Белгілердің әртүрлілік критерийлерін есептеу әдістері.
Корреляциялық байланыс - бір белгінің әрбір орта мөлшерінің мағынасы басқа бір белгімен өзара байланысу арқылы бірнеше мағынаға сәйкес келеді. Мысалы нәрестенің бойы мен салмағының арасындағы өзара байланыс.
1. Пирсон тәсілі бойынша корреляциялық коэффициентті есептеу әдісі:
1.ауыспалы белгілерден вариациялық қатар құру
2.Әрбір вариациялы қатардың орта өлшемін анықтау
Х және у қатары үшін орта өлшеміне әр вариантаның d ауытқуын табу
Ауытқу табылғаннан кейін қосындысын табу керек.
Әрбір ауытқуды квадратқа алып және қатар бойынша қосындысын табу керек.
Корреляциялық коэффициентінің формуласына шыққан нәтижені қойып есептеу керек
2. Рангтық корреляция тәсілін қолдану:
1.Салыстырылатын белгілерден қатар құру х және удеп белгілейміз.
2.Әрбір белгінің өлшемін рангілі номермен белгілеу керек.Рангылы қатарда белгінің бірдей мөлшері болса осы мөлшердің реттік номерлерінің қосындысының орташа саны деп алуға болады
3.х1 және у1 арасындағы ранглардың айырмашылығын анықтау d=х1-у1
Әрбір рангының айырмасын квадраттап алу
Рангының айырмасының квадраттарының қосындысын табу
Табылған нәтижені формулаға салу