3.3 Қор қайтарымы мен рентабельділігінің,
өндірілген өнімнің өсу резервтері
Талдау қорытындысында өнім мен қор қайтарымын шығаруды ұлғайту резервтерін санайды немесе орнатылмаған жабдықты іске қосу, оны ауыстыру және модернизациялау, толық күнді және ішкі смендік тоқтап қалуды азайту, оны интенсивті пайдалану, ғылыми – техникалық прогресс шараларын енгізу болуы мүмкін. Қор қайтарымын жоғарлату және өнім шығаруды молайтудың пайдаланылмаған резервтері 3.6 кестеде келтірілген. Ағымды және перспективалы резервтерді анықтау кезінде факторлық көрсеткіштердің жоспарлы деңгейінің орнына олардың мүмкін деңгейі есептеледі.
Жаңа жабдықты іске қосу есебінен өнім шығару резервтерін жоғарлату оның қосымша санын орташа жылдық өндірістің нақты көлеміне немесе оның деңгейін құрайтын барлық факторлардың нақты көлеміне көбейту арқылы табамыз:
Р^BПк = Р^К х ГВф = Р^К х ДфхКсмф х ПфЧВф = 180 х 252 х 1,4 х 7 х 0,51 = 226709,28
Нақты ұйымдастыру техникалық шараларының есебінен жабдықтың толық күнді тоқтап тұруын қысқарту өтелген күннің орташа санының жоғарлануына әкеледі. Бұл өсуді жабдық бірлігінің мүмкін көлеміне және бірліктің нақты орташа жылдық өндірісіне көбейту керек:
Р^BПд = Кв х Р^Д х ДВф = Кв х Р^Д х Ксмф х Пф х ЧВф = 180 х 253 х 1,4 х 7 х 0,51 = 227608,92
Өндірісті жақсы ұйымдастыру нәтижесінде смендік коэффициентті жоғарлату есебінен өнім шығаруды жоғарлату резервтерін санау үшін смендік коэффициенттің мүмкін өсімін барлық жабдық паркінің жұмыс күнінің мүмкін көлеміне және нақты смендік өндіріске ( СВ ) көбейтеміз:
Р^BПксм = Кв х Дв х Р^Ксм х СВф = Кв х Дв х Р^Ксм х Пф х ЧВф = 180 х 253 х 107 х 7 х 0,5 = 1276382,26
Ішкі смендік тұрып қалуларды қысқарту есебінен сменнің орташа ұзақтығы, яғни өнім өндірісі жоғарлайды.
Бұл резервтердің көлемін анықтау үшін сменнің орташа ұзақтығының мүмкін өсімін жабдық өндірісінің нақты орташа сағаттық деңгейіне және оның барлық паркінің өтелген смен көлеміне ( смв ) ( жабдықтың мүмкін көлемінің, жабдық бірлігі мен өтелген күннің мүмкін көлемінің және мүмкін смендік коэффициенттің қосындысы ) көбейтеміз.
Жабдықтың орташа сағаттық өндірісін жоғарлату есебінен өнім шығаруды молайту резервтерін анықтау үшін ең алдымен жабдықты модернизациялау, тиімді пайдалану, ғылыми – техникалық прогресс шараларын енгізу және т.б. есебінен оның өсу мумкіндігін анықтау керек. Содан кейін анықталған орташа сағаттық өндіріс резервтерін жабдықтың жұмыс сағатының мүмкін көлеміне көбейту керек ( Тв ) ( бірліктің мүмкін көлемінің, жұмыс күні көлемінің, смендік коэффициенттің ұзақтығының қосындысы ):
Р^BПчв = Тв х Р^ЧВі = Кв х Дв х Ксмв х Пв х Р^ЧВі = 180 х 253 х 1,7 х 8 х 1 = 1619344
Қор қайтарымының өсу резервтері – бұл өнім өндірісі көлемін жоғарлату және негізгі өндірістік қордың орташа жылдық құнын қысқарту.
Р ↑ ФО = ФОв - ФОф ВПф + Р ↑ ВП – ВПф = 31414,5 + 35000 – 31414,5 = 1,947 – 0,503 = 1,444 ОПФф + ОПВд - Р ↑ ОПФ
мұндағы, Р ↑ ФО – қор қайтарымының өсу резервтері;
ФОв және ФОф – сәйкесінше қор қайтарымының мүмкін және
нақты деңгейі;
Р ↑ ВП - өнім өндірісін жоғарлату резервтері;
ОПФд - өнім шығаруды жоғарлату резервтерін меңгеру үшін
қажетті негізгі өндірістік қордың қосымша сомасы;
РvОПФ – негізгі құралдарды өткізу, қажетті жоқтарын жалға беру
және жарамсыздарын жою есебінен негізгі өндірістік
қордың орташа қалдығын қысқарту резервтері.
Қор рентабельділігінің өсу резервтерін қор қайтарымы өсімінің анықталған резервтерін өнім рентабельділігінің нақты деңгейіне көбейту арқылы анықтаймыз:
Р^Rфо = Р^ФОопф х Rвпф = 10444 х 0,441 = 0,637
Нәтижесінде анықталған резервтерді иелену бойынша шараларын қарастырады.
-
|
Көрсеткіштер
|
2005 жыл
|
2006 жыл
|
2007 жыл
|
Ауытқу (+;-)
|
Мың тг
|
%
|
Мың тг
|
%
|
Мың тг
|
%
|
2006/2004
|
2006/2005
|
Мың тг
|
%
|
Мың тг
|
%
|
|
А
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
1
|
Ғимараттар
|
49809,83
|
49,49
|
45332,10
|
50,27
|
44869,23
|
49,91
|
-4940,6
|
+0,42
|
-462,87
|
-0,36
|
2
|
Құрылыстар
|
1481,27
|
1,42
|
1357,22
|
1,51
|
1318,33
|
1,466
|
-162,94
|
-0,004
|
-38,89
|
-0,044
|
3
|
Берілістік
құрылғылар
|
940,28
|
0,39
|
807,09
|
0,89
|
725,38
|
0,81
|
-214,9
|
-0,12
|
-81,71
|
-0,08
|
4
|
Машиналар мен
жабдықтар
|
16932,08
|
16,83
|
12467,50
|
13,82
|
13027,2
|
14,49
|
-3904,88
|
-2,34
|
+559,7
|
+0,67
|
5
|
Көлік құралдары
|
1359,85
|
1,36
|
1372,15
|
1,52
|
3194,31
|
3,55
|
+1834,46
|
+2,19
|
+1822,16
|
+0,67
|
6
|
Басқа да негізгі
құралдар
|
30116,24
|
29,92
|
28844,76
|
31,99
|
26773,51
|
29,78
|
-3342,73
|
-0,14
|
-2071,25
|
-2,21
|
|
Барлығы
Оның ішінде:
- өндірістік
- өндірістік емес
|
100639,55
69583,03
31056,52
|
100
69,14
30,86
|
90180,82
60528,97
29651,85
|
100
67,12
32,88
|
89907,96
62409,07
27498,89
|
100
69,41
3059
|
-10731,59
-7173,96
-3557,63
|
-
+0,27
-0,27
|
-272,86
+1880,1
-2152,96
|
-
+2,29
-2,29
|
Достарыңызбен бөлісу: |