Молекулалық физика. Кіріспе



бет3/3
Дата01.01.2022
өлшемі1 Mb.
#107713
1   2   3
Байланысты:
2. Дальт з. Газ з. М-Кл.

ГАЗ ЗАҢДАРЫ


Газтәріздес күйдегі заттың жеке меншік б-майды. Ыдысқа толтырылған газыдың көлемі сол ыдыстың көлеміне тең б-ды. Сондай-ақ, газ әрқашан ыдыс қаб-на түсіреді.

 

1. 17 ғ. ортасында. Р.Бойль және Э.Мариотт бір-біріне≁ кезіндегі газдың мен байл-тын заң ашты

 

Газдың бер. ү-н кез-гі кері проп. өзгереді :

 

() не ⇒



 

- Б-М. заңы



мен граф. ∼ гипербола.

 

 



 

изотерма

кезіндегі газ. 1 күйден 2-ге

өту пр. изотермиялық пр. д/а.

 

Б-М тең-уін Менд-Кл. т-уінен алуға б-ды ⇒ кезде б-ды

 

P,V диаграммасында изотермалар – қиылыспайтын гиперболалар.

P

V

 

 



Олар эквидистантты емес (аралығы бірдей

емес) қисықтар, себебі олардың V б-ша

аралығы P-ның сан мәніне байл-сты өзгереді.

Мысалы, темп-лары ж/е 2 изотерма үшін V өсі бойынша аралығы P=const изобара бойынша былай анық-ды:

 

 



 

Осы өрнекке қатысты, P кезде V өсі бойынша 2 изотерманың аралығы

( > кезде).

 

 

 



мен -нің –ға ∼ тәжірибе арқылы зерттелген.

 

Суретте қысым мен көлемнің температуралық байланысы көрсетілген

()

 

Г-Люссак заңы



көлем , газдың көлемдік ұлғ. коэф.

 

мен ∼графигі - түзу сызық (изобара).

 

кезіндегі газ күйінің өзгеру процесі изобаралық пр. д/а.

 

 



 

изобара

кездегі 2 күй

ү-н мен ∼:

 

не

 

3. Сәйкес, болған. мен ара-ғы∼ Шарль алған:

 

()



 

г.қысым , г. терм. коэф.

 

(- Шарль заңы.



 

 

изохора



кезіндегі газ күйінің өзгеру процесі изохоралық пр. д/а.

 

кездегі 2 күй үшін мен ∼:

 

 

2. Гей-Люссак заңы: газдың бер. ү-н кез-гі оның мен арасында сызық. болады:



 

Сиретілген г. ү-н( ид.г.): ⇒ барлық изобара мен изохоралар абцисса өсін мәні

-ге тең бір нүктеде қияды

 

Суретте изобаралық процестің сызбасы көрсетілген



газдың көлемдік ұлғаюының темпер-лық коэф-ті:

 

 



МК теңдеуінен ид. газ ү-н:

, бірақ

 

 

онда



 

ид.газдың көлемдік ұлғаюының темпер-лық коэф-ті темпер-ға кері шамаға тең.

МЕНДЕЛЕЕВ-КЛАПЕЙРОН ТЕҢДЕУІ


Массасы 1 күйден 2 (суреттегідей):

 

1) 1→а үшін: ⇒



 

2) а → ⇒


 

Осыған -ті қойсақ :

 

 

(17)



Газдың бер. күйі өзгергенде шамасы өзгермей қалады:

 

унив.газ тұрақтысы.



 

(18)⇒ (19)

 

және , онда (18)⇒



 

 

(20) - ид.газ күйінің теңдеуі - М-К теңд.



 

(18)- Клапейрон теңдеуі.

Осы тұрақтыны 1 моль газ ү-н есеп.:

МК теңдеуін МКТ-ның негізгі теңдеуін )

қолданып алуға да б-ды:

 

, ⇒ не .



 

, ⇒ , және екенін ескерсек, МК теңдеуін аламыз:

 

Егер зат мөлшері өзгермесе, и/газ күйінің теңдеуін Клапейрон ұсынған әдіспен алуға б-ды ,немесе



 

 

(21)- Клапейрон тең-уі



(21)- біріктірілген газ заңы деп те жиі атайды.

И/г-дың МКТ-ның негізгі теңдеуінен газ күйінің теңд-уін алу - заттың МКТ-ның шын екенін растайды.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет