Өсімдік шаруашылығы практикумы қайта өңделіп, толықтырылып екінші шығарылуы


-сурет. Қылтықсыз арпабас: 1,2-шашақтану жөне епн көгі кезендеріндеп өсімдіктер; Зі4-шашақтану және гулдену кезендеріндегі шашақтар; 5-масақша; 6-



бет53/76
Дата01.04.2017
өлшемі13,01 Mb.
#13048
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   76

66-сурет. Қылтықсыз арпабас: 1,2-шашақтану жөне епн көгі кезендеріндеп өсімдіктер; Зі4-шашақтану және гулдену кезендеріндегі шашақтар; 5-масақша; 6-жемістер (сол жақта-үлкейтілгендері).
Қазақстанда паңцалануға рұқсат етілген қылтыксыз арпабас сорттары:

Восточно-Казахстанский -Шығыс Қазақстан МАТС-да шығарылған. Сорт ормавды-далалық экологиялық тобына жатады.

Өсіл-жетілу кезеңі көктемгі көктеуден бірінші шабысқа дейін 47-52 тәулік, тұқымының пісуіне дейін 97-108 төулік. Қыстың суығына төзімділігі жақсы, қуаңшылыққа төзімді, алайда ылғалдалуға жақсы өсер етеді, малдың жайылуы мен таптауын жеңіл көтереді, 1972 (1,4,6,7,9,12).



Лиманный -Қазақ АШҒЗИ-да шығарылған, ормаңцы далалық экологиялық топқа жатады. Өсіп-жетілу кезеңі көктемгі көктеуден алғашқы шабысқа дейін 47-58 тәулік, тұқымының пісуіне дейін 79-88 төулік, көктемде жөне өрбір шабыстан кейін жақсы көктейді. Құрғақшылыққа орташа, ал қысқа жақсы төзімді, 1975 (1).

СИБНИИСХОЗ 189 -Сібір АШҒЗИ-да шығарылған, далалық экологиялық топқа жатады, өсіп-жетілу кезеңі бірінші шабысқа дейін 50-56 төулік қысқа төзімділігі орташа, қуаңшылыққа төзімділігі жоғары, 1957 (1,11,12).

Степной (№ 460) -Қарабалық МАТС-да шығарылған, далалық экологиялық топқа жатады. Өсіп жетілу кезеңі көктемгі кектеуден алғашқы шабысқа дейін 53-70 тәулік, көктемде жақсы көктейді, ал шабылғаннан кейін қарқынды көктеп өседі. Қуаңшылыққа, қыстың суығына төзімділігі жақсы, мол ылғалға жақсы қажетсінеді, малдың таптауын жеңіл кетереді, 1966 (2,4,9).

Акмолинский 91, 1998 (11); СИБНИИСХОЗ 88, 1994 (2,12); Тік (жағалаулық) қылтықсыз арпабас Целиноградский 30, 1991 (3).

КӨГЕН ТАМЫРСЫЗ БИДАЙЫҚ-ПЫРЕЙ БЕСКОРНЕВИЩЫЙ ТАПСЫРМА

  1. Көген тамырсыз бидайықтың морфологиялық ерекшеліктерін оқып-үйрену.

  2. Сорттардың шаруашылық-биологаялық сипаттамасын оқып- үйрену.

  3. Мал азығы мен тұқымға өсірудің операциялық технологиясын жасау.

Көген тамырсыз бидайық Қазақстанның орманды дала жөне далалық аймақтарында өсірілетін кепжыддық мал азықтық өсімдік. Ол регнерия туыстығына (Коепегіа) жатады, Қазақстанда оның 40-тан аса түрлері өседі. Егістікке көген тамырсыз бидайық (Коепегіа ігасһусаиіоп) жөне талшықты бидайық (К.оепегіа Ягова) енгізілген. Бұлар төбелік типтегі, борпас астық тұқымдас, қуатты тамыр жүйесі, 1,0-1,2 м терендікке бойлайды. Шөптесін бұтасы көптеген жіңішке сабақтардан тұрады, биіктігі 0,6-1,1 м жапырақтануы 24-30%. Жапырақтары жіңІшке, ұзын, қатты. Гүл шоғыры-борпылдақ (борпас) қосқатарлы масақ, ұзындығы 8-15 см, масақшасы 2-3 гүлді, айқас тозанданатын өсімдік. Жемістері (егістік материал)-қабықты дәндер. 1000 тұқымның массасы 2,5-3,5 г. даму типі-күздік-жаздық. Талшықты бидайық көген тамырсыз бидайыққа қарағанда ерте піседі (кектемгі көктеуден шабылмалы пісуіне дейін 45-50 теулік, тұқымның

пісуіне дейін 65-75 төулік), масағы ұзын (12-16 см), доға төрізді иілген, ал тұқымдары күштірек түктенген және күлгін ренді. Бидайықтың кейбір морфологиялық белгілері 67-суретте келтірілген.





67-сурет. Бидайык- 1-егін кегі кезеңіндегі есімдік; 2-кеген тамырлы бидайықтың масақтану кезеңіндегі өсімдігі; 3,4,5-көген тамырлы бидайықтьвд масақтары, масақшасы және жемістері (сол жақта-үлкейтілгендері); 6-коген тамырсыз бидайық өсімдігінің төменгі бөлігі; 7,8,9-көген тамырсыз бвдайықтың масақтары, масакдіасы, жемістері (сол жақта-үлкейтілгендері).

Қазақстанда пайдалануға рұқсат етілген көген тамырсыз бидайық сорттары:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   76




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет