1.5 Музыкалық әрекетінің кәсіби талабының ерік контекстілігі
Абсолюттік еріктің қандай да болсын көркем-шығармашылық әрекетінде, музыка мұғалімі мамандығында, композитор, орындаушы шығармашылық тәжірибесінің нәтижелі болуына керектігі. Сондықтан ерік адамның ерекше қасиеті түрінде көркемдік-шығармашылық қабілеттігіне кіреді. Сондықтан ерік ауыспалы, адамның болмысы мен әрекетіне, жағдайына байланысты. Ерік мінездің арқасында ауыспалы, өзгермелі болса да, адамның мінез құлқысының базасы, әрекетінің субъектісі ретінде болады.
1.6 Тұлға қасиетінің еріктілігі. Ерік пен қиқарлық. Музыкант-оқушылардың еріктілік тәрбиесі
Адамның қайсарлық, қаттылық мінез-құлқы, шешімдерді қабылдау жеделдігі мен белгіленуі еріктілікке белгілейді. Ал музыкалық-орындаушылық өнерінің теоретигі Г.М.Коган, еріктілік әлсіз жігер, бұл адам әрекетінің жай көлемді ырғағы. Адам өзін нақты бір іс-әрекетке арнаса, сол жұмысының минусы, плюсы болса, оның психологиялық-тұлғалық, еріктің сапалылығы мен ерекшелігіне байланысты. Сондықтан еріктіліктің формасы мен түрлері әр түрлі болуы мүмкін.
Қалай да болсын адамның эмоциясы, есте сақтауы, елесі болмаса да, психологтардың айтуынша, адам еріксіз болмайды.
Тағы бір кезең, мәселе: ерік - өжеттік – қиқарлық. Осы ұғымдар өз-өзімен кездеседі, қиылысады. Бірақ айырмашылықтары да бар. Қиқарлық, біріншіден, бала кезде кездеседі, жас ерекшілікке және дұрыс тәрбие алмауына байланысты. Ал, еріктілік пен өжеттілік – мақсатқа жету, шешу барысында көрінеді, кәсіби қиыншылықтарды жеңе білуде байқалады, осының бәрі адамның интелектісінің дамуында. Ерік интелектіні ақиқаттауға қажет, ал интелект ерікті бағыттайды және өнімдейді.
Достарыңызбен бөлісу: |
