Объединение юридических лиц в форме ассоциации «общенациональное движение «бобек»
жүктеу/скачать 3,05 Mb. Pdf көрінісі
|
Сборник МНПК
- Бұл бет үшін навигация:
- INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL «GLOBAL SCIENCE AND INNOVATIONS 2023: CENTRAL ASIA» ASTANA, KAZAKHSTAN, APRIL 2023 91
| Көрсеткіш
Жылдар 2019 2020 2021 Табыс деңгейі 5,1% 7,5% 8,4% [2] деректері негізінде құрастырлған Халықтың жан басына шаққандағы орташа номиналды ақшалай табысы 2022 жылғы желтоқсанда 149 510 теңгені құрады, бұл 2021 жылғы желтоқсанмен салыстырғанда 4,7%- ға жоғары. Алайда қазақстандықтардың нақты ақшалай табысы көрсетілген кезеңде 13% - ға төмендеген. ҚР Ұлттық статистика Бюросының мәліметінше, ағымдағы 2023 жылдың қаңтар айында жұмыссыздар саны 456 мың адамды құрады. ҚР Премьер министрінің орынбасары Ералы Тоғжановтың айтуынша, 2022 жылы 2,2 млн-нан астам қазақстандықтың жалақысы өскен. Бірақ бұл көңіл қуантарлық көрсеткіш емес. Халықтың нақты ақшалай табысы соңғы бес жылдағы ең төменгі өсу қарқынын көрсетеді Бұған елде баға деңгейінің өсуі әсер етіп отыр. Инфляцияның өсуінің негізгі факторы барлық негізгі топтар бойынша азық-түліктің қымбаттауы болып қала береді. Азық-түлік инфляциясы 24 пайыздан асты [2]. Қазақстандықтардың нақты ақшалай табыстары 2022 жылғы желтоқсанда 2021 жылғы ұқсас кезеңмен салыстырғанда 13 пайызға төмендеді. Еліміздегі Орташа жалақы INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL «GLOBAL SCIENCE AND INNOVATIONS 2023: CENTRAL ASIA» ASTANA, KAZAKHSTAN, APRIL 2023 91 туралы айтатын болсақ, 2022 наурыз айындағы статистикаға сүйенсек, еліміздегі орташа жалақы 275 мың теңгеден асқан [3]. Жалпы соңғы 6 жылдағы орташа жалақы мөлшеріне назар аударсақ, төмендегі кестеден 2,3 есеге артқанын көруге болады (кесте-2). Кесте-2. 2015-2021 жылдар аралығындағы орташа айлық жалақы мөлшері (теңгемен) Жылдар 1 тоқсан 2 тоқсан 3 тоқсан 4 тоқсан 2015 118 638 124 227 124 656 136 094 2016 132 769 143 600 141 187 154 632 2017 140 265 149 951 147 988 163 725 2018 152 442 162 751 161 783 176 050 2019 168 489 186 537 191 129 203 883 2020 200 332 212 035 204 330 233 136 2021 230 829 251 545 243 667 275 580 [3] деректері негізінде құрастырылған Қай сала мамандарының еңбекақысы жоғары деген сұраққа жауап беретін болсақ, ресми деректерде келтірілген ақпаратқа сүйеніп, қай салада жалақының жоғары екеніне тоқталсақ, мынадай мәліметтерге куә боламыз. Ұлттық статистика бюросының мәліметінше, ең көп еңбекақы тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу қызметі үшін төленеді екен. Жалақысы – 546,4 мың теңге, бұл орташа республикалық деңгейден 2 есе жоғары. Қаржы және сақтандыру қызметінде - 520,7 мың теңге (1,9 есеге көп), кәсіби, ғылыми және техникалық қызметте – 442 мың теңге (1,6 есеге көп), ақпарат және байланыс саласында – 370,1 мың теңге (1,3 есеге көп) [3] Ең төменгі атаулы жалақы ауыл, орман және балық шаруашылығы қызметкерлерінде – 167,3 мың теңге, оған қоса сумен жабдықтау, кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылайтын қызметкерлер жалақысы – 169,1 мың теңге. Сонымен қатар, ауылды жерлердегі тұрғындардың жалақысы төмен екенінде білеміз. Ал енді қай өңірлерде жалақы мөлшері аз дейтін болсақ , төмендегі кестеден өткен жылғы ІV тоқсандағы орташа айлық жалақы мөлшерін көруге болады. Жалпы төмендегі суреттен көріп отырғанымыздай, мұнайлы аймақтар жалақы бойынша көшбасшы болып отыр. Мәселен, қызметкерлерге Атырау облысында – айына 420,4 мың теңге, Маңғыстау облысында – 382,4 мың теңге, Нұр-Сұлтанда – 391,4 мың теңге, Алматыда – 329, 1 мың теңге төленеді. Ал ең аз жалақы Солтүстік Қазақстан облысына (202,983 мың тг) тиесілі екенін байқаймыз. Сондай-ақ Түркістан облысы (207,929мың тг) мен Шымкент қаласы да (209,308 мың тг) алғашқы үштікке енген [3] Сурет-1. 2021 жылғы орташа айлық жалақы мөлшері |