Органическая химия
Карбон қышқылдарының алыну жолдары
жүктеу/скачать 0,79 Mb.
|
СРСП новый
| 8.2 Карбон қышқылдарының алыну жолдары
Карбон қышқылдарын, көмірсутектерді, спирттерді, карбонилді қосылыстарды тотықтыру, сондай-ақ гологенді туындыларды гидролиздеу әдістері арқылы алады. Майларды гидролиздеу арқылы глицеринді және қышқылды бөліп алады. Гологен алкилдерден алынған алкилнитрилдерді гидролиздегенде бір көміртек атомынаұзарған қышқыл шығады: Алкилнитрилді қышқылды сілтілік ортада қыздыруға болады. Тізбек соңында,яғни ω жағдайында хлор атомы бар жоғары карбон қышқылдарын алу үшін, төрт хлорлы көмірсутекпен этиленді теломерлеу арқылы алынған заттарды гидролиздейді. Теломерлеу дегеніміз, асқын тотық не бос радикалдар R1арқылы ынталандырып, (иницирлеп) бос радикалды механизмі жүретін процесс: CI3C-CI+R→ R-CI+CCI3 CCI3+CH2 = CH2→CCI3-CH2-CH2 CCI3-CH2 -СH2+CH2= CH2→CCI3-CH2-CH2-CH2-CH2 Бұның салдарынан n молекулалы этиленнің теломерлі радиокалы шығады. Сосын тізбек ауысады: CCI3-(CH2 -СH2) n + CCI4 → CCI3 (CH2 -СH2) n CI + CCI3 Реакция нәтижесінде алынған хлорлы алканды бөліп алады да, күкірт қышқылымен гидролиздеп, мынадай CI (CH2 -СH2) n +CООН жалпы формуламен өрнектелетін қышқыл алынады. Магний не литий органикалық туындылары көміртек қос тотығымен оңай әрекеттеседі де карбон қышқылдарының тұздарын құрайдв. Бұл әдіс лаббораториялық жағдайда галоген туындыларының негізінде карбон қышқылын алу үшін керек: HCI R -MgBr+CO2 → R-C-OMgBr R-C-ON ║ H2O ║ O C Олифиндер қышқылды катализаторлардың қатысуымен, жоғары қысыммен температурада көміртек тотығымен әрекеттеседі. Бұл реакцияларда карбонилдеуші катализатор-фосфор қышқылы, ал көміртек тотығын-құмырсқа қышқылынан алады: Н+ + CI3-CНR = СН2-→ CН3-CН-CН3 → CН3CH2 CH2→CCI3-CH2-CH2 карб ионы -CH2 -СH2+CH2= CH2→CCI3-CH2-CH2-CH2-CH2 Осы жолмен қатаңдау жағдайда спирт те қышқыл түзеді: Екі негізді карбон қышқылының моно эфирі болса, қышқылды синтездеу үшін, Кольбенің анодты синтезін қолдануға болады: Осылайша өндірісте тізбектің құрамында екі еселенген СН2 тотығы бар қос негізді қышқылдың диэфирін өндіреді. Малон қышқылының қос эфирінен моно және дикарбон қышқылдарын синтездеуге болады. жүктеу/скачать 0,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|