцитоздың оттекке тəуелді
бактерицидтік механизмдерінің əсерінен қорғайды. Лецитовителлаза (липаза) жасуша қабаттарын,
шаш фол- ликулалары куысындағы майлы тығындарды бұзады, фагоциттерді басып тастайды.
Гиалуронидаза гиалурон қышқылын (дəнекер тіндер «цементі») бұзады, қоздырғыштың тереңдеп
таралуына əсер етеді, закымдау аймағын кеңейтеді (өткірлілік факторы), Фибриоли- зин
(стафилокиназа) фибриндік ұйынды канды бұзып, нəтижесінде инфекцияланған микротромб пайда
болады да инфекциянын гене- ризациялануына əсер етеді. ДНК-аза ДНК-н ыдыратады, коршаған
ортаның тұтқырлығын төмендетеді, ірінді жібітеді. Мурамидаза (лизоцим) бактериялардың
жасуша кабатын (пептидогликан) срітеді, микро- биоценозда стафилококтардың антонизмдік
факторларынын бірі болып табылады; фагоцитозды тежейді. Нейраминидаза шырыштардағы,
жасуша қабаттарындағы сиал қышқылын ыдыратады (нейромин қышқылы жəне т.б.), жасушаға
енуге жəне жасуща аралық кеністікке таралуына əсер етеді.S. saprophyticus-тың уреаза ферменті
Н ПРО БҚМУ 703-08-2020. Бақылау-өлшегіш құралдары(аралық бақылау арналған).Бесінші басылым.
Ф ПРО ЗКМУ 703-08-2020. Контрольно-измерительные средства (для промежуточного контроля). Изданиепятое.
F PRO WKMU703-08-2020.
Measuring instruments (for intermediate control)
. Fifthedition.


бар жəне несепнəрдің (моче- винаның) əсерінен капсула түзуге кабілетті. Ол несеп жолдары
инфекциясының (цистит, пиелонефрит) негізгі коздырғыштарының бірі болып табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   61




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет