Өсімдіктердің көбею жолдары. Ұрпақ алмасу



бет1/3
Дата29.12.2022
өлшемі2,06 Mb.
#164841
  1   2   3
Байланысты:
биологиясөж3

Өсімдіктердің көбею жолдары. Ұрпақ алмасу

Полатбек аяжан

Өсімдіктердің көбеюі

  • Тірі организмдерде міндетті түрде болатын қасиеттердің бірі,ол артына ұрпақ қалдыру,басқаша айтқанда бір особьтың өзі секілді жас особьтардың тұтас сериясын немесе кем дегенде біреуін беруге қабылеттілігі.
  • Көбеюдің бір-бірінен принциптік айырмашылығы бар екі түрі белілі:жынысты және жыныссыз.

Көбею түрлері
Жынысты
Жыныссыз
Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы;
Түрі өзгерген мүшелер арқылы көбею;
Өсу мүшесінің бөліктерімен көбею;

Жыныссыз көбею

  • Жыныссыз көбею — өсімдіктер мен жан-жануарлар ағзаларының бір бөлімінен өзі тәрізді жаңа ағзаның өсіп шығуы; ағзалардың жыныстық қарым-қатынассыз және жыныстық жасушалардың қатысуынсыз көбеюі. Ұрпақ таратудың өте ертеде қалыптасқан жолы болғандықтан жыныссыз көбею көбінесе біржасушалы ағзаларда кеңінен таралған бірақ кейбір көп жасушалы ағзаларға да тән: саңырауқұлақтарда, өсімдіктерде, жануарларда жатады.
  • Жыныссыз көбеюдің екі жолы бар:
  • 1) вегетативтік өніп-өсу, 2) споралану.


Жыныссыз көбею түрлері
Бүршіктену
Спора арқылы көбею
Өсімді мүшелері арқылы көбею

Бүршіктену арқылы көбею

  • Ашытқы саңырауқұлағы бір клеткалы организм.Алдымен томпиып өсіп біртіндеп бүршік түзіледі,ұлғайып өсім бөлініп кетеді де,ересек ашытқы клеткасына айналады.Тағы бүршік түзеді.

Спора арқылы көбею

  • Спора (грекше «спорос» – сеппе, екпе) - тығыз қабықпен қапталған ерекше жасуша.
  • Балдырларда, саңырауқұлақтарда және жоғары сатыдағы өсімдіктерде жыныссыз көбею кезінде түзіледі. Бір не көп клеткалы болады. Балдырларда талшықтарымен суда қозғалып жүретін спора лар зооспоралар деп аталады. Хлореллада талшығы жоқ автоспоралар, қызыл балдырларда – тетроспорангийде талшығы жоқ тетраспоралар, моноспорангийде талшығы жоқ моноспора түзіледі. Саңырауқұлақтарда да спорангийде – спора, суда өсетіндерінің зооспорангийлерінде зооспоралар жетіледі. Балдырлар мен саңырауқұлақтардың зооспорангийлері мен спорангийлері бір клеткадан түзіледі.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет