Оңтүстік Қазақстан облысы Южно-Казахстанская область South Kazakhstan region

Оңтүстік Қазақстан- ұлы дала өркениетінің мәдениеті дамығын орталық азия қалаларының шоғырланған жері. Ұлы жібек жолы жерінің қиылысында орналасқан Оңтүстік Қазақстан облысының жері Сырдария өзенін жағалаған көшпенді мемлекетінің мәденетінің өркендеген бесігі болып есептеледі.

Оңтүстік Қазақстан облысының туристік мүмкіндігі өте жоғары: Ташкент, Бішкек және Қазақстанның солтүстік аймақтарын бірлестіретін, инфрақұрылымы жоғры деңгейде дамыған аймақ. Мұнда экологиялық пен тау туризмі дамыған және аңшылық пен балық аулау орындары да көптеп кездеседі. Сонымен қатар, қала және қаланың тыс аймақтарында тарихи-мәдени сәулет нысандары туристердің көрікті жерлеріне айналған. Аталған барлық мүмкіндіктер, Оңтүстік Қазақстан облысын, туристердің жиі саяхат жасайтын Орталық Азиядағы туристік мекендердің бірі екенін айқындайды.

Предисловие

Южный Казахстан - это земли, издревле существовавшие на стыке великих степей и среднеазиатской городской цивилизации. Культура этих мест является сплавом традиций  степных кочевников, главными занятиями которых были скотоводство и война, и оседлых земледельцев многочисленных городских оазисов, расположенных в плодородных долинах реки Сырдарьи, через которые некогда проходил Шелковый путь.

Туристическое значение Южно-Казахстанской области довольно велико: это крупный регион с развитой инфраструктурой, являющийся узлом соединяющим Ташкент, Бишкек и северный регион Казахстана. Кроме того, здесь развит экологический и горный туризм, а также есть хорошие места для охоты и рыбалки. Помимо этого, город и его окрестности не лишены различных исторических и архитектурных достопримечательностей. Всё это, вместе с мягким климатом, делает Южно-Казахстанской область привлекательным пунктом в любом туристическом маршруте по Центральной Азии.

Foreword

Southern Kazakhstan is situated in the heart of Central Asia, deep in the Eurasian continent. Located in the center of Central Asia, South Kazakhstan has long found itself at the crossroads of the world's most ancient civilizations and trade routes (The Great Silk Road). It has been a land of social, economic and cultural exchange between East and West, North and South, and between the major players in Europe and Asia.

Tourist value of the South Kazakhstan area is quite large: it is a large area with developed infrastructure, is a node connecting Tashkent, Bishkek and the northern region of Kazakhstan. In addition, it developed ecological and mountain tourism, and there are good places for hunting and fishing. In addition, the city and its surroundings are not deprived of the various historical and architectural attractions. All this, together with the mild climate, makes the South Kazakhstan region attractive point in any tourist route for Central Asia.

1

Тарау Глава Chapter

Ұлы Жібек Жолының Жаңғырығы Оказаться в сердце в Шелковым пути Be in the heart of the Silk Road

Оңтүстік Қазақстан- ұлы дала өркениетінің мәдениеті дамығын орталық азия қалаларының шоғырланған жері. Ұлы жібек жолы жерінің қиылысында орналасқан Оңтүстік Қазақстан облысының жері Сырдария өзенін жағалаған көшпенді мемлекетінің мәденетінің өркендеген бесігі болып есептеледі. ****** Южный Казахстан - это земли, издревле существовавшие на стыке великих степей и среднеазиатской городской цивилизации. Культура этих мест является сплавом традиций  степных кочевников, главными занятиями которых были скотоводство и война, и оседлых земледельцев многочисленных городских оазисов, расположенных в плодородных долинах реки Сырдарьи, через которые некогда проходил Шелковый путь. ****** Southern Kazakhstan is situated in the heart of Central Asia, deep in the Eurasian continent. Located in the center of Central Asia, South Kazakhstan has long found itself at the crossroads of the world's most ancient civilizations and trade routes (The Great Silk Road). It has been a land of social, economic and cultural exchange between East and West, North and South, and between the major players in Europe and Asia.

Фото

Карта / фото

Сауран қалашығы / Городище Сауран / Sauran city Жібек жолының маңызды орталығы - Важным пунктом на Великом Шелковом Пути - Important point on the Silk Road; Керамикалық плиталарымен танымал - Известен своей керамической плитки - Known for its ceramic tile production; Үлкен қираған қабырғалар - Огромные разрушенные стены - The enormous ruined walls Қайда / Где / Where: Сауран қалашығы Түркістан қаласының солтүстік батысынан 40км қашықтық пен Қызылорда және Оңтүстік Қазақстан облысының қиылысынан 35 км қашықтықта орналасқан. *** Городище Сауран находится на стыке Южно-Казахстанской и Кызылординской области, у разъезда – 35, Казахской железной дороги, в 40 км северо-западнее г. Туркестан. *** Sauran is some 40 kilometers north-west of the city of Turkestan.

Көне Отырар / Древний Отырар / Ancient city of Otyrar Орталық Азияның ең көне қаласы - Один из древнейших городов Центральной Азии - One of most ancient cities of Central Asia Ғұлама, ойшыл Әбу Насыр Әл-Фарабидің өмір сүрген қаласы - Город, где средневековый мыслитель и ученый Аль-Фараби родился и жил - The city where medieval philosopher and scientist Al-Farabi was born and lived Қайда / Где / Where: Қалашық, ОҚО Отырар ауданы Талапты ауылында орналасқан. Түркістан қаласының оңтүстігінен 57 км, Шымкент қаласының солтүстік-батысынан 120 км қашықтықта орналасқан. *** Руины города расположены на юге Казахстана у села Талапты. в 57 км южнее города Туркестан, 120 км северо-западнее Шымкента. *** The ruins of the city are located on the South Kazakhstan near the village Talapty. 57 km from south of the city of Turkestan, 120 km northwest of Shymkent.

Карта / фото

Карта / фото

Сайрам / Сайрам / Sayram Испиджаб- Жібек жолының ең үлкен қалаларының бірі. Ең алғаш 629 ж. саяхатшы Сюань Цзян еңбектерінде «Ақ өзен бойындағы қала» ретінде көрсетілген. Кейін, Махмуд Қашқари : «Сайрам-ақ қала деп аталатын Испиджаб қаласы екенін» атап өткен. ***** Испиджаб - крупнейший, центральный город на Великом Шелковом Пути. Впервые он упоминается в маршрутнике Сюань Цзяня 629 г. как "город на Белой реке". Позднее Махмуд Кашгарский сообщает: "Сайрам - название белого города (Ал-Мединат ал-Байда), который называется Испиджаб." ***** Ispidzhab is the largest central city on the Silk Road. It was first mentioned in books of Xuan Zang in the year 629 as "the city on the White River." Later Mahmud Kashgar said: "Sairam is the name of the white city (Al Medinat al-Bayda) called Ispidzhab." Қайда / Где / Where: Шымкент қаласынан 10 км қашықтықта, Сайрам су өзенінің бойында орналасқан. *** Расположен на реке Сайрам-Су, в 10 км восточнее города Шымкента. *** Located on the river of Sairam Su, 10 km from east of the city of Shymkent.

Түркістан / Туркестан / Turkestan Түркістан қаласы- түркі тілдес халықтың рухани және діни орталығы мен Қазақ хандығының астанасы болған. Қазір Түркістанға 1500 жыл. Қажылар Түркістанға үш рет саяхат жасау Меккеге барғанмен тең екенін айтады. ***** Туркестан (Яссы) был известен как духовный и политический центр тюркско-язычных людей и был столицей Казахского ханства. Туркестану 1500 лет. Паломники говорят: три поездки в Туркестан равняются малому хаджу в Мекку. ***** Turkestan (Yassy) was known as the spiritual and political center of the Turkic-speaking people and was the capital of the Kazakh Khanate. Turkestan is 1500 years old. Pilgrims say that three visits to Turkestan equal small hajj to Mecca. Қайда / Где / Where: Шымкент қаласының солтүстігінен 169 км қашықтықта орналасқан *** Расположен в 169 км севернее от города Шымкент *** Located 169 kilometers north of the city of Shymkent

Карта / фото

Карта / фото			Шымкент қалашығы / Городище Шымкент / Ancient city of Shymkent Ұлы Жібек Жолы кезеңінде Шымкент үлкен және жасыл қалаға айналған. Сол кезде Шымкент Қазақстанның оңтүстігіндегі жиі баратын қалалардың және жанданған қалаларының бірі болды.   Оның территориясы арқылы Еуропаға тауар апаратын көптеген керуендер өтті, атақты көпестер, саяхатшылар мен әйгілі ғалымдар келді.    ***** В период Великого Шелкового пути Шымкент превратился в большой и зеленый город. Тогда Шымкент стал одним из самых оживленных и часто посещаемых городов на юге Казахстана. Через его территорию проходили многочисленные караваны, которые везли товары в Европу, приезжали знатные купцы, путешественники и известные ученые.  ***** During the period of the Great Silk Road Shymkent became a big and green city. At that time, Shymkent was one of the busiest and most visited cities in the south of Kazakhstan. Numerous caravans that carried goods to Europe, notable merchants, travelers and well-known scientists went through its territory.  Қайда / Где / Where: Қазіргі Шымкент қаласынының Тәуелсіздік саябағы мен ескі автовокзал арасында орналасқан *** Расположен между паркам Независимости и старым автовокзалом в современного города Шымкент *** Located between Independence Park and the old bus station in the modern city of Shymkent
2	Тарау Глава Chapter	Мұражай қазыналарын ашу Открыть сокровища музеев Open the treasures of museum

Оңтүстік Қазақстан облысына алғаш саяхат жасап және оның мәдени мұрасымен танысқыңыз келсе, онда таңдау мүмкіндігіңіз өте қиын. Себебі, мұнда тарихқа толы мұралар мен қазіргі заманның өнер туындыларынан құралған мұражайлар саны жетерлік. Өлкенің тарихи мұрасымен танысқыңыз келе ме? Сізге «Облыстық өлкетану мұражайы мен Түркістан қаласының Әзірет Сұлтан мұражайына» баруыңызға тура келеді. Мақта шаруашылығымен жақыннан танысқыңыз келсе, Мақтаарал ауданына саяхат жасауыңыз шарт. Сурет әлеміне саяхат етушілерге, «Шымкент көркем-сурет галлереясы» таптырмас орын. *** Тому, кто впервые посещает ЮКО и желает ознакомиться с ее культурным архивом, предстоит сложный, но увлекательный выбор. Дело в том что, зхдесь достаточно исторических и современных музеев. Хотите ознакомиться историческим наследием края? Вам можете посетить Областной краеведческий музей и музей Азирет Султана в городе Туркестан. Если хотите ознакомится хлопковым хозяйством то вам следует путешествовать в Мактаральский район. Любители искуства могут посетить художественную галерею города Шымкент. *** For the person who first visits South Kazakhstan and wants to get acquainted with its cultural archive canbe a difficult but fascinating choice. The fact is that there are sufficient historical and modern museums. Do you want to get acquainted the historical heritage of the region? You can visit the Regional Museum in Shymkent and the Museum of Aziret Sultan in the city of Turkestan. If you want to get acquainted with a cotton farm you should travel in Maktaral area. Fans of art can visit the art gallery of the city of Shymkent.

Карта / фото

Облыстық өлкетану мұражайы / Областной краеведческий музей / Regional Local History Museum Мұражай қорында өлкенің табиғаты мен тарихын және мәдени өркендеуін түсіндіретін 60 мыңға жуық мұрағат бар. Мұражай археологиялық, нумизматикалық, этнографиялық жинақталған бөлімдерден құралған. ***** В фондах музея насчитывается более 60 тысяч памятников материальной и духовной культуры, которые рассказывают о разнообразной природе нашего края, его богатой и интересной истории. Музей распологает большой археологической, нумизматической, этнографической коллекциями. ***** The museum has more than 60 thousand monuments of material and spiritual culture, which explore the diverse nature of our region, it’s rich and interesting history. The museum disposes of great archaeological, numismatic, and ethnographic collections. Қайда / Где / Where: ОҚО, Шымкент қаласы, Қазыбек би көшесі 13 *** ЮКО, город Шымкент, улица Казыбек би 13. *** South Kazakhstan, Shymkent city, Kazybek bee street 13

8 7252 53-02-19

Музей жертв политических репрессий Мұнда келушілер отызыншы жылдары Ф.И. Голошекиннің «Кіші Қазан» саясатымен 3 млн адамның өмірін қиған ашаршылық пен қуғын сүргінге ұшырағандардың қысқаша тарихымен және басқа да оқиғалармен таныса алады. ***** Здесь посетители смогут увидеть трагические моменты из истории Казахстана, такие как голод, унесший жизни более 3 миллионов человек, расправа над 25 тысячами казахстанцами во времена большого террора, идея "Малого октября", связанная с именем Голощекина Ф.И., приведшая к трагическим последствиям с огромным количеством жертв и другие моменты истории. ***** Here visitors can see the tragic moments of the history of Kazakhstan, such as the famine that killed more than 3 million people, the massacre of 25 thousand Kazakhs during the Great Terror, the idea of "Small October," associated with the name Goloschekin FI, leading to tragic consequences with a huge number of victims and other moments in history. Қайда / Где / Where: ОҚО Шымкент қаласы, Рысқұлбеков көшесі. «Жилстройсбербанк» мекемесіне қарама қарсы *** Южно-Казахстанская область, г.Шымкент, ул.Рыскулбекова. Напротив «Жилстройсбербанка» *** South Kazakhstan region, Shymkent city, Ryskulbekov street. Opposite "Zhilstroysberbank

Карта / фото

8 7252 21-01-40, 21-00-25

Карта / фото

«Әзірет Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени қорығы мұражайы / Государственный историко-культурный заповедник - музей «Азрет Султан» / The State Historical and Cultural Reserve - Museum "Azret Sultan" «Әзірет Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени қорығы бұл – археологиялық және сәулет ескерткіштерінің толық кешені болып табылады.Мұражай қорығы орналасқан Түркістан (тарихи атауы Ясы) көне қаласы Қазақстанның ортағасырлық тарихының өзіндік нышаны және қажылық пен тарихи саяхатшылығының орталығы болып табылуына мүмкіндік берген өткен уақыттың баға жетпес ескерткіштерімен қоршалған. *** Государственный историко-культурный заповедник - музей «Азрет Султан» представляет из себя целый комплекс археологических и архитектурных памятников. Древний город Туркестан (историческое название Ясы) в котором находится музей заповедник, буквально окружен бесценными памятниками прошлого, что позволило ему стать своеобразным символом средневековой истории Казахстана, и центром паломнического и исторического туризма. *** State Historical and Cultural Reserve Museum “Azret Sultan” presents a whole range of archaeological and architectural monuments. The ancient Turkestan city (historical name Yassa), where is located the reserve museum, is literally surrounded by priceless monuments of the past. This has allowed it to become a symbol of the medieval history of Kazakhstan, and the center of pilgrimage and historical tourism Қайда / Где / Where: ОҚО, Түркістан қаласы, Тәукехан көшесі *** Южно-Казахстанская область, г.Туркестан, улица Тауке хана *** South Kazakhstan region, Turkestan city, Tauke khan street

e-mail: Ist-mem_muzei@mail.ru Tel: +77253327553

Тарихи мақта шаруашылығы мұражайы / Музей истории хлопкового хозяйства / Museum of cotton farms Мақта шаруашылығы мұражайы, 1930 жылдары салынған ең ескі мұражайлардың бірі. Бұл мекемеде мақта шаруашылығының дамуы, аймақтағы шаруашылық үлкен маңызға ие болуына байланысты ашылған мұражай. *** Музей хлопководства можно отнести к одному из старейших в стране - в 1930-х годах. В здании музея была организована выставка достижения народного хозяйства, которая очень понравилась руководству, после чего было решено открыть здесь музей. *** Museum of cotton can be attributed to one of the oldest in the country - in the 1930s. The building of the museum was an exhibition of achievements of the national economy, which is very like the leadership, after which it was decided to open a museum. Қайда / Где / Where: ОҚО, Мақтаарал ауданы, Атакент ауылы, Төреқұлов көшесі 28, Шымкент қаласынан 230 км қашықтықта *** ЮКО, р-н Мактаарал, село Атакент, улица Торекулова 28. 230км от города Шымкент *** South Kazakhstan, Maktaaral area, Atakent villages. Torekulov street 28. 230km from the Shymkent

Карта / фото

8725 41-3-22-94

Қажымұқан Мұңайтпасов мұражайы / Музей им. Қажымухана Мунайтпасова / Museum of Kazhymukhan Munaytpasov Қажымұхан атындағы мұражайдың ерекшелігі сол, балуан батырдың жетістіктері мен жасаған ерлік істері жайында баяндалатын экспозициялардан құралған. Мұнда балуанға тиесілі барлық құжаттар мен суреттер жинақталған. *** Музей имени Кажымукана интересен тем, что основу его экспозиции составляют подлинные вещи и награды принадлежавшие великому борцу, здесь собрана большое количество документов и фото материалов наглядно рассказывающих о его славной жизни. *** The Museum named Kazhymukan is interesting because the basis of this exposition is authentic things and awards that belonged to the great wrestler. Here are collected a large number of documents and photo materials clearly telling about his glorious life. . Қайда / Где / Where: Қазақ халқының даңқты балуанының мұражайы ОҚО, Ордабасы ауданы Темірлан ауылында орналасқан. Шымкент қаласынан 35 км қашықтықта. *** Музей великого казахского борца находится в селе Темирлан Ордабасинского района Южно Казахстанской области. 35км от города Шымкент *** Museum of the great Kazakh wrestler is in the village Temirlan Ordabasy district of the South Kazakhstan region. 35 кm north of Shymkent

8725 302-10-74, 2-15-98

Карта / фото .

«Қылует» этномұражайы / Этномузей «Кылует» / Ethno-museums of Kyluet Осы жер асты мешітіне барып шықсаңыз, Орта Азия ғасырларының тереңіне үңіліп, серуен жасап қайтқандай боласыз. Мұнда сондай-ақ туристер арасында аты шыққан қыштан жасалған кәдесыйлар сатылу көрмесі жасалады.  ***** Посетив эту подземную мечеть, вы словно совершите невидимое путешествие в глубиун веков Средней Азии. Здесь осуществляется также выставка-продажа сувениров из керамики, которая пользуется большой популярностью у туристов. ***** Visiting this underground mosque istaking a journey into the invisible depths of the centuries of Central Asia.An exhibition of souvenirs made ​​of ceramic, which is very popular among tourists is shown here. Қайда / Где / Where: Тұрлан экспедициясы, Қазақстан көшесі 41, Шымкент қ. *** Турланская экспедиция, улица Казахстан 41, г.Шымкент *** Turlan exp. 41, Kazakhstan street, Shymkent city

87252 53-37-20, 8 705 128 55 45